Το περίστροφο στο τραπέζι, ούτως ώστε αν χρειασθεί να το χρησιμοποιήσει, ήθελε προ καιρού ο πρωθυπουργός Γιώργος Α. Παπανδρέου, εννοώντας τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στηρίξεως της παραπαίουσας ελληνικής οικονομίας και οσονούπω η χώρα θα πάρει στα χέρια της αυτό το περίστροφο, μόνο που θα μοιάζει με ιδανικό αυτόχειρα.
Η προσφυγή της χώρας σ’ αυτόν το μηχανισμό στηρίξεως της οικονομίας, με μέτρα που θα επιβληθούν – όπως πράττουν οι πάσης φύσεως επικυρίαρχοι στους υποτακτικούς τους - από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, σημαίνει ουσιαστικά περαιτέρω μειώσεις μισθών, όχι μόνο στο δημόσιο, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, δηλαδή απολύσεις και φυσικά χαλάρωση της νομοθεσίας για τις απολύσεις σε όλους τους χώρους.
Οι διχασμένοι Ευρωπαίοι εταίροι αποφάσισαν, στις 25 Μαρτίου, να προχωρήσουν στη σύσταση αυτού του μηχανισμού, δηλαδή να «δώσουν» το περίστροφο το οποίο επιζητούσε ο Γιώργος Α. Παπανδρέου, πλην, όμως, το συγκεκριμένο όπλο, τότε, δεν περιείχε ούτε σαφείς οδηγίες χρήσεως, αλλά ούτε και σφαίρες.
Τελικά, μετά από ενδοευρωπαϊκές παλινωδίες και κυρίως αντιθέσεις (δηλωτικές των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων) το περίστροφο εμφανίσθηκε στο τραπέζι, βρέθηκαν οι οδηγίες χρήσεως και οι σφαίρες, οι οποίες, όμως, κοστίζουν πανάκριβα.
Γιατί μιλάμε για δανειοδοτήσεις από την Ε.Ε. (και τις χώρες της Ευρωζώνης) αλλά και το Δ.Ν.Τ. με (υποτίθεται) χαμηλότερα επιτόκια από αυτά των αγορών, ωστόσο, δεν έχει εισέτι αποσαφηνιστεί (τουλάχιστον την ώρα που γραφόταν το κείμενο αυτό) το πότε η Ελλάδα θα το σηκώσει αυτό το διαβόητο περίστροφο.
Όμως, είναι σαφές (και ας πάψουν οι πανηγυρισμοί) ότι μιλάμε για δανεικά (που δεν θα είναι θα είναι αγύριστα, όπως θα θέλαμε να νομίζουμε), τα οποία θα μας τα δίνουν τμηματικά (καθώς δεν μας εμπιστεύονται και προφανώς φοβούνται μήπως τα ξοδέψουμε δεξιά και αριστερά...) δανεικά τα οποία, σε καμία περίπτωση, δεν θα λύσουν το οικονομικό μας πρόβλημα, η δε λήψη και νέων, πρόσθετων, αντιλαϊκών μέτρων , όπως προαναφέραμε, θεωρείται βέβαιη.
Πώς φτάσαμε ως εδώ...
Ας δούμε πως φτάσαμε ως εδώ...
Ο πρωθυπουργός Γιώργος Α. Παπανδρέου, ο οποίος τις ημέρες του Πάσχα είχε προσπαθήσει να εμφανισθεί καθησυχαστικός έναντι της ελληνικής κοινωνίας, λέγοντας πως «τα χειρότερα πέρασαν», άλλαξε ρότα και τις επόμενες μέρες κατέστη σαφές ότι έπαψε να συμμερίζεται αυτήν την αισιόδοξη εκτίμησή του, αφού έβλεπε (και βλέπει) καθημερινά ότι, η, εις βάρος της Ελλάδος, κερδοσκοπία συνεχίζεται και υποδαυλίζεται όχι μόνο από σειρά δηλώσεων ξένων αναλυτών και αμφιλεγόμενα δημοσιεύματα στο διεθνή Τύπο, αλλά και από άστοχες δηλώσεις δικών του στελεχών.
