Ξερή, χωρίς περιστροφές, ήταν η δήλωση του ακραία νεοφιλελεύθερου και φιλοαμερικανού προέδρου της Τσεχίας, Βάτσλαβ Κλάους, προς τους δημοσιογράφους της χώρας του, αμέσως μετά την υπερψήφιση από την τσεχική Γερουσία τής Συνθήκης της Λισαβόνας της Ε.Ε.: «Η Συνθήκη της Λισαβόνας είναι επί του παρόντος νεκρό γράμμα. Είναι νεκρή επειδή καταψηφίστηκε από ένα κράτος - μέλος τής Ε.Ε., την Ιρλανδία. Οπότε, δεν έχω προγραμματίσει να την υπογράψω»! Βάσει του τσεχικού Συντάγματος, ο Κλάους είναι υποχρεωμένος να υπογράψει τη Συνθήκη, από τη στιγμή που η Γερουσία την επικύρωσε με την αναγκαία αυξημένη πλειοψηφία των τριών πέμπτων των μελών της. Βάσει του Συντάγματος, όμως, η χώρα δεν θεωρείται ότι έχει επικυρώσει τη Συνθήκη, αν ο Κλάους δεν βάλει την υπογραφή του - πράγμα το οποίο αρνείται να κάνει!
Για την ώρα, ο Τσέχος πρόεδρος έχει ακόμη ένα πρόσχημα για τη στάση που τηρεί: υποκρίνεται ότι περιμένει να αποφανθεί τελεσίδικα περί της συμβατότητας ή όχι της Συνθήκης της Λισαβόνας με το τσεχικό Σύνταγμα το αρμόδιο δικαστικό όργανο, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Τσεχίας.
Στην πραγματικότητα, δεν αποκλείεται καθόλου ο Κλάους να συνεχίσει να αρνείται να την υπογράψει, ακόμη και αν το Συνταγματικό Δικαστήριο αποφανθεί ότι η Λισαβόνα δεν αντίκειται στο τσεχικό Σύνταγμα. Φαίνεται ικανός να προκαλέσει ακόμη και συνταγματική κρίση, εμμένοντας στην άρνησή του μέχρι τέλους και θέτοντας τους βουλευτές και γερουσιαστές του κόμματος από το οποίο προέρχεται ενώπιον του διλήμματος αν πρέπει ή όχι να θέσουν σε κίνηση διαδικασίες καθαίρεσής του!
Δεν πρόκειται καθόλου περί απλής απόφασης. Η κυβερνητική πλειοψηφία είναι εντελώς οριακή και δεν αποκλείεται καθόλου η Προεδρία της Δημοκρατίας να περάσει στην αντιπολίτευση, αν ανοίξει τέτοια ιστορία.
Στη Γερουσία π.χ., το κατώτατο όριο για την επικύρωση της Λισαβόνας ήταν οι 49 ψήφοι και τελικά το βράδυ της Τετάρτης, μετά από συζητήσεις που διήρκεσαν 15 ολόκληρους μήνες, η Συνθήκη πήρε μόλις 50 ψήφους, μία πάνω από το όριο.
Μόλις στις 18 Φεβρουαρίου 2009 και έπειτα από αλλεπάλληλες αναβολές, είχε ψηφίσει, επίσης οριακά, υπέρ της Συνθήκης της Λισαβόνας και η τσεχική Βουλή.
Η ΕΥΡΩΠΗ ΑΙΧΜΑΛΩΤΗ ΤΗΣ ΤΣΕΧΙΚΗΣ ΔΕΞΙΑΣ
Οι ψηφοφορίες αυτές, όμως, αντί να κάμψουν την αντίσταση του Κλάους και να τον υποχρεώσουν να σεβαστεί τη θέληση της οριακής έστω πλειοψηφίας των βουλευτών και γερουσιαστών, ενίσχυσαν την αδιαλλαξία του Τσέχου προέδρου.
Ο Κλάους δεν έχει, φυσικά, άδικο όταν ισχυρίζεται ότι με την εφαρμογή τής Συνθήκης της Λισαβόνας «υπονομεύεται η εθνική κυριαρχία της Τσεχίας». Όντως, έτσι είναι.
Ενώ όμως ο ομοϊδεάτης του Κλάους, ο Τσέχος πρωθυπουργός Μίρεκ Τοπολάνεκ (και αυτός υπερσυντηρητικός της νεοφιλελεύθερης Δεξιάς) έδειξε στοιχεία ρεαλισμού, δηλώνοντας ότι «δεν δέχομαι με μεγάλη ευφορία τη Συνθήκη, αλλά αυτό είναι το τίμημα της εισόδου μας στην Ενωμένη Ευρώπη», ο πρόεδρος Βάτσλαβ Κλάους παρέμεινε ανυποχώρητος.
