Αν σας λέγανε ότι ένας κλητήρας της Εφορίας ή του Τελωνείου (κατηγορίας «ΥΕ», τουτέστιν απόφοιτος υποχρεωτικής εκπαίδευσης, δηλ. του παλαιού δημοτικού ή του σημερινού τριταξίου Γυμνασίου), έχει μισθολογικές απολαβές μεγαλύτερες από έναν Γυμνασιάρχη, θα το πιστεύατε; Κι όμως: ένας κλητήρας της Εφορίας, ας πούμε με 15 χρόνια υπηρεσίας έχει απολαβές (μισθός και επιδόματα) γύρω στα 2.400- 2.500 ευρώ (και την ίδια ώρα ο εφοριακός ΠΕ ξεπερνάει, φυσικά, τα 3.000 ευρώ), ενώ ένας δάσκαλος ή καθηγητής Β’/βάθμιας 1.500 – 1.600 ευρώ.
Το ότι είναι ντροπή σε μια χώρα με τον δικό μας πολιτισμό ένας κλητήρας της Εφορίας να έχει μεγαλύτερες οικονομικές απολαβές, όχι από ένα δάσκαλο ή καθηγητή αλλά ενίοτε και από τον διευθυντή εκπαίδευσης (!) του νομού (και προ Θεού, τούτο μόνο προς ψόγο των κλητήρων δεν αναφέρεται, αλλ’ ως κλαδικό παράπονο...) το ανεγνώρισε και η ίδια η υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου υποστηρίζοντας πως «...το ότι ο δάσκαλος στο σχολείο παίρνει λιγότερα από έναν βοηθητικό υπάλληλο του υπουργείου Οικονομικών είναι ένα πάρα πολύ σοβαρό, θεμελιώδες πολιτικό πρόβλημα το οποίο η κυβέρνηση καλείται να αντιμετωπίσει και μάλιστα επειγόντως». (δηλώσεις της υπουργού στον ραδιόφωνο «Flash» στις 17/12/2009, βλ. σχετ. «Ελευθερία» Λάρισας, 19/12/2009, σελ. 2). Παρά ταύτα μέχρι και σήμερα η μεγάλη αυτή αδικία εις βάρος των εκπαιδευτικών συνεχίζει να υφίσταται καθώς το αίτημα της ΟΛΜΕ για εκπαιδευτικό μισθολόγιο, με εισαγωγικό μισθό στα 1.400 ευρώ, με την επίκληση της οικονομικής κρίσης κρίνεται «εξωπραγματικό», «ανέφικτο», κ.λπ. , ενώ, την ίδια ώρα, για άλλους κλάδους - «ρετιρέ» του δημοσίου συνεχίζει να’ ναι «εφικτή» και «ρεαλιστική» η καταβολή μηνιαίων αποδοχών στα 3.000 ευρώ και βάλε – παρά την «οικονομική κρίση» και τα τοιαύτα... Ως εκπαιδευτικός νιώθω πίκρα γι’ αυτήν την άδικη μεταχείριση που επιφυλλάσει το κράτος στο κλάδο μου, ενώ ως πολίτης αισθάνομαι οργή γι΄ αυτή τη φαυλεπίφαυλη μισθολογική πολιτική, μια πολιτική που αποτελεί το άκρον άωτον της μικροπολιτικής ασυδοσίας και υποκρισίας.
Για την άμβλυνση των ως άνω κραυγαλέων ανισοτήτων στις αποδοχές των υπαλλήλων η κυβέρνηση εξήγγειλε την καθιέρωση ενός νέου, «ενιαίου» μισθολογίου με το οποίο θα θεσπίζονται νέες, ενιαίες και αξιοκρατικές αρχές στις αμοιβές, όπως προβλέπει και το Μνημόνιο που συνομολόγησε η χώρα μας με τη «τρόικα» (ΔΝΤ - Ε.Ε. - Ευρ. Τράπεζα) για να πάρουμε το δάνειο των 110 δισ. ευρώ που μας γλίτωσε (προσωρινά, έστω) από τη χρεωκοπία.
