Από τον Κώστα Χατζή
«Οι κυνικοί θεωρούν τους πάντες εξίσου διεφθαρμένους.
Οι ιδεαλιστές θεωρούν τους πάντες εξίσου διεφθαρμένους,
εκτός από τον εαυτό τους»
R. A. Wilson
Εδώ και καιρό ζούμε με μια ανεβασμένη πίεση. Επάνω μας και γύρω μας ασκείται συνεχώς μια αφόρητη πίεση. Τόσο στο εσωτερικό, όσο και από το εξωτερικό. Το αποτέλεσμα είναι ότι, εγώ τουλάχιστον, δεν μπορώ να ξεχωρίσω ποιο είναι το αίτιο και ποιο το αιτιατό. Με άλλα λόγια, είμαστε εμείς οι Έλληνες, που με τη συμπεριφορά μας και τη στάση μας προκαλούμε τις πιέσεις των κοινοτικών μας εταίρων και των άλλων συμμάχων μας, ή είναι οι πιέσεις εκείνων που προκαλούν τις δικές μας αντιδράσεις;
Υπάρχουν κάποιες αντιλήψεις ανεύθυνες, ανόητες και λαϊκίστικες, ότι για τα πάντα, για τα λάθη μας, για τις παραλείψεις μας, για τις αδεξιότητες και τις ανοησίες μας, φταίνε τα «ξένα κέντρα αποφάσεων» και οι «διεθνείς συνωμοσίες». Παρεμπιπτόντως, ειδικά για αυτές τις τελευταίες, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, όποτε τις ανάφεραν, τις χαρακτήριζε με την γνωστή σε όλους μας κοινόχρηστη λέξη, η οποία λέγεται αλλά δεν γράφεται…Όχι για λόγους σεμνοτυφίας, αλλά για να κρατήσουν την εγκυρότητά τους κάποιες λέξεις, έστω κι αν είναι στα… «γαλλικά».
Ωστόσο, κάτι τέτοια φληναφήματα, απλοϊκά και ευκολοχώνευτα, είναι μόνο για εσωτερική κατανάλωση. Και είναι από αυτά που, παραδοσιακά, στις προεκλογικές κυρίως περιόδους, μας πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο. Μόλις πέσει ο προεκλογικός πυρετός, ξαναμένουμε σαστισμένοι και απορημένοι για το πως μεγάλωσε η ανυποληψία μας. Σημειώνεται ότι δεν μας διακρίνει και κάποια ιδιαίτερη επίδοση σε ασκήσεις (οδυνηρής) αυτογνωσίας…
Είναι, ασφαλώς, βολική η συνήθεια να φορτώνουμε τις αμαρτίες μας στους άλλους. Λίγο-πολύ σ’ όλους μας αρέσει αυτό. Έλα, όμως, που μ’ αυτόν τον τρόπο η κακοδαιμονία μας δεν βρίσκει γιατρειά. Ούτε μειώνεται η πίεση. Αντίθετα, μέρα τη μέρα, το πολιτικό κλίμα γίνεται πιο βαρύ. Και, ώρα με την ώρα, εξαπλώνεται κάτι σαν ηθικό «έιτζ». Σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Φτάνει να σκεφτεί κανείς ότι καθημερινά μας απασχολεί κάποιο σκάνδαλο, η διαφθορά, ή κάποια κατάχρηση. Με κίνδυνο να εξοικειωθούμε πια με αυτό το νέφος της μιζέριας. Με μόνη, αξιέπαινη και παρήγορη, τη δράση των αλτρουιστών εθελοντών που προσφέρουν με αγάπη, σε πάρα πολλούς τομείς. Και με διακριτό τον φιλάνθρωπο πρωτεύοντα ρόλο της Εκκλησίας, αλλά όχι μόνον αυτής.