Δεν δίστασε, μάλιστα, να κατηγορήσει όσους Τσέχους γερουσιαστές ψήφισαν υπέρ της Λισαβόνας, ότι «γυρίζουν την πλάτη στα συμφέροντα της πατρίδας τους»!
Τα πράγματα είναι ακόμη πιο περίπλοκα. Ο Μίρεκ Τοπολάνεκ εγκατέλειψε ήδη την πρωθυπουργία, καθώς έχει προ μηνός και πλέον καθαιρεθεί από το Κοινοβούλιο, το οποίο υπερψήφισε πρόταση μομφής εναντίον του. Είχε παραμείνει υπηρεσιακός πρωθυπουργός μέχρι αυτήν την εβδομάδα, για να φέρει τυπικά σε πέρας τις Συνόδους Κορυφής της Ε.Ε., με τελευταία αυτή που έγινε την Πέμπτη στην Πράγα και απέτυχε παταγωδώς.
Ανέλαβε ήδη υπηρεσιακός πρωθυπουργός άλλος στην Τσεχία, για να οδηγήσει τη χώρα σε βουλευτικές εκλογές τον Οκτώβριο. Όλα αυτά τα παιχνίδια του Κλάους δεν είναι στον αέρα, λοιπόν. Προσπαθεί να κερδίσει όσο περισσότερο χρόνο μπορεί, ώστε να γίνουν οι εκλογές και να δει τι στάση θα κρατήσει από εκεί και πέρα, λαμβάνοντας υπόψη του το συσχετισμό δυνάμεων που θα αναδειχθεί από τις κάλπες.
Με δεδομένο ότι θα έχουμε σίγουρα πολιτικές ανακατατάξεις και λαμβάνοντας υπόψη ότι στις προηγούμενες εκλογές βγήκε απόλυτη ισοψηφία (!) των δύο μπλοκ, με αποτέλεσμα να σχηματιστεί με τα χίλια ζόρια κυβέρνηση, φυσικά ασταθής, η οποία και τελικά ανατράπηκε, όπως προαναφέραμε.
Όπως όλα δείχνουν, η Ε.Ε. θα παραμείνει αρκετούς μήνες ακόμη αιχμάλωτη των παιχνιδιών της τσεχνικής Δεξιάς...
«ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΦΡΑΞΙΑ» ΣΤΟ... ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ!
Πέρα, όμως, από τα εσωτερικά πολιτικά παιχνίδια της Τσεχίας, τη στάση του Βάτσλαβ Κλάους πρέπει να την εξετάσουμε και να την ερμηνεύσουμε και υπό ένα ευρύτερο πρίσμα. Πρέπει να την εντάξουμε σε ένα διεθνές πλαίσιο: αυτό της πανευρωπαϊκής κινητοποίησης των φιλοαμερικανικών πολιτικών δυνάμεων, οι οποίες σκοπεύουν να προχωρήσουν στη συγκρότηση ενός πόλου που θα συμπορεύεται υπεράνω όλων με την πολιτική των Η.Π.Α., ακόμη και μέσα στο... Ευρωκοινοβούλιο!
Όσο και αν αυτό ακούγεται πολύ απίθανο, η απόφαση αυτή έχει όχι μόνο ληφθεί, αλλά εμμέσως έχει και δημοσίως ανακοινωθεί.
Της κίνησης αυτής θα ηγηθούν - ποιοι άλλοι; - οι Βρετανοί, όπως ακριβώς θα περίμενε κανείς.
Οι Βρετανοί συντηρητικοί έχουν ήδη ανακοινώσει πως μετά τις ευρωεκλογές θα αποχωρήσουν από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα της ευρωπαϊκής Δεξιάς και θα σχηματίσουν δική τους ομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο. Μαζί τους θα βρίσκονται Πολωνοί και Τσέχοι δεξιοί ευρωβουλευτές!
Θα χρειαστούν και θα βρουν φυσικά έναν τουλάχιστον ευρωβουλευτή από τέσσερις τουλάχιστον ακόμη χώρες, ώστε να πληρούν τους τυπικούς όρους συγκρότησης ευρωκοινοβουλευτικής ομάδας (απαιτούνται συνολικά τουλάχιστον 25 ευρωβουλευτές από 7 τουλάχιστον χώρες), αλλά αυτό αποτελεί ασήμαντη λεπτομέρεια.
