* Των Στέλλας Μπίζιου δικηγόρου και επιλαχούσα βουλευτή Λάρισας ΝΔ και, Νεκτάριου Καλαντζή οικονομολόγου και μέλους της Πολιτικής Επιτροπής ΝΔ
Με το μεταναστευτικό να είναι το πρώτο θέμα σήμερα Σάββατο στην Πάτρα από τις περιφερειακές προσυνδιασκέψεις που διοργανώνει η Νέα Δημοκρατία εν όψει της Εθνικής Συνδιάσκεψης του Ιουλίου, έρχεται ξανά στο προσκήνιο, ύστερα και από τις αρνητικά διογκούμενες εξελίξεις του τελευταίου διαστήματος, η ανάγκη χάραξης συγκεκριμένης –και σίγουρα ενιαίας- πολιτικής στο ζήτημα αυτό.
Δυστυχώς, αν και τα προηγούμενα χρόνια το θέμα δεν επιλύθηκε κατ’ ουσίαν, αλλά αποσπασματικά και επιφανειακά, το τελευταίο πεντάμηνο η κατάσταση τείνει να τεθεί εκτός ορίων, αφού τα κύματα μη νομίμων μεταναστών και/ή προσφύγων για άλλους, πολλαπλασιάζονται (παγκόσμιες μελέτες μιλούν ακόμα και για 500.000 πρόσφυγες-μη νόμιμους μετανάστες μέσα στο 2015) και έχουν ως επίπτωση να δέχεται καθημερινά η χώρα μας εκατοντάδες ανθρώπους μέσω θαλάσσης, χωρίς να μπορεί να τους φιλοξενήσει προσωρινά (λόγω έλλειψης σχεδίων και υποδομών), αλλά ούτε και να τους επαναπατρίσει (λόγω του μεγάλου αγκαθιού της Συνθήκης Δουβλίνο ΙΙ). Η απουσία εξειδικευμένου σχεδίου για την μετανάστευση από την σημερινή συγκυβέρνηση και η λογική του «ανοιχτά σύνορα για όλους και άμα υπάρξει πρόβλημα τους στέλνουμε στην Ευρώπη», δεν μπορεί να είναι ρεαλιστική.
Από τη μία η έλλειψη εθνικών πόρων για θωράκιση των υδάτινων συνόρων, με περιπολίες του λιμενικού, με σύγχρονα τεχνικά μέσα και από την άλλη η υπολειτουργία και η υποστελέχωση των λιμενικών αρχών σε πολλά νησιά του Αιγαίου, δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες, προκειμένου οι δουλέμποροι, που πληρώνονται αδρά κατά κεφαλήν, να δρουν ανενόχλητοι και να μεταφέρουν εκατοντάδες ανθρώπους σε βάρκες, πουλώντας τους ελπίδα για κάτι καλύτερο.
Το πρόσφατο θλιβερό περιστατικό με τους περίπου χίλιους νεκρούς που πνίγηκαν στη Μεσόγειο και προστέθηκαν στη μακάβρια λίστα των περασμένων ετών , δίνοντάς της το θλιβερό προσωνύμιο ως «νεκρά θάλασσα», μπορεί να θορύβησε τους ιθύνοντες και τα αντανακλαστικά της κοινωνίας, αλλά δε φαίνεται να δίνει ουσιαστικές κατευθύνσεις για μακροπρόθεσμη λύση στην φύλαξη των ελληνικών συνόρων, που έχουν την τύχη και την ατυχία ταυτόχρονα, να αποτελούν και ευρωπαϊκά σύνορα. Η λύση στα χερσαία ελληνικά-ευρωπαϊκά σύνορα δόθηκε, παρά τις όποιες αντιδράσεις, με τα έργα στον Έβρο, που περιόρισε την εισροή παράτυπων μεταναστών από το ποτάμι.
Η επίλυση της φύλαξης των θαλάσσιων συνόρων της χώρας, μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την ουσιαστικότερη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εξελίσσοντας ή καταργώντας τη Συνθήκη Δουβλίνο ΙΙ) και την άμεση εμπλοκή διεθνών οργανισμών όπως ο ΟΗΕ, αφού το πρόβλημα τείνει να πάρει μεγέθη τεράστιας ανθρωπιστικής κρίσης που λογικά θα επηρεάσει την παγκόσμια ισορροπία. Άλλωστε η προώθηση των γνωστών «βελούδινων επαναστάσεων» και οι «ανθρωπιστικές» παρεμβάσεις στις αραβικές χώρες που γιγάντωσαν το πρόβλημα της μετανάστευσης έγιναν υπό την εποπτεία και τα ψηφίσματα διεθνών οργανισμών.