Στο Μνημόνιο, για το ενιαίο μισθολόγιο - το οποίο σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες θα εφαρμοσθεί από τον Ιανουάριο του νέου έτους («Το Βήμα», 18/9/2010) - αναφέρεται ότι πρόκειται να δημιουργηθεί «ένα απλοποιημένο σύστημα αμοιβών που θα καλύπτει τους βασικούς μισθούς και τα επιδόματα. Το σύστημα θα αφορά όλους τους δημόσιους υπαλλήλους και θα αποτελεί μέρος της ευρύτερης μεταρρύθμισης του συστήματος διαχείρισης ανθρωπίνων πόρων. Αυτό θα πρέπει να οδηγήσει σε ένα σύστημα που η αμοιβή θα αντανακλά την παραγωγικότητα και τα καθήκοντα». Εχω την αίσθηση ότι πάει να μπει μια τάξη – και με βρίσκει σύμφωνο η άποψη της κυριακάτικης «Καθημερινής» (19/9/2010, στο κύριο άρθρο της, στη 1η σελίδα) ότι «το Μνημόνιο και η προθυμία της τρόικας να βοηθήσει στην επανίδρυση του κράτους, προκειμένου να προστατεύσει και τα χρήματά της, συνιστά μια μοναδική ευκαιρία για την Ελλάδα».
Θα μπορούσε για παράδειγμα να εφαρμοσθεί (και είναι η πρόταση που απευθύνουμε στον αρμόδιο υφυπουργό Οικονομικών, Φίλιππο Σαχινίδη, συμμαθητή μας στο 1ο Γυμνάσιο – Λύκειο Λάρισας, εξαίρετο επιστήμονα οικονομολόγο (Ph.D), και αγαπητό φίλο) ένα μισθολογικό μοντέλο, στο οποίο, ως βασική παράμετρος για τον προσδιορισμό του μισθού, θα μπορούσε κάλλιστα να ορισθεί (εν είδει αντικειμενικού κριτηρίου) το επίπεδο (κατηγορία) σπουδών του κάθε υπαλλήλου, ενόψει μάλιστα και της καθιέρωσης του «Εθνικού Πλαισίου Προσόντων», το οποίο, ως γνωστόν, θα περιλαμβάνει οκτώ επίπεδα (levels), στα οποία θα εντάσσσονται οι εργαζόμενοι (δημοσίου ΤΕ και ιδιωτικού τομέα) με βάση τα ακαδημαϊκά και επαγγελματικά τους προσόντα (με υψηλότερο το «επίπεδο 8» για τους κατόχους διδακτορικού (Ph.D.) και κατώτερο το «επίπεδο 1» για τους αποφοίτους δημοτικού).
Το πλαίσιο αυτό μπορεί (και πρέπει) να χρησιμοποιηθεί και ως βάση για το ενιαίο μισθολόγιο, καθιερώνοντας ένα αντικειμενικό μοντέλο αμοιβών με βάση το επίπεδο σπουδών, όπως γίνεται σ’ όλες τις προηγμένες χώρες της Ευρώπης. Π.χ., τι τελείωσες, AEI; Παίρνεις (εισαγωγικό) 1.200 ευρώ (μισθός + επιδόματα). ΤΕΙ; 1.100. ΙΕΚ; 1000. Δευτεροβάθμια (λύκειο); 900. Υποχρεωτική (τριτάξιο Γ/σιο – Δημοτικό); 800 ευρώ, κ.ο.κ., με την προσθήκη, φυσικά, σε κάθε κατηγορία του επιδόματος (κινήτρου) παραγωγικότητας, των επιστημονικών επιδομάτων (M.Sc.,Ph.D), κ.λπ. Είναι καιρός να δοθεί επιτέλους ένα τέλος στον παραλογισμό του σημερινού μισθολογίου. Είναι ώρα περάσουμε από τη σοβιετικού τύπου ισοπέδωση στην ορθή αξιολόγηση, στην αξιοκρατία, στη φιλελεύθερη άμιλλα, όλα αυτά τα στοιχεία που συνθέτουν τη δομή και τον τρόπο λειτουργίας ενός μοντέρνου ευρωπαϊκού κράτους που θέλει να σταθεί με αξιώσεις στο σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον.
* O Xάρης Ανδρεόπουλος είναι δημοσιογράφος - θεολόγος ΑΠΘ