Η ουσία είναι πως Βρετανοί, Πολωνοί και Τσέχοι θα συγκροτήσουν το φιλοαμερικανικό πόλο, την «αμερικανική φράζια», όπως δηκτικά αποκαλείται ήδη από ευρωβουλευτικούς κύκλους, μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο.
Αυτός είναι ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο ούτε ο ακραία αμερικανόφιλος και υπερσυντηρητικός πρόεδρος της Πολωνίας, Λεχ Κατσίνσκι, έχει υπογράψει μέχρι στιγμής την επικύρωση της Συνθήκης της Λισαβόνας!
ΠΟΛΟΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Ο Πολωνός πρόεδρος επικαλείται και αυτός ως πρόσχημα ότι η Ιρλανδία δεν έχει ακόμη διοργανώσει νέο δημοψήφισμα για να αναιρέσει το αποτέλεσμα του περυσινού, που απέρριψε πανηγυρικά τη Συνθήκη της Λισαβόνας, και δηλώνει ότι αποκλείεται να υπογράψει την επικύρωση πριν λάβει χώρα το νέο δημοψήφισμα στην Ιρλανδία, το οποίο δεν έχει καν οριστικοποιηθεί και, πάντως, δεν αναμένεται πριν από το φθινόπωρο.
Στην Ιρλανδία, πάντως, ένας ζάπλουτος επιχειρηματίας, που είχε ηγηθεί της δεξιάς πτέρυγας του «Όχι» στη Συνθήκη της Λισαβόνας, δήλωσε ότι «οι συνθήκες άλλαξαν τώρα», εννοώντας την πλήρη οικονομική καταβαράθρωση, τη χρεοκοπία ουσιαστικά της Ιρλανδίας και πλέον αυτός τάσσεται υπέρ τού «Ναι». Είναι άγνωστο, όμως, αν αυτοί που θα τον ακολουθήσουν στην πολιτική μεταστροφή του θα αποδειχθούν αρκετοί για την ανατροπή και του εκλογικού αποτελέσματος.
Το βέβαιο, πάντως, είναι πως η «αμερικανική φράζια» του Ευρωκοινοβουλίου περιμένει ότι θα συσπειρώσει πολλές δεκάδες ευρωβουλευτές από αρκετές χώρες. Ιδίως από τις «νέες χώρες» της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης αναμένεται ότι θα υπάρξουν οπωσδήποτε προσχωρήσεις σε αυτή τη νέα ευρωομάδα. Η συγκρότησή της, άλλωστε, θα αποτελέσει το σημαντικότερο γεγονός των ευρωεκλογών του Ιουνίου.
Δεν πρόκειται για εφήμερη κίνηση. Οι Βρετανοί θεωρούν ότι τώρα πια με τους Ανατολικοευρωπαίους μέσα στην Ε.Ε. έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για τη συγκρότηση ενός μετώπου των φιλοαμερικανικών δυνάμεων, το οποίο θα αντιπαρατίθεται συστηματικά, επίμονα και αποτελεσματικά στην πολιτική τής ηγεμονικής δύναμης της Ε.Ε., της Γερμανίας.
ΤΟ ΦΙΑΣΚΟ ΤΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΚΟΡΥΦΗΣ ΤΗΣ ΠΡΑΓΑΣ
Όλες αυτές οι διεργασίες συντελούνται σε ένα φόντο βαθύτατης κοινωνικής και πολιτικής κρίσης τής Ε.Ε., το οποίο συντείνει στην εμφάνιση εκφυλιστικών φαινομένων, καθώς η κάθε χώρα προσπαθεί να βρει το δικό της δρόμο διεξόδου από την κρίση, αδιαφορώντας τι γίνεται με τις υπόλοιπες χώρες - μέλη της Ε.Ε.
Αυτό ήταν κάτι παραπάνω από έκδηλο στη Σύνοδο Κορυφής που έγινε την Πέμπτη στην Πράγα. Τόσο παταγωδώς αποτυχημένη Σύνοδος Κορυφής σε επίπεδο συμβολισμών είναι αμφίβολο αν έχει γίνει ποτέ στην ιστορία της Ε.Ε. ή της Ε.Ο.Κ.!
Πρώτα - πρώτα δεν έκαναν καν τον κόπο να μεταβούν στην Πράγα για να συμμετάσχουν οι ηγέτες της Γαλλίας, της Βρετανίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, αφήνοντας ολομόναχη τη Γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, να εκπροσωπήσει τις μεγάλες χώρες! Τόσες και τέτοιας ποιότητας απουσίες δεν έχουν σημειωθεί ποτέ στην ιστορία τής Ε.Ε. και της Ε.Ο.Κ. και, βεβαίως, ακύρωσαν εντελώς την έννοια της Συνόδου Κορυφής.