Η αύξηση κονδυλίων στη συνοριακή φύλαξη και αποτροπή της λαθρομετανάστευσης (Frontex) και τα προγράμματα Τρίτων και Ποσειδών (που ήδη αποφασίσθηκε η αύξηση των κονδυλίων τους), θα βοηθούσαν, αφού το 90% της μετανάστευσης στην Ευρώπη επικεντρώνεται στην Ανατολική Μεσόγειο και απαιτείται ποσόστωση και δικαιότερη κατανομή των οικονομικών βαρών στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και της φιλοξενίας των νόμιμων μεταναστών, έτσι ώστε να μην επιβαρύνονται μερικές μόνο χώρες για ένα ζήτημα που αφορά όλη την Ευρώπη.
Απαιτείται συμφωνία των κρατών-μελών για ένα δίκαιο σύστημα ποσόστωσης, ώστε οι άνθρωποι που φτάνουν στις ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου να μπορούν να προωθούνται σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Και εδώ έρχεται η ευθύνη της Ευρώπης για το εάν έχει τη βούληση να αντιμετωπίσει ενιαία το μεταναστευτικό και όχι να αφήνει να το επιλύουν κατά το δοκούν οι χώρες που συνορεύουν με την Μεσόγειο, με «κέρδος» κονδύλια ως χρηματικές αποζημιώσεις (μοιάζει να ζούμε μια νέα εποχή των ακριτών της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, όπου οι συνοριακοί πληθυσμοί «πληρωνόταν» με αντίκρυσμα τη φύλαξη των συνόρων). Παράλληλα απαιτείται μια πιο σκληρή πολιτική (ακόμα και αναστολή των διαδικασιών ένταξης) με την Τουρκία, η οποία αποτελεί τον βασικό κόμβο διέλευσης προς τα ευρωπαϊκά εδάφη, με την ανοχή της κυβέρνησης και των κρατικών της δομών.
Η αποτυχία αντιμετώπισης του ζητήματος -εν αντιθέσει με τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία- που έχουν συγκεκριμένη πολιτική εδώ και πολλά χρόνια, τείνει να μεταβάλει την Ευρώπη του ανθρωπισμού και του πολιτισμού, σε Ευρώπη δίχως στρατηγική για το πώς θέλει να μετεξελιχθεί, με μεγάλα κενά στην ασφάλειά της και ίσως και στην ίδια της την ταυτότητα.
Δεν είναι πολιτική να ανοίγουμε παλιά στρατόπεδα ή κοινόχρηστους χώρους και να στοιβάζουμε ανθρώπους εκεί, γκετοποιώντας τους, αλλά ούτε και να παραλαμβάνονται με πλοία κάθε μέρα από τα νησιά (λόγω έλευσης της τουριστικής περιόδου γαρ) και να μεταφέρονται στην Αθήνα και στην ηπειρωτική χώρα ανεξέλεγκτοι, χωρίς ταυτοποίηση εγγράφων, για το που θα πάνε και τι θα κάνουν.
Η Ελλάδα ούτε ξενοφοβική είναι, ούτε αφιλόξενη, όμως θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι το μεταναστευτικό δεν μπορεί να λυθεί μόνο με ευχολόγια, αλλά με συγκεκριμένες και ολοκληρωμένες πολιτικές, αφενός αντιμετώπισής και αφετέρου πρόληψης αυτού με μέτρα στο Αιγαίο, καθώς και με οργανωμένα κέντρα προσωρινής κράτησης των μεταναστών, προκειμένου εκεί να τους παρέχονται φροντίδα, υγεία, σίτιση και στέγαση μέχρι τη στιγμή της αναχώρησής τους..
Το κενό που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην μεταναστευτική πολιτική της χώρας και που –κακά τα ψέματα- ανδρώθηκε με τη στρουθοκαμηλική πολιτική στάση πολλών ετών, δεν επιτρέπει και άλλον χαμένο χρόνο, αφού θα πρέπει να υπάρξει πίεση για κοινή ευρωπαϊκή αλλά και παγκόσμια λύση. Ίσως τότε τα εθνικά σύνορα δε θα γίνονται έρμαιο του κάθε δουλέμπορου, αλλά και δε θα δούμε πάλι τις εικόνες της Μεσογείου ως νεκροταφείο ανθρώπινων ψυχών, που πίστεψαν τις υποσχέσεις καιροσκόπων και παρανόμων για ένα καλύτερο μέλλον.