Μια, προ καιρού, δήλωση σε ξένο πρακτορείο ειδήσεων, η οποία αποδόθηκε σε κάποιον κυβερνητικό αξιωματούχο, εκτίναξε τα spreads, ακολούθησε πανικός στην κυβέρνηση, φυσικά δε και στην ελληνική κοινωνία, η δε αντιπολίτευση ζήτησε την κεφαλήν επί πίνακι αυτού, που απεκλήθη (όπως στην περιβόητη υπόθεση Γουοτεργκεϊτ) «βαθύ λαρύγγι».
Στοχοποιήθηκαν συγκεκριμένα πρόσωπα, εντός δε της κυβερνήσεως ο ένας στραβοκοίταζε τον άλλον, έγιναν (εσωτερικές) ανακρίσεις και δόθηκαν εντολές από το Μέγαρο Μαξίμου να παραμείνουν οι κυβερνητικοί παράγοντες με «σφραγισμένα χείλη». Η εντολή αυτή επανελήφθη και την περασμένη εβδομάδα από τον ίδιο τον πρωθυπουργό στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Όμως, το κακό είχε γίνει. Τα spreads είχαν πάρει – και συνεχίζουν- την ανηφόρα.
Την ίδια στιγμή - και παρά την αρχική γραμμή για «σφραγισμένα χείλη» - άλλα έλεγε ο καθ’ ύλη αρμόδιος Υπουργός των Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου και άλλα ο εκπρόσωπος του πρωθυπουργού Γιώργος Πεταλωτής.
Στα τέλη της περασμένης εβδομάδος ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου ανακοίνωσε πως υπήρξε μείωση του ελλείμματος κατά 40% στο πρώτο τρίμηνο του έτους, τονίζοντας πως αυτή η μείωση επιτεύχθηκε χωρίς την πλήρη επίδραση των έκτακτων μέτρων ενισχύσεως των εσόδων και περιστολής των δαπανών.
Κι ενώ φήμες ανέφεραν πως η Ελλάδα θα ζητήσει αναθεώρηση του μηχανισμού στηρίξεως που αποφασίστηκε στις 25 Μαρτίου στην Ε.Ε., ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γ. Πεταλωτής διέψευδε μεν αυτή την εκδοχή, αλλά παραλλήλως δεν απέκλειε κατηγορηματικά την προσφυγή στον ευρωπαϊκό μηχανισμό, αφού σημείωνε ότι «η Ελλάδα δεν τον χρειάζεται προς το παρόν».
Τα προσχήματα επιχείρησε να σώσει ο Υπουργός των Οικονομικών, λέγοντας πως «η Ελλάδα θα συνεχίσει να δανείζεται κανονικά», τη δε επομένη ημέρα κι αφού είχε κληθεί για διαβουλεύσεις με τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου προσπάθησε να «τα μαζέψει», λέγοντας πως «δεν ετέθη ζήτημα ενεργοποίησης του μηχανισμού» και ότι αυτός ο μηχανισμός είναι «πολύ σημαντικό δίχτυ ασφαλείας».
«Πόλεμος» ευρώ - δολαρίου
Το βέβαιο, όμως, είναι πως μέσα στις επόμενες περίπου 35 ημέρες η Ελλάδα θα πρέπει να βγει στις αγορές για να δανειστεί 11 δισ. ευρώ (προκειμένου να μην κηρύξει στάση πληρωμών το Μάιο – δηλαδή χρεωκοπία) αλλά τα επιτόκια στην αγορά εξακολουθούν να κινούνται σε απαγορευτικά επίπεδα.
