«Μην βροντοχτυπάς τις χάντρες
η δουλειά κάνει τους άντρες...»
Λαϊκό τραγούδι
Τα τραγούδια αυτά θεωρούνται σήμερα μάλλον απαρχαιωμένα και οι αξίες που εκφράζουν ξεπερασμένες. Μια μυθολογία που αιωρείται επί αιώνες στην Ελληνική ατμόσφαιρα, από τη γοργόνα με τον Μεγαλέξανδρο και τα ψάρια στο Μπαλουκλί, μέχρι το κρυφό σχολείο, καλλιέργησαν ένα υπερτροφικό εθνικιστικό εγώ, μία αντίληψη περί περιούσιου Λαού, αγαπητού στους Θεούς και προορισμένου να διδάσκει και να ηγείται. Για ό,τι άσχημο γίνεται, πάντα φταίνε οι άλλοι. Οι κερδοσκόποι, οι Γερμανοί και οι Τούρκοι, οι κακοί γείτονες, αλλά ποτέ εγώ.
Τις τελευταίες δεκαετίες τα κόμματα και τα κομματόσκυλά τους διόγκωσαν και επαύξησαν την αντίληψη αυτή. Υπόσχονται σε όλους ό,τι ο καθένας επιθυμεί. Οι γονείς ονειρεύονται να γίνουν τα παιδιά τους μεγαλοεπιστήμονες, μεγαλοκαλλιτέχνες, μεγαλοεπιχειρηματίες, μεγάλοι και τρανοί, τα προορίζουν για μεγάλες καριέρες και δοξασμένες πορείες. Σε λίγες μέρες θα διεξαχθούν οι Πανελλήνιες εξετάσεις, όπου 123.000 υποψήφιοι θα διεκδικήσουν περίπου 88.000 θέσεις σε ΑΕΙ και ΤΕΙ. Δηλαδή σχεδόν τα 3/4 θα εισαχθούν σε Εκπαιδευτικά Ιδρύματα τα οποία, υποτίθεται, έχουν αυξημένες απαιτήσεις απ’ τους φοιτητές τους. Θα τα καταφέρουν άραγε; Μάλλον ναι. Άλλωστε, έχουν και πρόσθετες βοήθειες. Τις αντιγραφές, τα γλειψίματα, τις διασυνδέσεις κ.λπ. Και κάποτε θα βρεθούν με ένα πτυχίο στο χέρι, χωρίς να τους ενδιαφέρει και τόσο τι αντιπροσωπεύει αυτό και τι μπορεί να προσφέρει στον κάτοχο. Ύστερα, δεν πολυσκέφτηκαν τι το θέλουν αυτό το πτυχίο. Για χόμπι, για τίτλο τιμής ή για επαγγελματική αποκατάσταση; Ουδέποτε φαντάστηκαν την ταυτοποίησή τους με την εργασία, με το επάγγελμα. Δεν περιμένουν την καταξίωση, την κοινωνική αναγνώριση, την αυτοεκτίμηση από την επιτυχία στο επάγγελμα. Περιμένουν να τρυπώσουν κάπου, με κάποιο κονέ, σε κάποια τεμπελοδουλειά, όπως τόσοι άλλοι. Και οι καλοί, οι ταλαντούχοι, οι εργατικοί, οι φορείς της ελληνικής αξιοπρέπειας, του φιλότιμου, του συναισθηματισμού και της ευαισθησίας δεν υπάρχουν πια; Υπάρχουν και είναι περισσότεροι και καλύτεροι από παλιότερα, αλλά θέλουν να βαδίζουν όρθιοι, να προχωρούν με την αξία τους και όχι με ξένες πλάτες και πληρώνουν το κόστος της λεβεντιάς...
Λέγεται και γράφεται ότι τα τελευταία 30 χρόνια οι Εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης διπλασιάστηκαν όταν ο αριθμός των μαθητών μειώθηκε κατά 30%. Τα ίδια συμβαίνουν και στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Σε πολλές πόλεις τα Λύκεια είναι περισσότερα από τα Νηπιαγωγεία. Υπάρχουν Γυμνάσια όπου καθηγητές διδάσκουν 4 ή 5 ώρες την εβδομάδα και Λύκεια όπου 3 ή 4 καθηγήτριες είναι «βοηθοί» της Γραμματέως. Και να σκεφτεί κανένας ότι στις δεκαετίες του 1960, του 1970 και μέχρι το 1980 το υποχρεωτικό ωράριο των καθηγητών ήταν 36 (τριάντα έξι) ώρες την εβδομάδα. Τα ίδια συμβαίνουν σε όλο σχεδόν το δημόσιο.
Αντί να μειωθεί ο αριθμός των υπαλλήλων μειώνεται ο μισθός τους. Η μείωση του αριθμού με παράλληλη αύξηση των αποδοχών αυξάνει την παραγωγικότητα και την αποτελεσματικότητα όλων των Δημόσιων Υπηρεσιών. Το αντίθετο, η αύξηση των υπαλλήλων και η μείωση των αποδοχών προάγει τη μιζέρια, την αναποτελεσματικότητα και τη διαφθορά. Στην πιθανή ένσταση, και πώς θα βρίσκουν δουλειά τόσοι άνεργοι πτυχιούχοι, η απάντηση είναι ότι δεν είναι λιγότερο ανάλγητο να πληρώνουν όλοι, ακόμη και αυτοί που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα, τόσοι πολλούς αργόμισθους. Η πιο φιλολαϊκή πολιτική είναι ο ορθολογισμός και η ανάπτυξη.
Όλα αυτά, δυστυχώς, δεν είναι βιώσιμα ούτε οικονομικά, ούτε κοινωνικά, ούτε ηθικά. Και τώρα βρίσκονται στο νεκροτομείο της οικονομικής κρίσης. Κάποτε, οι πρόγονοί μας είχαν τους δούλους στους οποίους ανέθεταν τις χειρωνακτικές εργασίες. Είχαν, όμως, μια τεράστια παραγωγή σε έργα αιώνια, σε επιστήμη, σε Τέχνη, σε πολιτισμό. Σήμερα νομίζουμε ότι μπορούμε να τους μιμούμαστε χρησιμοποιώντας τους σύγχρονους δούλους, τους μετανάστες, δίνοντάς τους εντολές με το κινητό απ’ την καφετέρια και το ουζερί.
Όχι δεν είναι βιώσιμα όλα αυτά. Δεν πάει άλλο. Και η οικονομική κρίση μπορεί να γίνει μαμή της ανάπτυξης και της ανάτασης του Λαού. Αρκεί η κοινωνία να το απαιτήσει επιτακτικά απ’ τον εαυτό της. Σωτήρες δεν υπάρχουν πια...
