Να πούμε και κάτι ευχάριστο και θετικό. Γιατί συνήθως σχολιάζουμε και άδικο δεν είναι ότι το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι για τα κλάματα (και είναι) και ότι οι μαθητές ελάχιστα μαθαίνουν από το «πέρασμά» τους από την ελληνική μέση εκπαίδευση. Και από την κατώτερη βεβαίως. Και προς τούτο έχουμε άπειρα παραδείγματα, συνοδευόμενα από άπειρα μαργαριτάρια αμάθειας ή έστω ημιμάθειας (που ως γνωστόν είναι χειρότερη της αμάθειας), τα οποία εκθέτουν μαθητές, εκπαιδευτικούς, σύστημα, αλλά και το οικείο περιβάλλον τους βεβαίως. Διότι η «γνώση» και η «παιδεία» και η «καλλιέργεια» με την ευρύτερη έννοια, δεν είναι απλά ζητήματα που αφορούν στο σχολείο. Σαφώς αφορούν και στην οικογένεια.
Ούτως εχόντων των πραγμάτων και με την ελληνική πολιτεία να πειραματίζεται ασύστολα και μονίμως με την Παιδεία, είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι οι Έλληνες μαθητές εμφανίζονται βελτιωμένοι σε γνώσεις. Όπως αποδείχτηκε από το διαγωνισμό RISA του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την κατανόηση κειμένου, τις φυσικές επιστήμες και τα μαθηματικά, οι γνώσεις και οι επιδόσεις των Ελλήνων μαθητών βελτιώνονται. Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός γίνεται κάθε τρία χρόνια, συμμετέχουν σε αυτόν 15χρονοι από μέλη και μη μέλη του ΟΟΣΑ, και, όπως ανακοίνωσε ο Οργανισμός, για το 2009 και παρότι η Ελλάδα βρίσκεται στην ομάδα των χωρών κάτω από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ (δεν θέλουμε και τρέλες!) έχει βελτιώσει τις επιδόσεις της. Όχι ότι πιάσαμε και την «πρωτιά», αλλά ανεβήκαμε συγκριτικά σε θέσεις ανά κατηγορία και αυτό είναι παρήγορο.
Αυτοί που έσκισαν, πάντως, λέει είναι οι Κινέζοι μαθητές, οι οποίοι συμμετείχαν στο διαγωνισμό και ιδιαίτερα εκείνοι από τη Σαγκάη, που συμμετείχαν για πρώτη φορά στο διαγωνισμό και κατέγραψαν πρωτιές και στις τρεις εξεταζόμενες ενότητες. Φαίνεται οι Κινέζοι, εκτός που είναι η ανερχόμενη οικονομική δύναμη, είναι και «δύναμη» στη μάθηση. Γιατί έχουν καταλάβει το αυτονόητο: ότι ένας λαός για να πάει μπροστά πρέπει, εκτός από όλα τα υπόλοιπα, να ξέρει τι του γίνεται. Δηλαδή, να έχει γνώσεις, ξεκινώντας από τις στοιχειώδεις και προχωρώντας παραπέρα. Και, αν και μου διαφεύγει ο τρόπος που λειτουργεί το εκπαιδευτικό σύστημα της Κίνας, θεωρώ σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα υπάρχουν «πειραματισμοί» σαν αυτούς που γίνονται εδώ γύρω από την Παιδεία. Διότι, εδώ κάθε κυβέρνηση και κάθε υπουργός έχει το δικό του σύστημα περί εκπαίδευσης, και ας μην έχει καμία σχέση με τον κλάδο. Θα μου πείτε και να είχε, θα τα ’κανε όλα σωστά. Όχι βέβαια, αλλά πόσο μάλλον που οι περισσότεροι είναι και ανίδεοι. Αλλά, βεβαίως, αναγορεύουν εαυτούς σε «ειδήμονες», όπως άλλωστε συμβαίνει και σε όλους τους άλλους τομείς.
Πάντως, στην εφημερίδα που φιλοξενούσε το σχετικό ρεπορτάζ, με τη βελτίωση των επιδόσεων των Ελλήνων μαθητών πάνω-πάνω, στην ίδια σελίδα πιο κάτω διάβαζε κανείς ότι τα Ελληνόπουλα είναι εθισμένοι καπνιστές πριν τελειώσουν το Λύκειο! Και το ωραιότερο; Ο εθισμός τους στο κάπνισμα ξεκινάει μέσα από το ίδιο τους το σπίτι. Όλοι οι γονείς καπνιστές (το 95%) καπνίζουν μπροστά στα παιδιά τους και τα παιδιά, άλλο που δεν θέλουν, αρχίζουν τη φούμα, καθότι, ως παιδιά, είναι και μιμητικά όντα. Ενώ τα ίδια λένε ότι ξεκίνησαν το κάπνισμα επειδή υφίσταντο συναισθηματική πίεση ή επειδή επιθυμούσαν να φαίνονται μεγαλύτερα ή να γίνουν αποδεκτά σε μια παρέα. (Είναι αυτό που λέμε ότι «μαϊμουδίζουν»).
Τώρα, άμα συνδυάσουμε τα δύο, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η «πρόοδος» είναι διπλής κατεύθυνσης, τόσο σε γνώσεις όσο και σε τσιγάρο. «Παφ και σελίδα διαβάσματος», που λέει ο λόγος. Διότι ουδέν καλό αμιγές κακού ή και το ανάποδο.