Κινήσεις για την επίτευξη ευρύτερων συναινέσεων καταγράφονται το τελευταίο χρονικό διάστημα στο ελλαδικό πολιτικό σκηνικό, καθώς ναι μεν η χώρα φαίνεται ότι δύναται να εξασφαλίσει την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου από την Τρόικα, αλλά έχει καταστεί κάτι παραπάνω από εμφανές ότι το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα «δεν τραβάει».
Νέα βάρβαρα μέτρα σε βάρος των μισθωτών και των συνταξιούχων ήλθαν (ή πρόκειται να έλθουν) τα όποια εργασιακά κεκτημένα (και στον ιδιωτικό τομέα) καταργούνται μέρα με τη μέρα, η ανεργία «τραβάει την ανηφόρα», τα λουκέτα πληθαίνουν, η δε επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου (που «ουσιαστικά αίρει ένα σημαντικό βάρος της γρήγορης αποπληρωμής», όπως είπε ο Γιώργος Α. Παπανδρέου, αποκρύπτοντας βέβαια πως θα πληρώσουμε παραπάνω χρήματα σε τόκους) τελεί υπό την αίρεση της συμφωνίας όλων των Ευρωπαίων εταίρων, ιδιαιτέρως δε της Γερμανίας, της Άνγκελα Μέρκελ, η οποία εμφανίζεται ιδιαιτέρως διστακτική.
Οι πρόσφατες εκλογές για τους ΟΤΑ (το αποτέλεσμά τους, αλλά κυρίως τα υψηλά ποσοστά αποχής και των λευκών και άκυρων ψηφοδελτίων) αν και παρουσιάστηκαν (κυρίως) από την κυβέρνηση ως νομιμοποίηση της πολιτικής της (και από την αντιπολίτευση ως δείγμα ενός δυναμικού come back) επιβεβαίωσαν τους ισχυρούς κραδασμούς στο πολιτικό σκηνικό και τρόμαξαν τις ηγεσίες των πολιτικών κομμάτων (ιδιαίτερα αυτών που θεωρούνται ως αστικά).
«ΘΑ ΧΥΘΕΙ ΑΙΜΑ»
Υπό το πρίσμα αυτό και με «οδηγό» το φόβο (κυρίως των εταίρων του δικομματισμού) πιθανών κοινωνικών εκρήξεων, προχωρεί, όπως όλα δείχνουν, το σενάριο της πολιτικής συναινέσεως, με προφανή στόχο να περάσουν τα νέα βάρβαρα μέτρα (άλλωστε, ο πρωθυπουργικός σύμβουλος Τομάζο Πάντοα Σκίοπα τόνισε με απόλυτη σαφήνεια πως η σκληρή λιτότητα θα διαρκέσει έως 15 χρόνια) και φυσικά να ανακοπεί κάθε τάση να ριζοσπαστικοποιηθούν οι λαϊκές δυνάμεις.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που λένε – ως φαίνεται βασίμως – πως «θα χυθεί αίμα στους δρόμους», ενώ ήδη βρισκόμαστε στο Μνημόνιο Νο 3 και προωθούνται μέχρι και την Άνοιξη διαρθρωτικές αλλαγές, όπως, ενιαίο μισθολόγιο, αναδιάρθρωση του ΟΣΕ και των άλλων ΔΕΚΟ, εκλογικός νόμος, άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, ίδρυση επιχειρήσεων σε μια μέρα, νέος αναπτυξιακός επενδυτικός νόμος. Φυσικά δε και το πολυνομοσχέδιο που θα τεθεί σε εφαρμογή την 1η του νέου έτους, το οποίο επί της ουσίας σημαίνει – όπως σημειώνει η «Ελευθεροτυπία» - ότι «καίγονται ΔΕΚΟ και ζωές».
Ο ίδιος δε ο πρωθυπουργός προεξόφλησε πως όλα αυτά «δεν θα περάσουν εύκολα από τις Συμπληγάδες της συντήρησης του κατεστημένου και κάποιων συντεχνιών ή βολεμένων», αφήνοντας εμφανώς να εννοηθεί ότι φοβάται πως θα υπάρξουν συγκρούσεις.
ΤΟ ΧΑΡΤΙ ΤΗΣ ΣΥΝΑΙΝΕΣΕΩΣ
Μετά το εκλογικό αποτέλεσμα για τους ΟΤΑ, ο πρωθυπουργός Γιώργος Α. Παπανδρέου άρχισε «να παίζει δυνατά» το χαρτί της εθνικής συνεννοήσεως, ένα χαρτί που δεν έχει απορρίψει η ηγεσία της ΝΔ (την Τρίτη συναντώνται οι κ.κ. Παπανδρέου και Σαμαράς στο Μέγαρο Μαξίμου) παρά τις αντιμνημονιακές της κορώνες, ένα χαρτί το οποίο τόσο το ΔΝΤ, όσο και οι εν Ευρώπη ομοϊδεάτες της υποδεικνύουν στην ηγεσία της Ρηγίλλης, ενώ στο παιχνίδι (που σημαίνει, σε τελική ανάλυση, ανακάτεμα της τράπουλας) μετέχουν με τον ένα ή τον άλλον τρόπο, όλα τα κόμματα (πλην του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ) φυσικά δε και τα νεοσύστατα.
