Από τη Μαρίνα Αποστολοπούλου
Είναι ένα πράγμα να λες: «Στην Ελλάδα υπάρχουν 1,5 εκ. άνεργοι» και άλλο να διαβάζεις «σε 350.000 οικογένειες στην Ελλάδα δεν υπάρχει εργαζόμενο μέλος»!
Είναι απλά συγκλονιστικό. Και εκφράζει όλο το μέγεθος της απελπισίας στην οποία έχει βυθιστεί πλέον η ελληνική κοινωνία.
Και την ίδια ώρα να παρακολουθεί κανείς το κράτος που εξακολουθεί με εξαιρετική ευκολία (γιατί τα λόγια «συμπάθειας» βεβαίως δεν αρκούν ούτε για πλάκα) να απομυζά με μανία την κοινωνία αυτή και να απεργάζεται διαρκείς νέους τρόπους προκειμένου να «στεγνώσει» ό,τι δεν έχει ακόμη «σκουπίσει» με τα προηγούμενα μνημόνια. Αυτή την ώρα επίσης που άλλη έκθεση, της Social Inclusion Monitor Europe για φέτος, κατατάσσει τη χώρα στην 28η θέση, δηλαδή στην τελευταία, στο θέμα των κοινωνικών ανισοτήτων. Δηλαδή των ίσων ευκαιριών για την εκπαίδευση, την πρόσβαση στην αγορά εργασίας, την κοινωνική συνοχή χωρίς διακρίσεις, στην υγεία, και τη διαγενεακή δικαιοσύνη.
Και μέσα σε αυτό το «εφιαλτικό» περιβάλλον να διαβάζει κανείς, ότι η Ελλάδα θα βγει από την κρίση μετά το 2030!
Η Ελλάδα ας πούμε ότι βγαίνει από την κρίση μετά το 2030, Έλληνες θα υπάρχουν για να το ζήσουν αυτό το... θαύμα; Γιατί έτσι όπως πάνε τα πράγματα φαντάζει εξαιρετικά αμφίβολο.
Τώρα γιατί είναι άλλο να λες: «Στην Ελλάδα υπάρχουν 1,5 εκ. άνεργοι»;
Γιατί παρότι το νούμερο είναι πολύ μεγαλύτερο από τις 350 χιλιάδες έχει κανείς την τάση να το συνδέει με μεμονωμένα άτομα.
Και τι άτομα; Να το λέμε αυτό για να μην ξεχνιόμαστε κιόλας. Άτομα που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος έχει καταρρεύσει στα χρόνια της κρίσης. Επιχειρήσεις κάποτε μεγάλες και κραταιές αποδομήθηκαν ή και έκλεισαν. Ή αν δεν συνέβη αυτό συρρικνώθηκαν σε απελπιστικό βαθμό και παλεύουν ακόμη να επιβιώσουν, ή «μετέφεραν» τις έδρες τους εκτός Ελλάδας προκειμένου να γλιτώσουν τον στραγγαλισμό της φορολογίας. Και παράλληλα, ισοπεδώθηκαν σε βαθμό κακουργήματος οι εργασιακές σχέσεις. Γυρίσαμε σε έναν εργασιακό μεσαίωνα όπου ο εργαζόμενος έχει ελάχιστα μέσα πλέον, για να μην πούμε «ανύπαρκτα», προκειμένου να υπερασπιστεί εαυτόν και δικαιώματα που κατακτήθηκαν με αγώνες δεκαετιών και καταργήθηκαν εν μία νυκτί και έτσι βρίσκεται έρμαιο στα χέρια των εργοδοτών που και αν ακόμη δεν έχουν πραγματική ανάγκη, «εκμεταλλεύονται» ωστόσο το ευνοϊκό περιβάλλον και προχωρούν σε απολύσεις, μειώσεις και άλλα τινά.
Και όλα αυτά, επαναλαμβάνουμε από τον ιδιωτικό τομέα. Ο οποίος στα χρόνια της κρίσης έχει αποδεκατιστεί και χωρίς να «ανοίξει ρουθούνι», στην πραγματικότητα. Ενώ στο δημόσιο τομέα- που είναι και ο μεγάλος ασθενής και το μεγαλύτερο εκ των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα λόγω της τερατώδους διόγκωσής του- στα έξι (πλέον) χρόνια της κρίσης μόλις και μετά βίας και με σωρεία διαμαρτυριών πάσης φύσεως έφυγαν κάποιες λίγες χιλιάδες και από αυτούς οι μισοί επέστρεψαν μετά βαΐων και κλάδων. Να τα λέμε αυτά και να μην τα ξεχνάμε.
Τι σημαίνει ότι 350 χιλιάδες οικογένειες δεν έχουν εργαζόμενο μέλος;
Τι σημαίνει για μία χώρα τόσο μικρή όσο η δική μας ένα τόσο μεγάλο νούμερο; Σημαίνει ότι σε όλες αυτές τις οικογένειες -που κατά μέσον όρο μπορούμε να υποθέσουμε ότι είναι τετραμελείς αλλά μπορεί να είναι και πολύ μεγαλύτερες- δεν υπάρχει ούτε ένας άνθρωπος που να δουλεύει. Ούτε ένας άνθρωπος που να μπορεί να βάλει ένα καρβέλι ψωμί στο τραπέζι. Ούτε ένας άνθρωπος στον οποίο να μπορεί να «ακουμπήσει» η υπόλοιπη οικογένεια προκειμένου να εξασφαλίσει τα απολύτως στοιχειώδη. Ούτε ένας άνθρωπος που να μπορεί να δώσει την ελπίδα στην οικογένεια ότι «αύριο» τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα.
