Κάθε φορά, σε κάθε λαό, υπάρχουν ορισμένα όρια που χωρίζουν το καλό απ' το κακό, το ωραίο απ' το άσχημο και το παραδεκτό απ' το χυδαίο. Τα όρια αυτά λέγονται αξίες. Αξίες αισθητικές, ηθικές, κοινωνικές, ιδεολογικές.
Είναι φυσικό τα άτομα κάθε κοινωνίας να έχουν διαφορετική κλίμακα αξιών. Κάποιος π.χ. δίνει προτεραιότητα στην ελευθερία παρά στη δικαιοσύνη, άλλος προτάσσει την ειρήνη από τη δημοκρατία κ.λπ. Σε κάθε κοινωνία, δηλαδή, είναι φυσικό, για λόγους ιδιοσυγκρασίας, αγωγής και καταγωγής, τα άτομα να έχουν διαφορετικές απόψεις σε ότι αφορά τη ζωή. Όλες, όμως, αυτές οι διαφορετικές γνώμες έχουν έναν μέσο όρο που λέγεται κοινή γνώμη.
Η κοινή γνώμη δεν είναι κάτι το σταθερό και αμετάβλητο. Αντίθετα, είναι ρευστή και ευμετάβολη. Οι παράγοντες που την επηρεάζουν και τη διαμορφώνουν πολλοί: Είναι οι επικρατούσες φιλοσοφικές, θρησκευτικές και πολιτικές ιδέες και αντιλήψεις, οι εθνικές και πολιτιστικές παραδόσεις, οι οικονομικές συναλλαγές, οι κοινωνικές διαστρωματώσεις, ο τρόπος με τον οποίο συγκροτείται και ασκείται η εξουσία και όλα αυτά που λέγονται κοινωνικές δομές. Αυτές οι δομές δημιουργούν και τις ανάλογες αντιλήψεις. Δημιουργούν, όπως λέγεται το αντίστοιχο ιδεολογικό εποικοδόμημα.
Στους διαμορφωτές της κοινής γνώμης ανήκει και το ίδιο το κοινωνικό κύτταρο, η οικογένεια, αλλά και το σχολείο, η εκκλησία και άλλοι κοινωνικοί φορείς, όπως είναι τα συνδικάτα, τα διάφορα σωματεία και, τέλος, τα κόμματα. Σημαντικός επίσης, στον επηρεασμό της κοινής γνώμης, είναι ο ρόλος που παίζει ο Τύπος, η τηλεόραση και γενικά τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Όλα αυτά, με τη διαφήμιση και την επαναληπτική εκπομπή οπτικών και ακουστικών μηνυμάτων, έχουν καθοριστική επίδραση στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Αυτή η επίδραση είναι γνωστή και σαν «πλύση εγκεφάλων».
Αυτή η σύνθετη γνώμη της κοινωνίας εκφράζεται συχνά, παθητικά ή ενεργητικά, μπροστά σε κρίσιμα προβλήματα. Παθητικά με την αποχή από διάφορες εκδηλώσεις (π.χ. αποχή απ' τις εκλογές) και την αδιαφορία απέναντι σε άλλες, με την ειρωνεία και τον χλευασμό ατόμων ή πράξεων, ακόμη και με το ανέκδοτο. Ενεργητικά εκφράζεται με συγκεκριμένες πράξεις και ενέργειες που είναι πολλές και διάφορες. Από τη συμμετοχή σε διάφορες εκδηλώσεις κοινωνικού ενδιαφέροντος, μέχρι την ανάληψη κοινωνικών αγώνων όπως είναι οι διαδηλώσεις και οι απεργίες.
Η συμπεριφορά της κοινής γνώμης δεν είναι πάντοτε σωστή. Η αδράνεια, που είναι φυσικό να παρουσιάζει, η ευπιστία και ο εύκολος επηρεασμός από τόσους παράγοντες, η ιδιομορφία της, την οδηγούν πολλές φορές σε στάσεις απαράδεκτες. Η στάση της κοινής γνώμης σήμερα απέναντι σε κρίσιμα προβλήματα, όπως είναι τα ναρκωτικά, η μόλυνση του περιβάλλοντος και η Παιδεία είναι μερικά απ' αυτά στα οποία είναι αδικαιολόγητη.
Υπάρχουν, ωστόσο, και στιγμές που η κοινή γνώμη αφυπνίζεται, δραστηριοποιείται και φέρνει ευεργετικά αποτελέσματα. Και δεν είναι απαραίτητο να φτάσουμε στις 28 Οκτωβρίου του 1940 ή σε άλλες εποχές για να δούμε πώς κινητοποιείται η κοινή ελληνική γνώμη. Και σήμερα καραδοκούν ένα σωρό εφιάλτες και μας απειλούν άλλοι τόσοι κίνδυνοι. Εθνικοί, κοινωνικοί, οικονομικοί. Και είναι αδήριτη ανάγκη να σταθεί όρθια. Να σταθεί απέναντι σε όλους αυτούς που στηρίζουν την οικογενειοκρατία, την αναξιοκρατία, το πελατειακό σύστημα, την ελαστική εφαρμογή των νόμων, τον προστατευτισμό, τη διατήρηση των κεκτημένων διάφορων ομάδων. Απέναντι σ' όλους αυτούς που ειρωνεύονται τον Ελληνικό Λαό και, ιδιαίτερα, τη νεολαία και κρατούν την Ελλάδα στην υπανάπτυξη, στην οπισθοδρόμηση, στην παρακμή.