Ο στόχος είναι προφανής: να απορροφηθούν οι κραδασμοί που απειλούν τη σταθερότητα του αστικού πολιτικού συστήματος, εξαιτίας της λαϊκής αγανακτήσεως για τη βάρβαρη διαχρονικά πολιτική του δικομματισμού.
Στην ιδρυτική διακήρυξη της «Δημοκρατικής Συμμαχίας», η κ. Ντόρα Μπακογιάννη τονίζει πως «οι μεγάλες κρίσεις θέλουν μεγάλες ρήξεις» και δηλώνει την πίστη της «στην εθνική συνεννόηση και συνεργασία για να προχωρήσουν με ταχύτητα οι αλλαγές και οι μεταρρυθμίσεις», ενώ εμφανίζεται ανήσυχη γιατί το ΠΑΣΟΚ «αδυνατεί να προχωρήσει γρήγορα τις αναγκαίες αλλαγές».
Ο δε Φώτης Κουβέλης της «Δημοκρατικής Αριστεράς», ζητεί να αποτελέσει το ΠΑΣΟΚ τον πόλο αναδιαμορφώσεων, λέγοντας πως «οι συγκλίσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της χώρας και για τη μετατόπιση της πολιτικής ζωής από τη συντηρητική θέση που σήμερα βρίσκεται προς μια ουσιαστικά προοδευτική κατεύθυνση προς όφελος των πολιτών, βεβαίως είναι θεμιτή και αναγκαία».
Από κοντά ο αρχηγός του ΛΑΟΣ Γ. Καρατζαφέρης επαναλαμβάνει τακτικά το αίτημα για «κυβέρνηση οικουμενικής αντίληψης και εθνικής σωτηρίας» και τονίζει, κινδυνολογώντας, ότι «τα χρονικά περιθώρια στενεύουν (και χρειάζεται) επιλογή των καλυτέρων και ικανοτέρων, που θα ηγηθούν της εθνικής προσπάθειας». Ωστόσο, αύριο φαίνεται πως θα αποφασίσει αν θα προσέλθει σε μία συνάντηση με τον πρωθυπουργό.
Αξίζει να θυμίσουμε πως στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του για το 2010 ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Μητσοτάκης ζητούσε να σχηματιστεί κυβέρνηση «έκτακτης ανάγκης», με πρωθυπουργό τον Γ. Α. Παπανδρέου και είχε τονίσει (τότε) πως θα πρέπει να ζητηθεί από τον Λουκά Παπαδήμο να αναλάβει την κεντρική ευθύνη για την οικονομία, να επιστρατευθεί ο Αλέκος Παπαδόπουλος για τα δημόσια οικονομικά, ο δε πρώην πρωθυπουργός Κ. Σημίτης να μετάσχει ως αντιπρόεδρος και υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου.
Σημειώνεται πως ο Λουκάς Παπαδήμος, πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, έχει ήδη αναλάβει ρόλο συμβούλου του πρωθυπουργού και συμμετέχει σε όλες σχεδόν τις επίσημες και άτυπες κυβερνητικές συσκέψεις.
Προ ολίγων δε ημερών ο πρώην Υπουργός των Οικονομικών στις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ Αλέκος Παπαδόπουλος διετύπωσε προτάσεις για ριζική αναδόμηση του πολιτικού σκηνικού, με υπέρβαση ακόμα και του υπάρχοντος Συντάγματος.
«Εξαντλούνται τα ψυχικά αποθέματα της πολιτικής ελίτ της χώρας και των πέριξ αυτής δυνάμεων επιρροής» τόνισε και πρόσθεσε πως αυτό δεν βοηθά ώστε «να υποστηρίξουν σταθερά και με συνέπεια το επιβληθέν από τον διεθνή οικονομικό έλεγχο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και να συγκροτήσουν ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα οικονομικής ανάπτυξης».
Διαβλέποντας πως το 2011 θα είναι «εφιαλτική χρονιά», ζήτησε «η χώρα να αποκτήσει εθνικό προσανατολισμό» και να γίνουν οι «μεταρρυθμίσεις - σοκ, συθέμελες αλλαγές σε όλα τα πεδία της δημόσιας ζωής της χώρας», γεγονός που απαιτεί «ένα μεγάλο εθνικό consensus, μια μεγάλη εθνική συναίνεση, μια νέα συμφωνία της ελληνικής κοινωνίας».