Εξ άλλου, την ίδια στιγμή και παρά τις επίσημες, ελληνικές, διαψεύσεις σκοπιμότητας, πλήθαιναν οι, εκ των έξω, πιέσεις περί προσφυγής της Ελλάδος στο μηχανισμό στηρίξεως της ΕΕ και το ΔΝΤ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσιζε να διατηρήσει το βασικό της επιτόκιο της Ευρωζώνης στο 1% και ο Ζαν Κλώντ Τρισέ δήλωνε πως «δεν τίθεται θέμα πτώχευσης της Ελλάδας».
Είναι προφανές πως πίσω από την άνοδο των spreads και τις πιέσεις για προσφυγή στο ΔΝΤ, κρύβεται ο σκληρός ανταγωνισμός κεφαλαίων και κυβερνήσεων, μέσα και έξω από την Ε.Ε., αναζητώντας την πιο επωφελή γι' αυτούς συμμαχία.
Τα δε ελλείμματα, τα χρέη και οι δυσκολίες δανεισμού της Ελλάδος, χρησιμοποιούνται για την υπονόμευση του ευρώ στις παγκόσμιες καπιταλιστικές αγορές, ενώ έχει γίνει, ήδη, φανερός ο πόλεμος ανάμεσα στο αμερικανικό και το ευρωπαϊκό κεφάλαιο, που εκφράζεται ως πόλεμος «ευρώ - δολαρίου».
Το περίστροφο στο τραπέζι
Και φτάσαμε στην περασμένη Κυριακή, όταν οι Ευρωπαίοι εταίροι αποφάσισαν να εξειδικεύσουν το τι σημαίνει το περίστροφο, δηλαδή ο μηχανισμός στηρίξεως της ελληνικής οικονομίας, να θέσουν στη διάθεση της Ελλάδος ένα δάνειο 30 δισ. ευρώ, το οποίο - μαζί με τη συνδρομή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου - μπορεί να φτάσει τα 45 δισ. ευρώ με (όπως ισχυρίζονται) ευνοϊκούς όρους.
Στόχος αυτής της αποφάσεως ήταν να δοθεί τέλος στην αβεβαιότητα γύρω από τον μηχανισμό στηρίξεως, αβεβαιότητα η οποία τροφοδοτούσε την κερδοσκοπία εις βάρος της Ελλάδος τις προηγούμενες ημέρες, αλλά και να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα.
Μάλιστα, κατέστη σαφές ότι εκτός από τα 40 - 45 δισ. ευρώ που θα είναι διαθέσιμα για φέτος, στο συρτάρι θα υπάρχουν τουλάχιστον άλλα τόσα για τα επόμενα δύο χρόνια κι έτσι ο συνολικός δανεισμός μπορεί να φτάσει τα 80 δισ. ευρώ για την τριετία.
Η κυβέρνηση θα δοκιμάσει τις επόμενες ημέρες τις αντιδράσεις της αγοράς (η οποία, προσώρας, δεν φαίνεται να πείθεται) και αναλόγως θα αποφασίσει αν θα ζητήσει ενεργοποίηση του μηχανισμού ή όχι.
«Είμαστε έτοιμοι, αν χρειασθεί. Το σήμα θα μας το δώσει η ελληνική κυβέρνηση», δήλωσε ο Πρόεδρος της ευρωζώνης Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ, ο δε Υπουργός των Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου επανέλαβε ότι η κυβέρνηση «δεν έχει ζητήσει την ενεργοποίηση του μηχανισμού».
Το περίστροφο για το οποίο μίλησε ο Γιώργος Παπανδρέου «είναι μεγαλύτερο και από μπαζούκα και μοιάζει περισσότερο με ατομική βόμβα» δήλωσε πρώην οικονομολόγος του ΔΝΤ και νυν γενικός διευθυντής της Βlue Gold Capital Μanagement, ο οποίος εξέφρασε την εκτίμηση ότι βραχυπρόθεσμα, τουλάχιστον, θα είναι θετική η αντίδραση από τις αγορές, δηλαδή ότι θα πέσουν τα spreads.