Δεν μπορεί να φανταστεί κανείς, αν δεν ζει στην δύνη της απελπισίας που εμπεριέχει μία τέτοια κατάσταση, όταν μάλιστα είναι και μακροχρόνια, τι βιώνουν οι άνθρωποι αυτοί. Και πώς «βγάζουν» την κάθε τους μέρα.
Όταν μιλάμε για τους «άνεργους» ως «μονάδες» φανταζόμαστε ένα άτομο που έχασε τη δουλειά του.
«Ένα». Που ζει το προσωπικό του δράμα, που έχασε τη δουλειά του, που αντιμετωπίζει καθημερινά και πιεστικά προβλήματα επιβίωσης και που παλεύει με την ανασφάλειά του. Δεν φανταζόμαστε όμως ότι πίσω από αυτόν μπορεί να υπάρχει μία ολόκληρη οικογένεια που «περίμενε» από αυτόν τον μισθό που χάθηκε, από αυτή τη θέση εργασίας που καταργήθηκε, από αυτό το εισόδημα- όσο και να ήταν -που μήνα τον μήνα έμπαινε στο σπίτι. Ή τέλος πάντων, δεν θέλουμε να το φανταστούμε. Ή σκεφτόμαστε ότι πρόκειται για γυναίκες που έχουν πίσω τους ένα σύζυγο που δουλεύει, ή κάποια νεαρά παιδιά που έχουν
πίσω τους γονείς και παππούδες να τα χαρτζιλικώνουν. Άλλωστε γυναίκες και νέοι ήταν πάντα και εξακολουθούν να παραμένουν τώρα πιο πολύ παρά ποτέ, οι λεγόμενες «ευπαθείς» ομάδες ανέργων. Αυτές που πρώτες «στοχοποιούνται» και πρώτες μένουν χωρίς δουλειά ή έχουν τεράστια δυσκολία να βρουν. Γι’ αυτό και τα χρόνια της κρίσης «παράγονται» στρατιές ανέργων και μάλιστα με πανεπιστημιακή μόρφωση που παίρνουν των ομματιών τους και αναζητούν την τύχη τους εκτός Ελλάδος. Ή τέλος πάντων, προσπαθούν να ξεφύγουν από την ατυχία τους εντός Ελλάδος.
...Και ξαφνικά η εικόνα μεγαλώνει... γίνεται ακόμη πιο απειλητική.
Όταν τα στοιχεία δεν μιλάνε πια για «μονάδες» αλλά για οικογένειες ολόκληρες. Όχι ότι όλες οι «μονάδες» ενσωματώνονται στις 350 χιλιάδες οικογένειες. Άλλο το ένα και άλλο το άλλο. Ενίοτε βέβαια μπορεί να υπάρχει και «σύμπτωση».
Όμως, η εικόνα ανοίγει. Μπαίνει σε λειτουργία ο ευρωγώνιος φακός. Και αυτό που δεν θέλουμε να δούμε ή να σκεφθούμε είναι ότι πίσω από κάθε άνεργο βγαίνει στην επιφάνεια. Βγαίνουν αυτοί που «κρύβονται» τις περισσότερες φορές, που θίγονται, που υποφέρουν που μοιράζονται μαζί του τον κύκλο της απελπισίας και τις συνέπειες.
Και βέβαια οι οιωνοί μόνο καλοί δεν είναι. Το 2016 η ανεργία προβλέπεται να αυξηθεί κι άλλο στην Ελλάδα που έτσι κι αλλιώς κάνει «πρωταθλητισμό» στην Ευρώπη καθώς η μακροχρόνια ανεργία ανέρχεται στο 73,1%! Και από αυτούς, όπως λέγαμε και παραπάνω και όπως καταδεικνύουν και τα στοιχεία, το 48,5% αφορά στους νέους 18-24 ετών.
Ενδεικτικό είναι ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκτιμά ότι το 2016 η ανεργία στη χώρα μας θα εκτοξευτεί στο 28,1%. Και, άλλο συγκλονιστικό, 9 στους 10 ανέργους βρίσκονται στο περιθώριο και δεν λαμβάνουν καμία στήριξη από τον ΟΑΕΔ, ούτε ως επίδομα ανεργίας, ούτε ως επιδότηση απασχόλησης. Μόνον το 10% των ανέργων λαμβάνει επίδομα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ, ενώ το πρόσθετο επίδομα των 200 ευρώ τον μήνα το λαμβάνει μόλις το 0,78% του συνόλου των εγγεγραμμένων μακροχρόνια ανέργων.
...Και τα «καλά νέα» δεν σταματούν εδώ.
Η Ελλάδα έχασε συνολικά 1 εκατομμύριο (!) θέσεις εργασίας κατά τη διάρκεια των πέντε τελευταίων χρόνων και θα χρειαστούν 25 χρόνια για την επανάκτησή τους, ενώ κάθε μία μονάδα ανεργίας αφαιρεί κατ’ έτος τουλάχιστον 250 εκατ. ευρώ σε εισφορές προς το νέο ασφαλιστικό σύστημα. Έτσι, μόνο το 2014 χάθηκαν από το ασφαλιστικό σύστημα, λόγω της υψηλής ανεργίας, περίπου 6,5 δισ. ευρώ! Έτσι, διότι όλα λειτουργούν με τη μορφή «ντόμινο». Μέχρις εν τέλει να καταρρεύσει η ίδια η κοινωνία στο σύνολό της. Γιατί έτσι που πάνε τα πράγματα δεν δείχνει να βρισκόμαστε και πολύ μακριά.
