Το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών της προηγούμενης Κυριακής είναι το πλέον οδυνηρό στην ιστορία της Νέας Δημοκρατίας. Ένα αποτέλεσμα που σοκάρισε τον κόσμο της παράταξης και που δεν ανέμενε ούτε ο πλέον αισιόδοξος οπαδός του ΠΑΣΟΚ. Πώς όμως από την αμφισβήτηση πριν δύο χρόνια της ηγετικής ικανότητας του Γιώργου Παπανδρέου, φτάσαμε στον εκλογικό του θρίαμβο του ΠΑΣΟΚ ή μάλλον στον καταποντισμό της Νέας Δημοκρατίας; Τι έφταιξε και από κυρίαρχος του παιχνιδιού μέχρι το Σεπτέμβριο του 2008, ο Κώστας Καραμανλής καταγράφεται ως ο ηγέτης που οδήγησε την παράταξη στο ιστορικά χαμηλό ποσοστό του 33,4%;
Συνήθως, οι εν θερμώ πολιτικές αναλύσεις του εκλογικού αποτελέσματος, με έντονο το συναίσθημα της πικρίας από την ήττα περιορίζονται σε ρηχές και επιδερμικές προσεγγίσεις. Τέτοιες ήταν εκείνες που εστίαζαν στο χρόνο των εκλογών. Πράγματι, η επιχειρηματολογία για την επίσπευση των εκλογών με την επίκληση της μακράς προεκλογικής περιόδου, η οποία θα επιβάρυνε την κατάσταση της οικονομίας, δεν είχε την απήχηση που θα περίμεναν οι εμπνευστές της. Οι δύο πρώτες εβδομάδες της προεκλογικής περιόδου αναλώθηκαν για να εξηγήσουμε και να πείσουμε τους νεοδημοκράτες για τους λόγους της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες. Ωστόσο, οι εκλογές, όπως διδάσκει η ιστορία χάνονται ή κερδίζονται πολύ νωρίτερα από την ημερομηνία προκήρυξής τους.
Μοιραίο σημείο στην πορεία της δεύτερης θητείας Καραμανλή αποδεικνύεται η ΔΕΘ του 2008. Του «τραγικού Σεπτέμβρη» έχουν προηγηθεί υποθέσεις με οσμή σκανδάλου, με κυρίαρχο το σκάνδαλο Βατοπαιδίου, που εξελίχθηκε σε ναρκοπέδιο για την κυβέρνηση Καραμανλή, καθώς οδήγησε σε απομάκρυνση στενούς του συνεργάτες που ενεπλάκησαν στην όζουσα υπόθεση. Δυστυχώς, ενώ όλη η Ελλάδα βοούσε για το σκάνδαλο και τα βλέμματα όλων ήταν στραμμένα στη ΔΕΘ και στον πρωθυπουργό, απ’ τον οποίο ανέμεναν γενναίες αποφάσεις, ο Καραμανλής όχι μόνο δεν επιτίμησε τους συνεργάτες του υπουργούς που τον εξέθεσαν, αλλά τους παρείχε πλήρη κάλυψη. Από την ημέρα εκείνη έπαψε να ισχύει η θεωρία «τεφάλ» για τον πρωθυπουργό που δεν μπορεί καμία υπόθεση να πλήξει την προσωπική του εικόνα.
Το δόγμα «σεμνά και ταπεινά», που ο Καραμανλής εισήγαγε στην πολιτική ζωή της χώρας, μιλώντας στην παρθενική συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ως απάντηση στη λογική της «αρπαχτής» που είχε καθιερωθεί στην εικοσαετή διακυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, έμεινε για κάποιους κενό γράμμα. Τα λεγόμενα golden boys προκαλούσαν ως άλλοι μανδαρίνοι της εξουσίας με τα bonus που αποφάσιζαν και ελάμβαναν αδιαφορώντας για τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης. Τα μεμονωμένα, πλην όμως κραυγαλέα φαινόμενα αδικαιολόγητου πλουτισμού και νόμιμης φοροδιαφυγής υπουργών, που ομολόγησαν ότι ήταν κάτοχοι οφσόρ εταιριών, σε εποχές ισχνών αγελάδων, τσαλάκωσαν την εικόνα της κυβέρνησης. Η απώλεια του ηθικού πλεονεκτήματος οδήγησε μοιραία στη μερική απαξίωση της παράταξης και στην αποδοχή και από ένα μεγάλο μέρος του κόσμου της ΝΔ ότι «όλοι το ίδιο είναι».
