«Απαξίωση, ανασφάλεια, δυσπιστία». Ωραίες λέξεις, ε; Ευάερες, ευήλιες και πλήρεις «θετικών» νοημάτων και μηνυμάτων. Αυτές αφιερώνουν εξαιρετικά οι Έλληνες πολίτες στους πολιτικούς και στους θεσμούς, όπως φάνηκε από σχετική σφυγμομέτρηση, ενώ κλασικά και πάγια, όπως πλέον φαίνεται, γυρίζουν την πλάτη στα κόμματα και δη στα δύο μεγάλα που ασκούν εξουσία.
Άλλωστε το ’χε πει και ο Γιώργος Παπανδρέου στη Βουλή σε ένα ξέσπασμα αυτογνωσίας και απευθυνόμενος προς τους συναδέλφους του. «Θα μας πάρουν όλους με τις πέτρες». Και όπως δείχνει η εξέλιξη των πραγμάτων, η έκφρασή του αυτή, εκτός από ρητορική, θα αποδειχθεί και προφητική, γιατί η ελληνική κοινωνία «βράζει» και όλα θα εξαρτηθούν από το βαθμό βρασμού. Θα ’ρθει μία ώρα που θ’ ανοίξει το καπάκι, θα πεταχτεί, και τότε «όποιον πάρει ο Χάρος».
Στη σχετική έρευνα που παρουσίασε το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, η οποία συγκρίνεται με τις αντίστοιχες σε 27 ακόμη ευρωπαϊκές χώρες, τα ευρήματα είναι απογοητευτικά. Απαξίωση της πολιτικής, έλλειψη εμπιστοσύνης στους θεσμούς, στο Κοινοβούλιο και τους νόμους, δυσπιστία, αδιαφορία, απογοήτευση, υψηλό αίσθημα ανασφάλειας. Και να φανταστείτε ότι πρόκειται για αποτελέσματα έρευνας, η οποία ξεδιπλώθηκε μέσα στο 2009 πριν καν ανακοινωθούν και εφαρμοστούν τα καταχρηστικά, επώδυνα και αντιλαϊκά (εδώ έχει δίκιο η Αλέκα) μέτρα του πακέτου στήριξης. Όπως επισημαίνεται η αμφισβήτηση των θεσμών στις πεποιθήσεις των Ελλήνων και η αποξένωση από την πολιτική αγγίζει πλέον την πιθανότητα κατάρρευσης του ίδιου του συστήματος.
Και είναι ν’ αναρωτιέται κανείς εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα και παραπέρα ακόμη που θα προχωρήσουν (γιατί όσο αυξάνεται η λήψη μέτρων και δυσκολεύει η καθημερινότητα τα πράγματα θα χειροτερεύουν), μήπως τελικά είναι καλύτερα να καταρρεύσει το σύστημα. Ή, εν πάση περιπτώσει, να έχει μια ελεγχόμενη κατάρρευση, όπως γίνεται με τη μέθοδο των ελεγχόμενων εκρήξεων πλέον στα πολυώροφα κτίρια που είναι προς κατεδάφιση. Κατεδαφίζονται με τέτοιο τρόπο, που ενώ καταρρέουν τόνοι οικοδομικών υλικών, πέφτουν ακριβώς στη θέση που βρισκόταν το κτίριο, χωρίς να προκληθούν ζημιές γύρω. Απλά σηκώνεται πολλή, μα πάρα πολλή σκόνη και λαμβάνονται προληπτικά μέτρα μας και... φύγει κάνα ξώφαλτσο τούβλο. Στην περίπτωση του πολιτικού (κατά βάσιν) συστήματος, όμως, δεν υπάρχουν τούβλα. Ή μήπως υπάρχουν;
Λένε ότι όταν κάποιος πιάσει πάτο έχει μια ελπίδα να εκτιναχθεί και πάλι στην επιφάνεια. Ίσως λοιπόν, όλο αυτό που συμβαίνει σήμερα στη χώρα η οποία αν δεν έχει πιάσει πάτο - πάντως οδεύει ολοταχώς γιατί είναι δεμένη με πολλά βαρίδια που μεταπολιτευτικού παρελθόντος - είναι και ένας τρόπος, μία διέξοδος για εκτίναξη στην επιφάνεια. Ούτως ή άλλως όσο και αν αυτό μας βόλευε από τη στιγμή που δεν μας άγγιζε άμεσα, εδώ και πολύ καιρό, με καλαμάκι αναπνέουμε. Μισοπνιγμένοι και μισοεγκλωβισμένοι σε λιμνάζοντα ύδατα. Όσο όμως έμενε απέξω το κεφάλι ή έστω όσο υπήρχε το καλαμάκι, κάναμε ότι δεν καταλαβαίναμε. Γιατί ήταν πολύ πιο δύσκολο το να καταλάβουμε - άρα να αντιμετωπίσουμε δραστικά το τέλμα της παρακμής και του μηδενισμού - παρά να παραμείνουμε σε αυτή την κατάσταση.
Μήπως λοιπόν μέσα σε όλο αυτό το χάλι που περνάμε, αντί να βλέπουμε το ποτήρι μισοάδειο θα ήταν μια καλή ιδέα να το βλέπουμε μισογεμάτο. Ήρθε η ώρα της αναγκαστικής αυτοκάθαρσης, αφού μόνοι μας, έτσι κι αλλιώς, δεν θα το αποφασίζαμε. Εκ φύσεως, χαρακτήρα και νοοτροπίας.
Η ελεγχόμενη κατάρρευση όσων ούτε προσφέρουν, ούτε πείθουν, ούτε παράγουν, ούτε χαίρουν εμπιστοσύνης και εκτίμησης είναι μια λύση. Για να υπάρξει ανοικοδόμηση από την αρχή. Σε νέες βάσεις. Πόσο γνωστές θα είναι; Αυτό εξαρτάται από όλους γιατί όλοι είμαστε συνυπεύθυνοι για το σημερινό χάλι. Για την απαξίωση των θεσμών, για τον εκτροχιασμό των πολιτικών, για την ισοπέδωση των νόμων. Υπάρχει συνυπευθυνότητα να μην το ξεχνάμε, ποτέ και καθόλου. Το ζήτημα είναι ότι η ανάγκη για μια διαφορετική αρχή επί της αρχής των πραγμάτων προβάλλει πλέον επιτακτικά από μόνη της. Το αν θα πραγματοποιηθεί ή όχι και πάλι εμάς και τις επιλογές μας αφορά.
