Για μια ακόμη φορά βρισκόμαστε μπροστά σε μια εκλογική αναμέτρηση που χαρακτηρίζεται από την αδιαφορία των πολιτών, σε σημείο που η αποχή στις ευρωεκλογές να θεωρείται σημαντικότερη πηγή προβληματισμού απο το ποιος θα υπερισχύσει τελικά σ΄αυτές.
Δεν υπάρχει όμως αμφιβολία ότι για κάποιους οι ευρωεκλογές έχουν τεράστια σημασία. Πρώτον για τα κόμματα, τα οποία τις χρησιμοποιούν σαν τρόπο καταμέτρησης της δύναμής τους. Δεύτερον για τους ίδιους τους υποψηφίους. Τα πλεονεκτήματα της «δουλειάς» είναι κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητα. Οι αμοιβές και κυρίως οι ταξιδιωτικές δαπάνες που εγκρίνουν οι ίδιοι οι ευρωβουλευτές για τους εαυτούς τους – σε βάρος βέβαια των φορολογούμενων – αποτελούν ένα τεράστιο σκάνδαλο. Το ποιες είναι τελικά οι πραγματικές απολαβές των ευρωβουλευτών είναι ένα μυστήριο κι ένα απο τα τελευταία άλυτα μυστήρια στο ευρωπαϊκό θεσμικό πάνθεο. Κατά κανόνα η μόνη κατατοπιστική απάντηση που μπορεί να δοθεί στο ερώτημα, «πόσα κερδίζει πραγματικά ένας ευρωβουλευτής;» είναι: «πολλά»! Και ελλείψει οιουδήποτε στοιχείου, η φαντασία του καθενός οργιάζει...
Στην πράξη πέραν του μισθού τους, που είναι ο μισθός που κερδίζουν και οι εθνικοί «συνάδελφοί» τους δηλαδή 4.800 ευρώ, οι ευρωβουλευτές έχουν και έναν απροσδιόριστο αριθμό άλλων απολαβών και αποζημιώσεων για περίπου κάθετι. Αποζημιώσεις για τις συνεχείς μετακινήσεις τους, για έξοδα γραφείου, για την απασχόληση βοηθών, ακόμα και για την εκτέλεση του βασικού καθήκοντος για το οποίο εξελέγησαν, δηλαδή να παρίστανται στις συνεδριάσεις του ευρωκοινοβουλίου.
Είναι ωστόσο γεγονός ότι υπάρχουν τεράστιες διαφορές ανάμεσα στις αποδοχές των ευρωβουλευτών των διαφόρων χωρών. Οι Ιταλοί ευρωβουλευτές έχουν τους μεγαλύτερους μισθούς, καθώς εισπράττουν 11.000 ευρώ το μήνα ως βασικό μισθό, ενώ οι Ισπανοί παίρνουν μόνο 2.600 ευρώ. Σε ό,τι αφορά στους Γερμανούς, αυτοί εισπράττουν 7.000 ευρώ κ.λ.π. Οι Έλληνες ευρωβουλευτές έχουν βασικό μισθό 4.800 ευρώ και πληρώνονται απο τον ελληνικό προϋπολογισμό, δηλαδή απο τα χρήματα των φορολογούμενων πολιτών. Οι συνολικές μηνιαίες αποδοχές τους όμως υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τις 20.000 ευρώ. Από αυτό το ποσό βέβαια, περίπου το μισό διατίθεται για την πληρωμή συνεργατών τους, αεροπορικά εισιτήρια κ.ά. έξοδα. Πάντως με τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης δημιουργήθηκαν ανισότητες στις απολαβές των ευρωβουλευτών κι έτσι τώρα πρόκειται να θεσπιστεί κοινός μισθός 8.500 ευρώ για όλους, ο οποίος θα πληρώνεται από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Φυσικά οι πλούσιες παροχές παραμένουν με τη μορφή των διαφόρων επιδομάτων. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση Έλληνα ευρωβουλευτή της Ν.Δ. που είπε: «Ζούμε μια μικρογραφία της ζωής πλουσίων ανθρώπων», καθώς αυτή περιλαμβάνει ακριβά εστιατόρια, προσεγμένο ντύσιμο, αεροπορικά ταξίδια στην πρώτη θέση και ανέσεις διαμονής ασυνήθιστες για τον μέσο ή και τον σχετικώς εύπορο Ευρωπαίο πολίτη!
