Αν ρωτήσετε με ποιο δικαίωμα οι αγρότες καταλαμβάνουν τους δρόμους και ζημιώνουν τους υπόλοιπους Έλληνες, θα σας πω: Με το ίδιο δικαίωμα που κάποιοι άλλοι γνωστοί ή άγνωστοι, καρπώνονται το μόχθο τους και κλέβουν τον ιδρώτα τους. Με το ίδιο δικαίωμα που κάποιοι καταστρέφουν το περιβάλλον ή απομυζούν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας. Αλλά και με το ίδιο δικαίωμα που η εκάστοτε πολιτική εξουσία τους εξαπατά ή τους εκμεταλλεύεται πολιτικά, χρόνια τώρα.
Τα αγροτικά «μπλόκα» επαναλαμβάνονται κάθε τόσο. Γιατί; Οι αγρότες έχουν προβλήματα. Τα οποία δεν άγγιξε πραγματικά καμιά κυβέρνηση. Αντίθετα η προσφιλής τακτική είναι να δίνουν τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης (οι οποίες τελικά σκοπό είχαν να τους παίρνουν τα προϊόντα σε εξευτελιστικές τιμές) και κάποιες αποζημιώσεις για τις ζημιές και μέχρις εκεί. Καμιά κυβέρνηση δεν τους λέει την πικρή αλήθεια. Να τους πει καθαρά ότι δεν έχουν καμιά ελπίδα να επιβιώσουν και ότι δεν υπάρχουν ούτε τα μέσα, ούτε ο χρόνος να απαλύνουμε τις οδύνες και να αποτρέψουμε τις καταστροφές της μεγάλης αλλαγής που έρχεται με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για να συνειδητοποιήσουμε ότι η αγροτιά σήμερα είναι η μεγάλη και σχεδόν ανεξάντλητη πηγή της ανεργίας.
Να πει κάποιος επιτέλους στους αγρότες αυτή την αλήθεια και σε μας τους υπόλοιπους για τους αγρότες. Να τους πει ότι το μέλλον τους ως τάξης και το μέλλον των καλλιεργειών και των χωραφιών τους είναι αβέβαιο και σκοτεινό. Και πρώτα – πρώτα ποιοι είναι οι αγρότες σήμερα; Άλλοι μας λένε ότι είναι το 22% του πληθυσμού, άλλοι το 17%, στην πραγματικότητα δεν φαίνεται να ξεπερνάει το 10% και σε λίγα χρόνια θα είναι – αν δεν συρρικνώθηκε κιόλας – γύρω στο 4% - 5%. Όλοι οι άλλοι από το 10% ως το 17% ή το 22% είναι γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, επιχειρηματίες, μικρομεσαίοι έμποροι, υπάλληλοι ή μικροπωλητές, κάτοικοι των πόλεων και κάτοχοι πανάκριβων «αγροτικών» τζιπ και «Μερσεντές», που δηλώνουν αγρότες. Αλλά είναι και τα παιδιά εκείνων που ωφελήθηκαν από την ευμάρεια των επιδοτήσεων, απέκτησαν καλύτερη μόρφωση από τους γονείς τους – φαίνεται αυτό από την ευφράδεια και την ευελιξία με την οποία διαλέγονται στην τηλεόραση και υπερέχουν των παλαιού τύπου αγροτοσυνδικαλιστών – έχουν ευρύτερους ορίζοντες, σκέπτονται και μιλούν αλλιώς, τους προβληματίζει το μέλλον τις αγροτικής οικονομίας. Και φυσικά είναι η φτωχή αγροτιά, οι εργάτες της γης, οι ξωμάχοι του κάμπου.
Σημασία ωστόσο δεν έχει μόνον αυτό. Σημασία έχει ότι η αγροτιά σήμερα είναι μια τάξη που φθίνει και ότι και σε μας τώρα συντελείται καθυστερημένα και βίαια αυτή η διαδικασία της αλλοτρίωσης των αγροτών (της αποξένωσης απ’ τη γη και τις καλλιέργειες) και ότι αυτή η διαδικασία επιταχύνεται, παίρνει ολοένα πιο βίαιο χαρακτήρα στις ανταγωνιστικές συνθήκες της Ενωμένης Ευρώπης.
