Ας ταξιδέψουμε για λίγο με τη μηχανή του χρόνου στην εποχή της Τουρκοκρατίας: Στην κορυφή της πυραμίδας της εξουσίας βρίσκεται η Υψηλή Πύλη. Ο Σουλτάνος έχει εκχωρήσει πολλές αρμοδιότητες και δικαιοδοσίες στους υπόδουλους Έλληνες, δικαστικές, διοικητικές, εκκλησιαστικές, εκπαιδευτικές, κ.λπ. Οι οποίοι, ουσιαστικά, αυτοδιοικούνται. Ο Τούρκος αφέντης ενδιαφέρεται μόνον για την υπακοή των κολίγων στο καθεστώς και την καταβολή των φόρων. Τη διοίκηση ασκούν διάφοροι παράγοντες, από το Ιερατείο και τους προεστούς μέχρι τους κλεφταρματολούς και τους κοτσαμπάσηδες. Αυτοί είναι οι ιμάντες της εξουσίας ανάμεσα στη Βεζυρεία και στο Λαό. Ο υπόδουλος Λαός, οι ραγιάδες (απ’ το αραβ. ρεγ= κοπάδι), μη έχοντας χρήματα να εξευμενίσουν τον κατακτητή και για να αντιμετωπίσουν την αυθαίρετη, αδίστακτη και ανάλγητη εξουσία συνασπίζονται σε ομάδες αρχίζοντας από τους πλησιέστερους: την οικογένεια, τους συγγενείς, τις τεχνητές συγγένειες (αδελφοποιητούς) και τις φάρες και προσπαθούν να προσκολληθούν σε κάποιον από τους ελάσσονες ηγέτες, προύχοντα, οπλαρχηγό, εκκλησιαστικό παράγοντα κ.λπ.
- Έτσι καθιερώθηκε η ιδεολογία των πελατειακών σχέσεων, η νοοτροπία του μπαχτσισιού και του ρουσφετιού και ο κατακερματισμός της κοινωνίας σε αλληλοσπαρασσόμενες ομάδες και κάστες.
- Με την ίδρυση του νέου Ελληνικού κράτους το πνεύμα αυτό συνεχίστηκε. Τα ιδρυθέντα κόμματα έχουν ανάγκη από κάποιο προστάτη και τα πρώτα ονομάζονται Αγγλικό, Γαλλικό και Ρωσικό. Οι οπλαρχηγοί διατηρούν την επιρροή τους, συνεχίζουν να παίζουν το ρόλο του προστάτη των αδυνάτων και διεκδικούν μερίδια εξουσίας στον κρατικό μηχανισμό.
- Ωστόσο, φωτισμένοι πολιτικοί ηγέτες (Καποδίστριας, Τρικούπης, Βενιζέλος κ.λπ.) προσπάθησαν και σε μεγάλο βαθμό πέτυχαν να σπάσουν αυτές τις κοινωνικές παθογένειες - κατάλοιπα του Οθωμανικού σκότους, πληρώνοντας υψηλότατο προσωπικό κόστος. Κατάφεραν να μετατρέψουν τον κατακόρυφο κατακερματισμό του ελληνικού λαού σε οριζόντια κοινωνική διαστρωμάτωση, να λειτουργήσουν θεσμοί αξιοκρατίας, δικαιοσύνης και ισονομίας και να εφαρμόσουν πρότυπα διοικητικής οργάνωσης εφάμιλλα των Ευρωπαϊκών χωρών. Υπήρξε υψηλή ποιότητα πολιτικού προσωπικού και αναδείχθηκαν προσωπικότητες με εκπληκτική ευφυΐα, με πολιτικά και εθνικά οράματα, με ήθος και αξιοσύνη και με φιλοπατρία. Ακόμη και στις δεκαετίες 1950 και 1960, αμέσως μετά τη φοβερή δεκαετία του 1940 η Ελλάδα ήταν παραγωγός πολιτισμού εξαιρετικής ποιότητας και διεθνούς αναγνώρισης. Με βραβεία Νόμπελ και με θαυμάσια επιτεύγματα στο θέατρο, στον κινηματογράφο, στη μουσική και σε άλλα πνευματικά αθλήματα.
- Τα τελευταία 40 σχεδόν χρόνια η Ελλάδα οπισθοχωρεί, παρακμάζει. Δύο - τρεις οικογένειες εναλλάσσονται στην εξουσία με ένα πολιτικό προσωπικό που κινείται στα όρια της μετριότητας και παρακάτω. Ευπατρίδης πολιτικός σπάνια εμφανίζεται. Κυριαρχεί ο πολιτικός αριβισμός, η αναξιοκρατία, η κομπίνα, η διαπλοκή, η αρπαχτή και η «κονόμα». Στη δεκαετία του 1950 ο Ροδόπουλος άφηνε στον καφετζή - πατέρα μου χρήματα σε φάκελο με την εντολή να κεράσει όλους τους χωριανούς από έναν καφέ, μια λεμονάδα, ένα λουκούμι... Σήμερα κάποιοι πολιτικοί πηγαίνουν σε καφενεία, ουζερί και ταβέρνες, τρώνε και πίνουν, αλλά ξεχνούν... να πληρώσουν. Ναι, φτάνουν και σ’ αυτό ακόμη το επίπεδο. Η κοινωνία κατακερματισμένη σε γαλάζια, πράσινα και κόκκινα καφενεία, σε αδιαφανείς οργανώσεις και ύποπτες συναθροίσεις που μοιάζουν με παραβάν πίσω απ’ τα οποία κρύβονται ταπεινά ανθρωπάκια με ταπεινά συμφεροντάκια που αλληλογρονθοκοπούνται προκειμένου να αποκτήσουν ολοένα μεγαλύτερο μερίδιο απ’ τη λεηλασία του εθνικού πλούτου.
- Και η Ελλάδα, βυθισμένη σ’ ένα χαώδες χρέος, ανυπόληπτη απέναντι στους γείτονες και τους άλλους ισχυρούς και μη, καίγεται, καταπατείται, λεηλατείται, εξολοθρεύεται και εξευτελίζεται απ’ τους ντόπιους πια κατακτητές.
- Αν αυτό λέγεται πρόοδος, πισωγύρισμα ή μήπως σημεία των καιρών, ας το ορίσει ο καθένας με όση ευθυκρισία και εντιμότητα διαθέτει...
