Διλήμματα αναπόδραστα εισβάλλουν στη ζωή μας. Μας ξεβολεύουν, μας ανησυχούν, μας βάζουν να μετράμε παραμέτρους, να ζυγίζουμε πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, να παίρνουμε ρίσκα να ιχνηλατούμε αβέβαια το μέλλον. Τα διλήμματα, είτε είναι ατομικά είτε συλλογικά, απαιτούν απαντήσεις. Δεν ωφελεί να τα απωθούμε. Αν παραμείνουν αναπάντητα κακοφορμίζουν, κρυμμένα περιμένουν το χρόνο τους για να πεταχτούν μπροστά μας σκληρότερα από πριν. Και τότε οι αποφάσεις γίνονται δυσκολότερες κι οι πληγές που ανοίγουν βαθύτερες και ενίοτε αθεράπευτες.
Η πολιτική ζωή βρίθει παραδειγμάτων. Το τελευταίο το ζήσαμε πρόσφατα, όταν μέλη και στελέχη της ανανεωτική τάσης του Συνασπισμού αποχωρήσαμε κατά το πρόσφατο συνέδριο και μαζί με άλλους αριστερούς πολίτες συνιδρύσαμε το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς (Δ.Α.). Η επίπλαστη ενότητα καταλύθηκε, ευτυχώς πριν διαρραγούν και οι ανθρώπινες σχέσεις. Η διάσπαση δεν προκάλεσε εμπάθειες και άσκοπες αντιπαραθέσεις. Πρωτόγνωρο για την αριστερά. Οι χρονίζουσες πολιτικές διαφορές στο εσωτερικό του ΣΥΝ, γέννησαν το δίλημμα: ενότητα και πολιτικός θάνατος μιας άποψης ή αποχώρηση και διάσωση της πολιτικής κουλτούρας που μετρά 40 χρόνια ζωής στον τόπο μας. Το δίλημμα απαντήθηκε έγκαιρα, αφήνοντας περιθώρια μελλοντικών συγκλίσεων και συνεργασιών. Τα αίτια, αν και ενδιαφέροντα, ας μείνουν για την ώρα στο περιθώριο. Θα κριθούν και θα αξιολογηθούν στο μέλλον.
Η πολιτική ζωή στον τόπο μας προχωρά καταιγιστικά. Τα τρέχοντα και τα μελλοντικά, ζητούν επείγουσες και καθαρές απαντήσεις από κάθε πολιτική δύναμη. Η βαθιά ηθική και οικονομική κρίση που βιώνουμε δεν είναι αξεπέραστη. Λύσεις υπάρχουν. Οι αντιλήψεις του μονόδρομου προς την έξοδο από τη κρίση ανήκουν στη σφαίρα της μεταφυσικής, της θρησκείας και του πολιτικού δογματισμού. Μπροστά μας ανοίγονται δρόμοι, υπάρχουν επιλογές και εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να διαλέξουμε. Πολίτες και κόμματα, άτομα και συλλογικότητες. Κανένας δεν είναι ανεύθυνος για το αύριο της χώρας μας. Η κυβέρνηση, η αντιπολίτευση, τα συνδικάτα κι ο καθένας μας χωριστά, επιμερίζονται την ευθύνη. Όχι ισόποσα φυσικά.
Ως χώρα «κατακτήσαμε» την ανυποληψία... Η προδικτατορική γενιά, η γενιά του Πολυτεχνείου αλλά και της μεταπολίτευσης, δεν νομίζω πως πρέπει να καμαρώνουν για τον κόσμο που έφτιαξαν για τα παιδιά τους. Συνθήματα της νεότητας που ξεχάστηκαν, αγώνες πολυδιαφημισμένοι, πραγματικοί ή φανταστικοί που εξαργυρώθηκαν, νεολαίες και κόμματα που εξαχρείωσαν συνειδήσεις. Το πελατειακό κράτος της δεξιάς έγινε πράσινο και μετά μπλε και τούμπαλιν. Τα κυβερνητικά κόμματα ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, άλλοτε με την ανοχή, άλλοτε με τη συγκάλυψη και κυρίως με την επιδοκιμασία μεγάλης μερίδας των ψηφοφόρων τους, ασέλγησαν ανερυθρίαστα στο κορμί της Ελλάδας. Αμφιβάλλω κατά πόσο η κρίση συνταράσσει τις συνειδήσεις ακόμα και σήμερα. Η συνενοχή τόσων χρόνων μπορεί να μετατραπεί σε οργή, σε αίτημα εξυγίανσης, σε θέληση για μια κοινωνία δικαιότερη με μικρότερες αντιθέσεις, με λιγότερη εκμετάλλευση. Η πολιτική και οικονομική ελίτ δεν δικαιούται να μας επιπλήττει συνεχώς. Αυτοί που μας έφεραν ως εδώ. Και ποια η ειρωνεία: εμφανίζονται μάλιστα και ως σωτήρες!