Χαρακτηριστικό των πλουσιοπάροχων απολαβών τους είναι και το γεγονός ότι ενώ παίρνουν αποζημιώσεις 300 ευρώ περίπου ημερησίως, 10.000 ευρώ περίπου μηνιαίως, για τη συμμετοχή τους στις διάφορες συνεδριάσεις, αδιαφορούν και για τα λεφτά και για τις συνεδριάσεις, «κανένας δεν πατάει σ΄αυτές, παρά μόνον όταν πρόκειται να μιλήσει και κανένας δεν ακούει τον άλλον, εκτός από τους μεταφραστές», όπως έγραψε η εφημερίδα «Γκάρντιαν». Αλλά ακόμα και ένας ευσυνείδητος ευρωβουλευτής – που δεν περνάει τον καιρό του βασικά στη χώρα που εκλέγεται ετοιμάζοντας την προαγωγή του σε βουλευτή – έχει μεν αρκετή δουλειά να κάνει, αλλά λίγα ουσιαστικά μπορεί να προσφέρει. Η συμμετοχή στις διάφορες επιτροπές της Ευρωβουλής είναι χρονοβόρα, με συνέπεια να χάνουν πολύ χρόνο σ΄αυτές τις επιτροπές που σπάνια αποφασίζουν για οτιδήποτε και ακόμα σπανιότερα επηρεάζουν παγιωμένες καταστάσεις.
Σ’ όλα αυτά πρέπει να προσθέσει κανείς και το γεγονός ότι, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, ένας που φιλοδοξεί να «επενδύσει» πολιτική καριέρα στην Ευρωβουλή δεν χρειάζεται κανένα εφόδιο για να εκλεγεί, ούτε καν να ιδρώσει στα μπαλκόνια (όπως σε άλλες χώρες) παρά μόνο να έχει προσφέρει κατάλληλες υπηρεσίες στον αρχηγό, που θα τον βάλει σε εκλόγιμη θέση, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με τον διορισμό – στην κυριολεξία – σαν ευρωβουλευτών, συμβούλων και γραμματέων των κομματικών αρχηγών, δίκην προαγωγής αυλοκολάκων απο τον άνακτα.
Εκεί που καταλήγει κανείς ως συμπέρασμα είναι το γεγονός ότι το επάγγελμα του ευρωβουλευτή θεωρείται ιδιαίτερα προσοδοφόρο και ότι οι μόνοι, ίσως, ωφελημένοι απο τις ευρωεκλογές βγαίνουν τελικά οι ευρωβουλευτές. Παρ΄όλο που οι ίδιοι δεν συμφωνούν με τον χαρακτηρισμό «επάγγελμα» ωστόσο τα μέλη του ευρωκοινοβουλίου καλούνται να αντιμετωπίσουν τόσο ιδιαίτερες συνθήκες εργασίας και ζωής που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως ένα ξεχωριστό επάγγελμα.
Αλλά αν για τους υποψήφιους – σε εκλόγιμη φυσικά θέση - ευρωβουλευτές έχουν μεγάλη σημασία αυτές οι εκλογές, είναι γεγονός ότι δεν έχουν λιγότερη σημασία για τα κόμματα που τις θεωρούν σαν πρόκριμα για τις επόμενες εθνικές εκλογές. Έτσι η αναμέτρηση της 7ης Ιουνίου θα επηρεαστεί ασφαλώς κι αυτή από τη λογική του εσωτερικού κομματικού ανταγωνισμού. Αλλά και από οικονομική άποψη τα πολιτικά κόμματα θα βγουν επίσης κερδισμένα. Εκτός από τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις για προεκλογικές εκστρατείες, με νέα νομοθεσία έχουν δρομολογηθεί μεταρρυθμίσεις που αυξάνουν τη χρηματοοικονομική σταθερότητα των πολιτικών κομμάτων, επιτρέποντάς τα να αποταμιεύουν κεφάλαια που διευκολύνουν τον μακροπρόθεσμο προγραμματισμό των πολιτικών δραστηριοτήτων τους.
Οι μόνοι για τους οποίους δεν παίζει κανένα ρόλο αυτή η εκλογική αναμέτρηση είναι οι ψηφοφόροι, πράγμα που όλο και περισσότεροι το συνειδητοποιούν κι έτσι εξηγείται ίσως η συντριπτική αδιαφορία των πολιτών και η μεγάλη αποχή που σημειώνεται κάθε φορά στις ευρωεκλογές. Για το πόση τελικά σημασία έχουν οι εκλογές αυτές για τους πολίτες, θα τα πούμε όμως στο επόμενο σημείωμα.
