Του Ηλία Κανέλλη
Τι ζητάει η Ελλάδα; Τι επιδιώκει η χώρα μας (και η κυβέρνησή της) από τους εταίρους μας; Γιατί ενώ εντείνονται οι ισχυρισμοί της ελληνικής πλευράς και τονίζουν οι ανακοινώσεις της που ασμένως υιοθετούνται από τα ΜΜΕ, ότι η διαπραγμάτευση φτάνει στο τέλος, οι Ευρωπαίοι δεν έχουν αυτή την εντύπωση; Έχει σχέδιο η ελληνική πλευρά, ή απλώς, παίζει μέχρι το τέλος το χαρτί της μπλόφας; Κι αν, όντως, επιδιώκουν μια λύση που θα μπορούσαμε να την ονομάσουμε «αλλαγή καθεστώτος», αποχώρηση δηλαδή από την ευρωζώνη, ίσως και από Ευρωπαϊκή Ένωση, για να φτιαχτεί μια Λαϊκή Δημοκρατία στη νοτιοανατολική πλευρά της Ευρώπης, μια Κούβα της Μεσογείου, που θα είναι απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο και θα πρέπει να μάθει να ισορροπεί στο εξής ανάμεσα σε μια νέα φτώχεια, στην αποκοπή από το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, στην προσπάθεια εξομάλυνσης σχέσεων με τις γειτονικές χώρες τις οποίες καθορίζει μια στερεότυπη έχθρα δεκαετιών; Είναι εφικτή μια τέτοια επιλογή;
Τα παραπάνω ερωτήματα, με παραλλαγές, απασχολούν, αυτή τη στιγμή, ολόκληρη την Ευρώπη. Αλλά η Ελλάδα συμπεριφέρεται σαν να μην την απασχολεί το μέλλον της, σαν να πορεύεται τυχαία στον μεγάλο κόσμο και να ελπίζει σε μια μεγάλη τύχη που θα την κρατήσει ζωντανή.
Όλος αυτός ο ελληνικός παραλογισμός καθρεφτίζεται σε ολόκληρη τη λειτουργία της ελληνικής κυβέρνησης. Αλλά συμβολίζεται στο πρόσωπο ενός υπουργού, του πιο καθοριστικού στην καμπή που διέρχεται η χώρα. Του υπουργού Οικονομικών, Γιάνη (με ένα νι) Βαρουφάκη.
***
Τα τελευταία κατορθώματα του προσώπου της κυβέρνησης που πρωτίστως εμφανίζεται δημοσίως ως σταρ και δευτερευόντως ως ένα πρόσωπο που έχει αναλάβει να φέρει εις πέρας μια λεπτή και επώδυνη εργασία είναι γνωστά. Βρέθηκε στις εργασίες του Eurogroup που έγινε στη Ρίγα, την πρωτεύουσα της Λεττονίας, προκειμένου να εξειδικεύσει, με συγκεκριμένες και κοστολογημένες προτάσεις, τις μεταρρυθμίσεις που ο ίδιος και η κυβέρνησή του έχουν αποφασίσει, προκειμένου η χώρα να εξασφαλίσει χρηματοδότηση, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη καμπή όπου η Ελλάδα στερεύει από ρευστό. Αλλά, ακόμα μια φορά, δεν είχε ούτε συγκεκριμένες, ούτε κοστολογημένες προτάσεις. Κι ούτε μια πιστευτή πολιτική απάντηση.
Όπως είναι ευνόητο, αυτή τη φορά οι κουρασμένοι ομόλογοί του, οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών, του συμπεριφέρθηκαν αυταρχικά και απαξιωτικά. Το Blooberg λέει ότι τον αποκάλεσαν χασομέρη, τυχοδιώκτη και ερασιτέχνη. Ενδεικτική της απαξίωσης που υπέστη ήταν η πρωτοφανής επιλογή του να μην παραστεί στο κοινό δείπνο των υπουργών Οικονομικών, αλλά να προτιμήσει να περιπλανηθεί στη Ρίγα και να μείνει στο ξενοδοχείο.
Στο τέλος, έπνιξε τον πόνο του στο twitter. «Είναι ομόθυμοι στο μίσος τους για εμένα, και εγώ καλοδέχομαι το μίσος τους», δανείστηκε τη φράση αυτή του Φραγκλίνου Ρούσβελτ για να σχολιάσει τα όσα υπέστη στο Eurogroup. H φράση αυτή, τόνισε σε επόμενη εγγραφή του, είναι στην καρδιά του.
Σύμφωνοι, αλλά το πρόβλημα εν τέλει δεν είναι ούτε η καρδιά του Γιάνη Βαρουφάκη. Το πρόβλημα είναι ότι η στάση του, στην πραγματικότητα, αφήνει τη χώρα εκτεθειμένη στο ρίσκο της χρεοκοπίας και, ουσιαστικά, της καταστροφής.
Ανεξαρτήτως, δηλαδή, από το πώς αισθάνθηκε ο Γιάνης Βαρουφάκης στη Ρίγα, όφειλε να είναι προετοιμασμένος. Το παιχνίδι που παίζει δεν είναι προσωπικό. Αφορά στη θέση της χώρας που εκπροσωπεί, και ταυτόχρονα αφορά στις κυβερνήσεις και τους λαούς των Ευρωπαίων εταίρων. Αν στο τέλος κάτι πάει στραβά, οι ευθύνες του, οι ευθύνες ενός κορυφαίου υπουργού της ελληνικής κυβέρνησης, είναι σίγουρο ότι δεν θα τσαλακώσουν απλώς τον ναρκισσισμό του.
Επαναλαμβάνω: δεν ξέρω ποιος είναι ο στόχος της ελληνικής κυβέρνησης, αν έχει στόχο. Το βέβαιο είναι, ωστόσο, ότι ο Γιάνης Βαρουφάκης απέναντι στους εταίρους επέδειξε τεράστια επιπολαιότητα. Και στις σχέσεις μεταξύ των κρατών κάτι τέτοιο είναι απαράδεκτο. Πολύ περισσότερο που η Ελλάδα, την οποία ο κ. Βαρουφάκης εκπροσωπεί, είναι με την πλάτη στον τοίχο, αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη καταστροφή της ιστορίας της...
***
Και τώρα;
Τώρα που εξαχνώθηκαν όλα τα σχέδια της κυβέρνησης να βρει λύσεις χωρίς μεταρρυθμίσεις και χωρίς το κόστος τους; Τώρα που η συμμαχία του Νότου που θα παρέσυρε όλη την Ευρώπη μάς τέλειωσε; Τώρα που ο Γιούνκερ αποδείχθηκε ότι ούτε μπορεί, ούτε θέλει να μοιράσει ζεστό χρήμα; Τώρα που ο Μόσκοβος δεν θα φέρει το σεφέρι κι η Αμερική τα έχει πάρει στο κρανίο για τις ευνοϊκές νομοθετικές ρυθμίσεις προς την αριστερή τρομοκρατία;
Αν η κυβέρνηση επιμένει να θέλει να μας κρατήσει στη Δύση, ας πάρει την ευθύνη ο επικεφαλής της, ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας. Έστω κι αν ο Γιάνης Βαρουφάκης τα έκανε ρόιδο, η τελική σφραγίδα της πολιτικής που ασκείται είναι του πρωθυπουργού. Κι είτε έχει σχέδιο, είτε όχι, είναι πολύ κοντά να αντιμετωπίσει την οργή ενός λαού που μπορεί να αποδειχθεί ότι κορόιδεψε.
Και τότε, ούτε ψύλλος στον κόρφο του.