Σ’ αυτό το τοπίο ξεκινήσαμε κι εμείς το εγχείρημα της Δημοκρατικής Αριστεράς. «Ανανέωση στην πολιτική. Τόλμη στη δράση. Ευθύνη για την κοινωνία και τη χώρα» γράψαμε στη προμετωπίδα της ιδρυτικής διακήρυξης. Βασικές αρχές μας: «ο δημοκρατικός σοσιαλισμός – ο αριστερός ευρωπαϊσμός -η μεταρρυθμιστική στρατηγική -η οικολογική εγρήγορση». Σε ελάχιστο χρόνο δώσαμε τα πρώτα δείγματα γραφής της πολιτικής μας.
- Απορρίψαμε επί της αρχής τον ασφαλιστικό νόμο.
- Απορρίψαμε και τον εργασιακό ως βαθιά οπισθοδρόμηση στα δικαιώματα των εργαζομένων.
-Αποδεχθήκαμε το νόμο για την απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων. Μεταξικοί –ή και παλαιότεροι- οι νόμοι που τα όριζαν ως τέτοια, αποτέλεσαν πηγή φαυλότητας και εξαγοράς συνειδήσεων.
Διαφωνήσαμε με τους κυβερνητικούς χειρισμούς στο θέμα της απεργίας των ιδιοκτητών φορτηγών και βυτιοφόρων. Θεωρούμε πως το συντομότερο πρέπει να αλλάξει αυτό το σύστημα, στηρίζοντας όμως τους νέους επαγγελματίες, που για να πάρουν άδεια τα τελευταία χρόνια κατέβαλαν υπέρογκα ποσά.
-Συμφωνήσαμε στην άρση του καμποτάζ, γιατί ενώ το καμποτάζ λειτουργούσε υποτίθεται προστατευτικά για τα υπό ελληνική σημαία κρουαζιερόπλοια και τα δικαιώματα των εργαζομένων, είχε τελικά ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση σχεδόν της ελληνικής δραστηριότητας έτσι ώστε να επωφελούνται η Ισπανία, η Ιταλία, η Τουρκία ή σημαίες ευκαιρίας. Πρώτο μας μέλημα πρέπει να είναι η εξασφάλιση και η προάσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, όχι μόνο των ναυτεργατών αλλά όλων σε συναφείς με τη θάλασσα δραστηριότητες, όπως π.χ. οι λιμενεργάτες, οι εργαζόμενοι στα νησιά, στην εστίαση, στο εμπόριο, στην ψυχαγωγία, στην αλιεία, στον τουρισμό κ.λπ. Άλλες ευρωπαϊκές χώρες προασπίζουν τα συμφέροντα και ζητάνε ποσόστωση στους εργαζόμενους, στα κρουαζιερόπλοιά τους και εδώ θα πρέπει να γίνει το ίδιο.
Η πολιτική του «όχι» δεν είναι στις προθέσεις μας... Θέλουμε οι πολίτες να μας ακούσουν και να μας εμπιστευθούν ως μια σοβαρή αριστερή πολιτική δύναμη που πρώτα σκέπτεται και μετά αποφασίζει. Να φτιάξουμε μαζί την αριστερά των θέσεων και όχι της στείρας άρνησης.
* Ο Αντώνης Σούρμπης είναι εκπαιδευτικός – μέλος της Δημοκρατικής Αριστεράς