Οι αγρότες γνωρίζουν βέβαια πολύ καλά ότι η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (Κ.Α.Π.) εισάγει μια μέθοδο επιδοτήσεων που θα αλλάξει δραματικά το παραγωγικό, αλλά και το κοινωνικό περιβάλλον στη χώρα μας. Ξέρουν επίσης ότι η Κ.Α.Π. θα επανεκτιμηθεί και οι επιδοτήσεις θα παραμείνουν μόνον υπό προϋποθέσεις. Γι’ αυτό και η αγωνία και ο προβληματισμός που κατέχει σήμερα τον αγροτικό κόσμο, είναι στο αποκορύφωμά τους.
Η σκληρή αλήθεια λοιπόν είναι ότι για τους αγρότες δεν φαίνεται να υπάρχει παρά μόνο αυτή η μοιραία πορεία η οποία επιταχύνεται από τις συνθήκες που καθορίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Και που ως αποτέλεσμα θα έχει, πολλοί από τους σημερινούς αγρότες να εγκαταλείψουν τις καλλιέργειές τους, μεγάλο μέρος της γης να γίνει χέρσο και οι ίδιοι να αναγκαστούν, άνεργοι και ξεκληρισμένοι, να πάρουν το δρόμο των μεγάλων πόλεων, ακολουθώντας εκείνους που έχουν ήδη φύγει και έχουν ήδη εγκαταλείψει τα χωράφια τους.
Η αλήθεια όμως είναι ότι μέχρι τώρα καμιά κυβέρνηση δεν μιλάει τη γλώσσα της αλήθειας. Καμιά κυβέρνηση δεν αντιμετώπισε αποτελεσματικά τα μεγάλα προβλήματα της αγροτικής παραγωγής. Κύρια επιδίωξη όλων των κυβερνήσεων ήταν να παίρνουν νέες παρατάσεις των επιδοτήσεων. Διαιώνιζαν το πρόβλημα και κορόιδευαν ή καθησύχαζαν τους αγρότες. Κι εκείνοι τους πίστευαν. Για τα πραγματικά προβλήματα κουβέντα και πράξη καμία. Ποια προϊόντα είναι κατάλληλα για τα εδάφη μας; Πώς θα γίνουν ανταγωνιστικότερα; Σε τι ποσότητες να παράγουν; Πού θα διαθέτουν τα προϊόντα και πώς; Τι εκπαίδευση χρειάζονται οι αγρότες; Πώς θα αποφύγουμε ν’ αγοράζουμε αγροτικά προϊόντα σε τιμές 10 και 20 φορές πάνω από τις τιμές που δίνουν οι αγρότες; Τι σημαίνει ποιοτική γεωργία και τι βιολογική καλλιέργεια; Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τα εδάφη και τα νερά από τα φυτοφάρμακα;
Αλλά και οι αγρότες έχουν μερίδιο ευθύνης. Γιατί στόχευαν κυρίως στις επιδοτήσεις, τις αποζημιώσεις και τα εύκολα δανεικά κι αγύριστα. Και εφησύχαζαν, αντί να ξεσηκωθούν. Κι όταν το έκαναν κι έβγαιναν στους δρόμους, αποσύρονταν μετά από λίγο παίρνοντας τα «ψίχουλα» που τους έδιναν και ξεχνούσαν τα ουσιαστικά ζητήματα. Έτσι έγιναν έρμαια των καρτέλ, των βιομηχάνων, των μεσαζόντων και των πολιτικών της εκάστοτε εξουσίας. Ίσως ακόμα δεν συνειδητοποίησαν ότι δεν τους λένε την αλήθεια κι ότι τα προβλήματά τους δεν λύνονται με κάποια ευρώ επιδότησης ή αποζημίωσης για το χαμένο εισόδημα. Ίσως όμως είναι καιρός ακόμα να συνειδητοποιήσουν, έστω και την ύστατη στιγμή, ότι πρέπει να σταματήσουν πλέον να τροφοδοτούν πελατειακά τα μεγάλα κομματικά «μαγαζιά», που με πράσινες ή μπλε επιδοτήσεις τους χρυσώνουν το χάπι και να πάρουν την υπόθεσή τους πραγματικά στα χέρια τους, βάζοντας ένα τέλος σ’ αυτό το «παιχνίδι» σε βάρος τους. Διαφορετικά εμείς οι υπόλοιποι θα συμπεράνουμε ότι και οι αγρότες είναι μέσα στο «παιχνίδι» του ό,τι φάμε κι ό,τι αρπάξουμε, γιατί έτσι τους αρέσει και περνούν καλύτερα...