Είναι φυσικό να θέλει κάποιος να εξατομικεύσει αυτούς τους προβληματισμούς, αυτοκριτικά και κατ’ ιδίαν, πριν αναζητήσει το «κοινόν», δηλαδή την πολιτική λύση. Κράτησα, λοιπόν, τη συνέντευξη ενός ψυχαναλυτή. Και προτείνω την ανάγνωση ενός τμήματός της (*). Όχι, μη τρομάξετε! Απλώς αυτοί οι άνθρωποι ξέρουν κάτι παραπάνω, καταλαβαίνουν πολλά και μας γνωρίζουν καλύτερα. Κι όσο περνάει ο καιρός τόσο πιο πολύ θα τους χρειαζόμαστε…
Ακολουθεί τμήμα της συνέντευξης.
«Ερώτηση: Γιατί η χώρα μας αντιστέκεται τόσο στην αλλαγή; Η κρίση είναι μόνο οικονομικής τάξης ζήτημα;
Απάντηση: Τα χρήματα είναι σημαντικά, αλλά εδώ αντιμετωπίζουμε το φαινόμενο ότι όλοι θέλουμε να αλλάξει η Ελλάδα, χωρίς να αλλάξουμε εμείς. Δεν αντέχουμε να εσωτερικεύσουμε την ευθύνη ότι δεν ανήκουμε μόνο στο ιδιωτικό αλλά και στη δημόσια σφαίρα. Μια τέτοια διχοτόμηση γίνεται υποκριτικά και τη συντηρούν και οι πολιτικοί, γι’ αυτό αποτυγχάνουν οι κάθε είδους μεταρρυθμίσεις.. Στην ουσία κανείς δεν πιστεύει στις μεταρρυθμίσεις, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις. Στο συλλογικό ασυνείδητο υπάρχει άρνηση και θεωρίες συνωμοσίας για να συγκαλύπτουν την αδυναμία μας να αλλάξουμε. Αυτή η άρνηση τροφοδοτείται από την υποκρισία του πολιτικού συστήματος, και είμαστε καταδικασμένοι όλοι μαζί να καταρρεύσουμε.»
Επειδή χαίρομαι μιαν εγγενή αισιοδοξία, διαφωνώ με την απαισιόδοξη γνώμη του εκλεκτού επιστήμονα, την τόσο αποκαλυπτική. Κι αυτό γιατί πιστεύω ότι ανάμεσα στον «κυνισμό» και την «ιδεοληψία» του Wilson, στην προμετωπίδα του σημειώματος, υπάρχει ο ρεαλισμός. Τον οποίο, αργά ή γρήγορα θα τον γνωρίσουμε, ως γιατρειά, αφού όμως τον υποστούμε...
(*)-Στ. Στυλιανίδης-‘Καθημερινή’-20.9.15
ΥΓ.1-Εποχικό: «Καμιά κυβέρνηση δεν είναι ασφαλής επί μακρόν αν δεν υπάρχει σθεναρή αντιπολίτευση». Benjamin Disraeli (Ήξερε πολλά αυτός…)
ΥΓ.2-Στην διεθνή συνδιάσκεψη για το κλίμα, στο Παρίσι, ο κ. Τσίπρας μπέρδεψε μάλλον την «κλιματική αλλαγή» με την δική μας ένδοξη «Αλλαγή». Και στο τέλος της ομιλίας του, μπέρδεψε τα κοινότυπα ελληνικά του με τα βελτιωμένα αγγλικά του και αναφώνησε το ιστορικό «hear and now». Τουτέστιν: «εδώ και τώρα!» Ομολογώ ότι χάρηκα τον αιφνιδιασμό. Τόσο, ώστε έγινε ταραχή στα παγάκια από το ουισκάκι που απολάμβανα. Αναζήτησα το συναφές, επιλεγμένο από το βιβλίο «Παροιμίαι Δημώδεις» του Ι. Βενιζέλου (1867): «Εκάκιωσεν ο βάβακος (βάτραχος) κι η λίμνη δεν το ξέρει». Σχολιασμένο από τον ίδιο: «Εις ουτιδανούς, οίτινες αφρόνως μεγαλοψυχούσι προς τους υπερέχοντες»
xatzis@hotmail.com