«Προτείνω, μέσα στο 2011, η Βουλή να εγκρίνει τη συγκρότηση μιας ανεξάρτητης επιτροπής κύρους, η οποία θα συντάξει ένα θαρραλέο και ριζοσπαστικό «πενταετές πρόγραμμα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης», στην ουσία, δηλαδή, ένα σχέδιο αναγέννησης, που θα οδηγήσει τη χώρα συντεταγμένα, πειθαρχημένα και χρονοστοχευμένα στην έξοδο από την κρίση. Το σχέδιο αυτό θα πρέπει να κριθεί από το λαό με εκλογές (...) με «ανοικτά τα βιβλία», για να επιτευχθεί εθνική συμφωνία, με βάση αυτό το πενταετές πρόγραμμα, που υπερβαίνει κόμματα και εκλογικές περιόδους. Θα ενσωματώνει τα μέτρα του μνημονίου και θα κινείται πέραν αυτού», τόνισε.
Ουσιαστικά, δηλαδή, ο πρώην Υπουργός, «βλέπει» πως τα υπάρχοντα κόμματα και οι μονοκομματικές κυβερνήσεις αδυνατούν να διαχειριστούν την κρίση και έτσι χρειάζεται ένα ευρύτερο σχήμα.
ΔΕΙΛΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ
Κι επειδή όλα αυτά δείχνουν πως οι διεργασίες για εθνική συνεννόηση βρίσκονται σε εξέλιξη, αξίζει να θυμίσουμε ότι ο πρωθυπουργός έχει ήδη ταχθεί υπερ:
Α.- Της αναθεωρήσεως του Συντάγματος - κάτι που έχει ζητήσει και ο Αντώνης Σαμαράς – και την ενέταξε στην επιδίωξη να επιτευχθεί η ευρύτερη δυνατή συναίνεση για τις αλλαγές που χρειάζεται η χώρα. Σημείωσε δε ότι θα εξαντλήσει κάθε μέσο διαβουλεύσεως, χωρίς να έχει αντίρρηση και για συνταγματική αναθεώρηση, αν και έσπευσε να τονίσει πως «και με το ισχύον Σύνταγμα μπορούν να γίνουν πολλές μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές στη λειτουργία του κράτους».
Ο πρωθυπουργός το είπε αυτό γιατί γνωρίζει ότι θέμα συνταγματικής αναθεωρήσεως δεν μπορεί να ανοίξει επισήμως πριν από το 2013, αφού τότε θα έχουν περάσει πέντε χρόνια από την τελευταία, του 2008.
Β.- Της υπογραφής ενός κοινωνικού συμβολαίου μεταξύ των εταίρων, το οποίο θα περιλαμβάνει μείωση των φορολογικών συντελεστών και των ασφαλιστικών εισφορών. Παρόμοια θέση – μαζί με αποτροπή των απολύσεων των εργαζομένων - έχει διατυπώσει και ο αρχηγός της ΝΔ Αντώνης Σαμαράς.
Ο Α. Σαμαράς έκανε προχτές λόγο για «βαριά κοινωνική και πολιτική ατμόσφαιρα», καθώς η κυβέρνηση προωθεί ένα πολυνομοσχέδιο που - αιφνιδιαστικά και κατεπειγόντως – «αλλάζει χωρίς διάλογο, χωρίς συναίνεση, χωρίς σοβαρό προγραμματισμό και με εντεινόμενες ενδοκυβερνητικές τριβές, τους όρους ζωής για εκατομμύρια Έλληνες πολίτες».
«Η ΝΔ είναι υπέρ των αλλαγών, αλλά όχι σε αλλαγές στο πόδι. Ζητούμε διαθρωτικές αλλαγές που θα φέρουν ανταγωνιστικότητα, ανάκαμψη και ελπίδα. Όχι θυσίες χωρίς αντίκρισμα, χωρίς προοπτική», ανέφερε.
Κορυφαία στελέχη της Ρηγίλλης θεωρούν, παρά ταύτα, ότι ο Γιώργος Α. Παπανδρέου δεν την εννοεί πραγματικά τη συναίνεση και αυτό που θέλει είναι να αναζητήσει άλλοθι στην άρνηση της ΝΔ και της Αριστεράς, ώστε να απενοχοποιήσει την πιθανή συνεργασία του με την Ντόρα Μπακογιάννη και το Φώτη Κουβέλη.
Οι περισσότεροι αναλυτές προεξοφλούν πως όποιες (και με όποιους) συναινέσεις επιτευχθούν δεν θα μπορέσουν εύκολα να συγκρατήσουν την οργή της κοινωνίας, που τείνει – μετά και τα νέα μέτρα – να ξεπεράσει τα όρια της...
