Πομφόλυξ, κατά τους λεξικογράφους, είναι μια φυσαλίδα με αέρα, μια
φουσκαλίδα και μεταφορικά «παν το κενόν περιεχομένου, το μάταιον
εννοίας». Είναι δηλ. μία φούσκα.
Όταν λέμε φούσκα, όλοι καταλαβαίνουμε τι εννοούμε, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Ακούγοντας τη λέξη «φούσκα», αμέσως έρχεται στο νου μας, μια γνώριμη εικόνα:
Ένα μπαλόνι ή μια σαπουνόφουσκα. Γνωστή για τους όμορφους ιριδισμούς της, αλλά και για το εύθραυστο της κατασκευής, καθώς σκάει και αποκαλύπτει τον φρέσκο αέρα, δηλ. το τίποτα.
Πομφόλυγες δηλ. φούσκες με κοπανιστό αέρα, είναι και τα λόγια κάποιου ρήτορα, τα ελαφρά και έπεα πτερόεντα αυτά δηλ. που στερούνται κάθε περιεχομένου.
Πέρα όμως απ' αυτές τις άκακες και παιγνιδιάρικες, έχουμε άλλες πιο σύνθετες και επώδυνες Π.χ. «η φούσκα του Χρηματιστηρίου». Ω, ημέρες δόξας και μεγαλείου!!
Στιγμές αφάτου ευτυχίας και γλυκυτάτης προσμονής, καθώς καλπάζουσα η φαντασία των νεοελλήνων, δημιουργούσε προσδοκίες για αστρονομικά κέρδη και μερίσματα. Για πλούτο άνετα προσιτό. Ήταν εκείνες οι φούσκες με την τεχνική και υπερβολική διόγκωση των αξιών. Φούσκες γεμάτες κοπανιστό αέρα, που ανέβαζαν στα ύψη την κερδοσκοπική βουλιμία. Φούσκες, που έπνιξαν τα όνειρά μας. Που αντί να γεμίσουν το κεμέρι μας με λεφτά, μας γέμισαν πικρία και απόγνωση. Εκατομμύρια εξανεμίστηκαν σε μια νύχτα. Πολλοί έχασαν τις οικονομίες τους. Και ελάχιστοι επιτήδειοι τις οικειοποιήθηκαν. Λίγοι νουνεχείς μας απέτρεπαν, από το ανόητο τούτο εγχείρημα. Και πολλοί, όπως το ίδιο το κράτος, μας ωθούσαν στη στημένη παγίδα. Να γίνουμε πλούσιοι σε μια μέρα. Τερατώδης αφέλεια.
Αλλά και από τούτες τις φούσκες, έμελλε σε λίγα χρόνια, να μας λούσουν, παγκόσμια πιά, γιγαντιαίες φούσκες, με φρέσκο αέρα. Αυτή η ανάλγητη χρηματοπιστωτική κρίση, που βασανίζει σήμερα όλους τους λαούς. Αυτή κι αν είναι φούσκα παμμεγέθης. Εταιρίες γίγαντες και τρανταχτά ονόματα, που ακούγαμε με δέος και σεβασμό.
Τράπεζες διεθνείς και οργανισμοί μεγάλου κύρους, κατέρρευσαν σαν χάρτινοι πύργοι. Ξεφούσκωσαν και με το ψεύτικο και εικονικό τους κύρος, δηλητηρίασαν τη ζωή μας, σε πλανητική κλίμακα. Ένα πουφφφ έκανε η φούσκα και γκρέμισε υγιείς οικονομίες. Έφερε την ανεργία, τη φτώχεια, το δέος για το αύριο.
Φούσκες, φούσκες, φούσκες... Η εποχή μας παράγει φούσκες, με κοπανιστό αέρα σε κάθε έκφανσή της. Καθημερινές πομφόλυγες, παράγει εν αφθονία, ο πολιτικός μας κόσμος. Χρόνια τώρα μας λιβανίζουν με υποσχέσεις. Χαϊδεύουν τις πονεμένες ελπίδες μας. Βαυκαλίζουν τα όνειρά μας. Μας τάζουν λαγούς με πετραχήλια. Πιπιλίζουν το μυαλό μας. Παίζουν με τα ταλαίπωρα αισθήματά μας.
Όλα μια φούσκα με κοπανιστό αέρα. Το μόνο που μας δίνουν, είναι το άγχος, ο φόβος, η αγωνία για το αύριο.
Βλέπουμε τον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο, μεγάλες φίρμες και ονόματα, παγκόσμιοι γίγαντες του Τύπου και της τηλεθέασης, στην Αμερική, στην Αγγλία κ.ά. να σωριάζονται σαν χάρτινοι πύργοι. Φούσκες φανταχτερές, που σκάνε και χάνονται σε μια μέρα, σαν να μην υπήρχαν ποτέ.
Έχουμε και τις φούσκες των δήθεν ποιητών, συγγραφέων, δοκιμιογράφων και «διανοητών». Επιμελώς αναδύονται μέσα από τα γραπτά τους κείμενα. Γραπτά, που αν ξεγελαστείς και τα διαβάσεις, νιώθεις την αύρα του κοπανιστού αέρα.
Καμιά φορά, φούσκες είναι και τα διατεινόμενα από την Εκκλησία, περί ήθους, αγάπης και αρετής. Περί συμπλεύσεως, με τα υπέροχα διδάγματα ΕΚΕΙΝΟΥ! Φούσκες, που σκάνε και αναδύουν δυσοσμίες τύπου, διεφθαρμένων καλόγερων, ανεκδιήγητων Εφραίμ (φτου στον κόρφο σας) ή βδελυρών και διεστραμμένων «Αγίων της Αττικής».
Αλλά και μικρότερες καθημερινές φούσκες. Αυτές που άρχουν στις διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων.
Η φούσκα της υποκρισίας του διπλανού μας. Εξωτερικώς ιριδίζουσα και εντυπωσιακή. Εσωτερικώς, γεμάτη σκληράδα και ιδιοτέλεια. Αφιλία και συμφέρον. Ένα υπερτροφικό «ΕΓΩ».
Ν' αποφύγεις τα μπαλονάκια με τις σαπουνόφουσκες, που σε τριγυρίζουν; Μάλλον ανέφικτο. Κάποια στιγμή θα έλθει στη μούρη σου, το φύσημα του κενού περιεχομένου κάποιας φούσκας.