Οι αρχαίοι Έλληνες εξερευνητές που έφτασαν στη χερσόνησο Άψερον ή Αμχέρωνα της Κασπίας, έβλεπαν με τρόμο να βγαίνουν φλόγες από τη γη, φαινόμενο που τους φαινόταν μυστηριώδες και ανεξήγητο (ενώ εμείς σήμερα ξέρουμε πως επρόκειτο για πετρέλαιο που ανάβλυζε και που τυχαία πήρε φωτιά, όπως ξέρουμε ότι και χτίστηκε το Μπακού).
Η καταστροφή των Σοδόμων και Γομόρρων δεν αποκλείεται να οφείλεται σε έξαφνη ανάφλεξη τεράστιων ποσοτήτων πετρελαίου, αφού ως γνωστόν, η Νεκρά Θάλασσα είναι πετρελαιοφόρος.
Οι Φοίνικες και οι Καρχηδόνιοι, ανακάλυψαν και κράτησαν ζηλότυπα το μυστικό να βγάζουν κατράμι από το πετρέλαιο, γεγονός που επέτρεψε να καλαφατίζουν τα καράβια τους. Και όταν οι Ρωμαίοι εκυρίευσαν και έβαλαν φωτιά στην Καρχηδόνα, η πόλη καιγόταν 17 ημέρες, γιατί το συνθετικό υλικό των κτιρίων ήταν το κατράμι.
Καίτοι το πετρέλαιο ανάβλυζε άφθονο σε πολλά μέρη του κόσμου, οι αρχαίοι δεν μπόρεσαν να βρουν τον τρόπο να το μεταχειριστούν για θέρμανση ή φωτισμό. Οι Κινέζοι, όμως, από τον Γ’ αιώνα προ Χριστού είχαν λάμπες πετρελαίου.
Οι Βυζαντινοί, ως γνωστόν, κατασκεύασαν το «Υγρό Πυρ» με κύριο συστατικό το πετρέλαιο, δεν μπόρεσαν, όμως, να χρησιμοποιήσουν το πολύτιμο υγρό αλλού. Όπως είναι γνωστό, ότι τόσο στην Αρχαιότητα όσο και στον Μεσαίωνα οι ιατροί μεταχειρίζονταν το πετρέλαιο για θεραπευτικούς σκοπούς.
Στην Αμερική όταν εγκαταστάθηκαν οι λευκοί, διαπίστωσαν ότι οι ερυθρόδερμοι χρησιμοποιούσαν επίσης το πετρέλαιο για γιατρικό με θαυμάσια αποτελέσματα.
Για φωτισμό, ανακαλύφθηκε ότι μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το πετρέλαιο, στα μέσα του δέκατου όγδοου αιώνα.
Στο Μπακού ανέβλυζε μόνο του το πετρέλαιο από τη γη. Αντίθετα, στην Αμερική δεν συνέβαινε το ίδιο και έτσι αναγκάστηκαν να κάνουν διατρήσεις για να ανακαλύψουν υπόγεια κοιτάσματα πετρελαίου. Το πρώτο πηγάδι πετρελαίου το άνοιξε ο συνταγματάρχης Ντρέικ στην Τίτουσβιλ της Πενσυλβάνια στις 27 Αυγούστου 1859, ημέρα σημαντική για τη βιομηχανική πρόοδο του κόσμου.
Το πετρέλαιο καθιερώθηκε γρήγορα ως πρώτη ύλη για φωτισμό και έγινε περιζήτητο σε όλο τον κόσμο. Το εμπόριό του πήρε πρωτοφανή έκταση. Κίνδυνος, όμως, ήταν μήπως ο ηλεκτρισμός εκθρόνιζε το πετρέλαιο, συνέβη, όμως, να ανακαλυφθεί ο κινητήρας εσωτερικής καύσης που λειτουργεί με παράγωγα του πετρελαίου. Από τη στιγμή εκείνη, το πετρέλαιο εκθρονισμένο από τον ηλεκτρισμό ως φωτιστική ύλη, άρχισε να εκθρονίζει τον άνθρακα ως κινητήρια δύναμη. Και αν λογαριάσουμε πως στο σημερινό κόσμο η κίνηση αποτελεί το Α και το Ω της ζωής μας, εύκολα καταλαβαίνουμε γιατί το πετρέλαιο είναι η ύλη που κυβερνά τα πεπρωμένα της ανθρωπότητος.