Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην,
χωρίς αιδώ, μεγάλα και υψηλά
έκτισαν Τείχη και κάθομαι
και απελπίζομαι τώρα εδώ.
Άλλο δεν σκέπτομαι, τον νου μου
τρώγει αυτή η Σκέψη
Διότι πράγματα πολλά να κάνω είχον.
Α! όταν έκτιζαν τα Τείχη
πώς να μην προσέξω;
Αλλά δεν άκουσα ποτέ
κρότον κτιστών ή ήχου.
Ανεπαισθήτως με έκλεισαν
από τον κόσμον έξω.
Κ. ΚΑΒΑΦΗΣ
Πόσο επίκαιροι είναι αλήθεια πολλές φορές, οι ποιητές και οι σοφοί του κόσμου. Να, ο Καβάφης σαν να ζει κοντά μας, τούτη την εποχή. Και μας μιλά για τα τωρινά. Το δικά μας και ξένα Τείχη.
Πριν λίγο καιρό γιορτάσαμε την 20η επέτειο, της πτώσης του Τείχους, του Βερολίνου. Του Τείχους του αίσχους. Και κρότοι ακούγονταν τότε που το έκτιζαν. Κι όλος ο κόσμος άκουγε τους κτίστες. Κομμουνιστές που με μυστριά και πηλοφόρια, έθαψαν για δεκαετίες ολόκληρες, το γέλιο, τη λευτεριά, ελπίδες και όνειρα εκατομμυρίων ψυχών. Ένα τείχος βαμμένο με αίμα ελεύθερων πολιορκημένων. Και ο λαός δεν αντέδρασε κάτω από το κνούτο του Πατερούλη και την ωμή κομμουνιστική βία.
Μα τότε υπήρχαν πολλοί κοντά στο Τείχος. Ήταν λαοί πολιτισμένοι. Κυβερνήσεις ισχυρές. Με κύρος και δυνατές επιρροές. Και κανείς δεν θέλησε τότε ν’ ακούσει «... κρότον κτιστών ή ήχου».
Αλλά μήπως είναι τούτο το μόνο Τείχος; Τα δικά μας Τείχη, αυτά που μας ζώνουν ολόγυρα ασφυκτικά ποιος θα μας τα γκρεμίσει; Χρόνια ολόκληρα τώρα, στον έρμο τούτον τόπο, κτίσαμε μόνοι μας Τείχη πολλά βαριά, καταθλιπτικά κι ασήκωτα ορθώνονται φοβερά. Είναι τα δικά μας Τείχη. Τείχη Αριστερά, Δεξιά, Κεντρικά, Σοσιαλιστικά, Κεφαλαιοκρατικά, Ταξικά. Τείχη κοινωνικών ομάδων, Τείχη συντεχνιών, οικονομικών διακρίσεων, Μορφωτικών διαστρωμάτων. Τείχη, Τείχη, Τείχη... Δεν ακούσαμε ποτέ κρότον κτιστών ή ήχου... Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Επιλήσμονες όμως της ρήσης του Χριστού περί αγάπης, αλληλεγγύης.
Και είναι τα τείχη αυτά ψυχοφθόρα. Φράσσουν αλύγιστα κάθε ικμάδα και ζωντάνια της φυλής. Κτυπά πάνω τους και τσακίζεται κάθε βούληση για πρόοδο. Αλλά και κάθε προσπάθεια για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας.
Τείχη μικρά και μεγάλα, που σκιάζουν τις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Τείχη που χωρίζουν φτωχούς και πλούσιους. Τείχη ζήλιας και φθόνου, χαιρεκακίας και υποτίμησης. Άλλα τείχη που υψώνονται ανάμεσα σε ανθρώπους πλούτου και δόξης και σε πληβείους. Ανάμεσα σε ανθρώπους ευνοημένους ή κατατρεγμένους από την τύχη. Τείχη που υψώνει ο πλούτος, η δόξα και τελικά οι μικροφιλοδοξίες και λανθασμένες περηφάνιες. Τείχη που χωρίζουν οικογένειες.
Στη σκιά αυτών των Τειχών βρίσκει πρόσφορο χώρο και αναθαρρεί η κακία, η ιδιοτέλεια, το συμφέρον και η μικροψυχία. Συνάμα μαραίνεται και χάνεται ο πηγαίος ενθουσιασμός, η λαχτάρα για το φως και τη ζωή. Σβήνει το όνειρο για μια Ελλάδα, που οι άνθρωποι της γελούν και ευτυχούν.
Αυτά τα Τείχη τα στήσαμε μόνοι μας. Με την ανοχή και την αδιαφορία μας. Με τη μικροψυχία και το συμφέρον μας. Με την αψιάδα της φυλής και την αποκοτιά, που τόσα δεινά σωρεύουν στον τόπο μας.
Εκρηκτικές και συγκλονιστικές, κοσμογονικές και ραγδαίες, οι ριπές των ανέμων, αλλαγής και προόδου, που σημαδεύουν τους λαούς της Ευρώπης και κυρίως των γειτόνων μας. Παίρνουν την τύχη στα χέρια τους, γκρεμίζουν τα Τείχη τους. Σαρώνουν συστήματα. Ξεφτίζουν θεωρίες. Με ομοφωνία και συστράτευση κτίζουν το μέλλον τους.
Εμείς τι κάνουμε; Μένουμε ερμητικά κλεισμένοι στα δικά μας Τείχη. Μας ριπίζουν ρεύματα αλλοπρόσαλλα, ανόητα, μισερά και γελοία. Μας αποπροσανατολίζουν. Αναρριπίζουν τα μίση μας. Υποβαθμίζουν τη ζωή μας.
Εμπρός λοιπόν. Είμαστε πολύ καλύτεροι από άλλους. Ας πιαστούμε χέρι – χέρι να ρίξουμε τα Τείχη τα πολιτικά, τα κομματικά, της ανθρώπινης αδυναμίας. Κι όλοι μαζί να θυμηθούμε τον ποιητή Καβάφη και απερίφραστα να πούμε:
«Α! Όταν έκτιζαν αυτά τα Τείχη!! Πώς να μην προσέξουμε; Πράγματα πολλά είχαμε (και τώρα να έχουμε) να κάνουμε». Ας τα κάνουμε τώρα. Ποτέ δεν είναι αργά. Άλλοι γκρεμίζουν Τείχη μεγάλα. Ας ρίξουμε κι εμείς τα μικρά δικά μας Τείχη. Συλλογική θα είναι η προσφορά στον ευλογημένο μας τόπο».