Επιπροσθέτως, πάντα σε επίπεδο συμβολισμών, δεν έχει ξαναγίνει να προεδρεύει της Συνόδου Κορυφής ένας... καθαιρεθείς από τη Βουλή της χώρας του πρωθυπουργός, ο οποίος απομακρύνθηκε και τυπικά από το πρωθυπουργικό αξίωμα την επαύριο της Συνόδου, όπως συνέβη με τον Τσέχο πρωθυπουργό Μίρεκ Τοπολάνεκ. Τι κύρος να έχει ένας «τελειωμένος» πρωθυπουργός;
Αν, μάλιστα, συνυπολογίσει κανείς ότι το θέμα τής Συνόδου Κορυφής ήταν όντως το κορυφαίο της εποχής μας, λόγω της οικονομικής κρίσης, αυτό της απασχόλησης και της καλπάζουσας ανεργίας, γίνεται αντιληπτή η εικόνα αποσύνθεσης που εμφάνισε στην Πράγα η Ε.Ε.
«ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΚΡΗΚΤΙΚΩΝ ΔΙΑΣΤΑΣΕΩΝ»
Η κατάσταση θα χειροτερεύσει πολύ περισσότερο. Μόλις τον Ιανουάριο, η Κομισιόν προέβλεπε μείωση του Α.Ε.Π. της Ε.Ε. συνολικά κατά 1,0%, αλλά τη Δευτέρα ανακοίνωσε στοιχεία σοβαρότατης επιδείνωσης που προβλέπουν τη μείωση του Α.Ε.Π. της Ε.Ε. φέτος να οδηγείται στο 4%. Πρόκειται για πρωτοφανές ποσοστό πτώσης μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Παράλληλα, λόγω της έλλειψης μέχρι τώρα αποτελεσματικής αντίστασης εκ μέρους των εργαζομένων, η πολιτική των ηγετών τής Ε.Ε. οδηγεί στη μετακύλιση των βαρών της κρίσης στους ώμους των εργαζομένων, αφενός με την αύξηση της ανεργίας και αφετέρου με τη μείωση των αποδοχών όσων εξακολουθήσουν να εργάζονται μέσω της συρρίκνωσης της εργάσιμης εβδομάδας από έξι σε τέσσερις μέρες, με αντίστοιχη μείωση των αποδοχών.
Έτσι, από 7% που ήταν η ανεργία στην Ε.Ε. το 2007, η Κομισιόν ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι φέτος θα ανέλθει στο 9,9% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού και το 2010 θα φτάσει στο 11,5%. Πρωτοφανή ποσοστά.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι στα 20.000.000 ανέργους που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Ε.Ε., μέχρι το τέλος της επόμενης χρονιάς θα προστεθούν άλλα 8.500.000 άνεργοι. Ποτέ μα ποτέ στην Ευρώπη δεν υπήρξαν τόσοι άνεργοι, σχεδόν 30.000.000 άνθρωποι.
«Η ευρωπαϊκή οικονομία πλήττεται από τη βαθύτερη και ευρύτερη ύφεση της μεταπολεμικής εποχής», δήλωσε ο επίτροπος της Κομισιόν για την Οικονομία, Χοακίν Αλμούνια.
Ο πρόεδρος της ευρω-ομάδας, ο Λουξεμβούργιος Ζαν - Κλοντ Γιουνκέρ, ήταν πολύ ανήσυχος στις δηλώσεις που έκανε την Τρίτη στις Βρυξέλλες.
«Η οικονομική κρίση είναι δεδομένη και τώρα κινούμαστε προς την κατεύθυνση μιας κοινωνικής κρίσης. Εκατομμύρια Ευρωπαίοι βιώνουν την κρίση με απελπισία. Δεν πρέπει να υποτιμήσουμε τον εκρηκτικό χαρακτήρα αυτής της επιδείνωσης της ανεργίας», υπογράμμισε ο Γιουνκέρ, προβλέποντας «κοινωνική κρίση εκρηκτικών διαστάσεων».
Στο μεταξύ, όπως αποκάλυψαν οι «Τάιμς» του Λονδίνου, το Φόρεϊν Όφις ζήτησε από όλες τις αγγλικές πρεσβείες στον κόσμο να στείλουν εκθέσεις με την εκτίμησή τους για το ενδεχόμενο ξεσπάσματος κοινωνικής και πολιτικής αναταραχής στην αντίστοιχη χώρα ευθύνης τους, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης.
Ταραγμένες μέρες φαίνεται πως έρχονται...