Παγιδευμένοι οι πολίτες
Όμως, το κλίμα «ευφορίας» το οποίο «πλασάρει» η κυβέρνηση, δεν φαίνεται να το συμμερίζεται η κοινωνία, η οποία παραμένει με την πλάτη στον τοίχο και δεν γνωρίζει τι τέξεται η επιούσα.
Το κλίμα αυτό στην κοινωνία φαίνεται και από το γεγονός ότι μαγαζιά κλείνουν καθημερινά, αυξάνει ο αριθμός των ανέργων, ο κόσμος προσπαθεί να κάνει αποταμιεύσεις (άρα δεν κινείται χρήμα στην αγορά) άλλοι δε «μαζεύουν» χρήματα σε θυρίδες και άλλοι «φυγαδεύουν» τις καταθέσεις τους στο εξωτερικό.
«Οι Ελληνες καταθέτες κατά τους δύο πρώτους μήνες του 2010 μετέφεραν στο εξωτερικό καταθέσεις ύψους περίπου 10 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν σε 4,45% περίπου του συνόλου του τραπεζικού συστήματος», ανέφερε βρετανική εφημερίδα.
«Πραγματικά αυτό που συμβαίνει τις τελευταίες ημέρες είναι άκρως ανησυχητικό και ανησυχεί, τόσο την ελληνική κυβέρνηση, το κράτος, όσο και τους Ελληνες πολίτες, στους οποίους περνά και μια άσχημη ψυχολογία», παραδέχθηκε ο Γ. Πεταλωτής.
Ρωσική ρουλέτα
Την Πέμπτη, το Υπουργείο των Οικονομικών έστειλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιστολή με την οποία ζητεί «διαβουλεύσεις πάνω σε ένα πολυετές πρόγραμμα οικονομικών πολιτικών (...) το οποίο θα μπορεί να υποστηριχθεί με οικονομική βοήθεια από τις χώρες - μέλη της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ, στην περίπτωση που οι ελληνικές αρχές αποφασίσουν να αιτηθούν μία τέτοια βοήθεια».
Είναι προφανές – άλλωστε αύριο έρχεται στην Αθήνα κλιμάκιο του ΔΝΤ για τα ...περαιτέρω – πως επίκειται (αν δεν έχει ήδη συμβεί – αφού το κείμενο αυτό γράφτηκε το απόγευμα της Παρασκευής) η προσφυγή της Ελλάδος στο μηχανισμό στηρίξεως.
Αν το πράξει αυτό η κυβέρνηση τότε σημαίνει πως η χώρα έχει φτάσει σε σημείο να μην μπορεί να δανειστεί από τις διεθνείς αγορές, η δε προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα δημιουργήσει και εσωτερικά προβλήματα, καθώς αυτό το σενάριο (περί ΔΝΤ) αποτελεί «κόκκινη γραμμή» σχεδόν για το σύνολο του πολιτικού κόσμου, έστω και αν ο Θ. Πάγκαλος, αλλά και η Ντόρα Μπακογιάννη, προσπαθούν να μας πείσουν πως το ΔΝΤ δεν είναι μπαμπούλας.
Ας μην τρέφουμε αυταπάτες.
Χρήματα θα δανειστούμε από την Ε.Ε., αλλά και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Άλλωστε, τα μέτρα που έχουν ληφθεί έχουν τη δική του αύρα και το ένα πόδι του ΔΝΤ έχει ήδη πατήσει στην ελληνική επικράτεια. Ο δε Γενικός Διευθυντής του Ντομινίκ Στρος Καν περιέγραψε πριν λίγες μέρες κι άλλα μέτρα σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων. Που σημαίνει πως με την προσφυγή στο μηχανισμό στηρίξεως και στο ΔΝΤ, το οπλισμένο περίστροφο θα γίνει ρωσική ρουλέτα για την ελληνική κοινωνία.