Ξεχωριστό μερίδιο ευθύνης για την ήττα της 4ης Οκτωβρίου ανήκει στην αποτυχία επανίδρυσης του κράτους, που εξακολουθεί να ταλαιπωρεί τον πολίτη. Κράτος που είναι απών την ώρα που το χρειάζεται ο πολίτης, όπως όταν απειλείται η έννομη τάξη. Μετά τον «τραγικό Σεπτέμβρη» ακολούθησε ο «θλιβερός Δεκέμβρης» στην Αθήνα και άλλες μεγαλουπόλεις όπου με την ανοχή της Πολιτείας καταλύθηκε κάθε έννοια δικαίου και τάξης. Αλλά και τότε ουδείς ένιωσε την ανάγκη παραίτησης ή αυτοκριτικής.
Στη δεύτερη θητεία Καραμανλή λόγω και της οριακής κυβερνητικής πλειοψηφίας έγινε πιο ορατή η αδυναμία γρήγορων αποφάσεων, άμεσων ανακλαστικών στα προβλήματα. Από ένα σημείο και πέρα, η κυβέρνηση αντί να καθορίζει την ατζέντα, έμοιαζε να σύρεται από αυτή. Η διστακτικότητα, η αναβλητικότητα και η αναποφασιστικότητα έγιναν αντιληπτές ακόμα και κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Ενώ το ΠΑΣΟΚ με συνοπτικές διαδικασίες «καθάριζε» με την υποψηφιότητα Σημίτη, εμείς επί ημέρες «κοσκινίζαμε» την υποψηφιότητα Έβερτ και ανεχόμασταν τα… τετελεσμένα της υποψηφιότητας του Αχιλλέα Καραμανλή, που έσπευσε να προκαταλάβει τον Πρόεδρο ανακοινώνοντας την κάθοδό του στις Σέρρες.
Βασικό πρόβλημα της τελευταίας περιόδου, που αναδείχθηκε σε παθογένεια ήταν η αδυναμία της κυβέρνησης να αντιληφθεί έγκαιρα τα μηνύματα της κοινωνίας. Όσοι επιχειρούσαμε να τα μεταφέρουμε, καθώς αυτά δεν ήταν ευχάριστα, είτε χαρακτηριζόμασταν υπερβολικοί αν όχι «αντάρτες» είτε βρίσκαμε κλειστές πόρτες. Οι βασιλικότεροι του βασιλέως φρόντιζαν όλα να ακούγονται ευχάριστα. Γι’ αυτό, άλλωστε, παρά το άσχημο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών δεν συνήλθε κανένα όργανο αξιολόγησής του. Κάθε φωνή που έδειχνε το πρόβλημα κινδύνευε με δαιμονοποίηση!
Τα παραπάνω γράφονται με πόνο ψυχής από κάποιον που αγωνίστηκε για να πετύχει η κυβέρνηση Καραμανλή και σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν μομφή για το σημαντικό έργο που έγινε από αυτήν. Άλλωστε, αυτό το έργο είχα την ευκαιρία να το αναδείξω κατά την προεκλογική εκστρατεία. Το αποτέλεσμα, όμως είναι αυτό και το ρολόι του χρόνου δεν γυρίζει πίσω για να διορθώσουμε τα λάθη. Αρκεί να διδαχθούμε από αυτά. Εκείνο που τώρα χρειάζεται είναι να εμπιστευτούμε περισσότερο τη βάση της παράταξης, τα στελέχη, τους ψηφοφόρους και τους φίλους της ΝΔ στην διαδικασία εκλογής νέας ηγεσίας. Με ομοψυχία στη βάση και ενότητα στην κορυφή μπορούμε να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες και να προσφέρουμε στον τόπο υπεύθυνη αντιπολίτευση, αλλά και σοβαρή εναλλακτική πρόταση εξουσίας.
Ο δρ. Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι Βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας.
