(Δύο επιστολές αυτού προς τον «καπετάν» Δήμο Τζέλιο το 1827)
(Μέρος δεύτερο)
Παρουσιάζουμε, πιο κάτω, τις δύο επιστολές διατηρώντας το συντακτικό, και την ορθογραφία αυτών, αλλά τονισμένες μονοτονικά.
Πριν την ανάγνωση των επιστολών αυτών όμως, νιώθω την ανάγκη να προσθέσω δυο λόγια ακόμα, χωρίς να κάνω υπερβολική κατάχρηση της φιλοξενίας της εφημερίδας που κρατάτε στα χέρια σας.
Η από μέρους μας μνημόνευση, και παρουσίαση, των παρακάτω δύο επιστολών, πρέπει να θεωρηθεί ως μία ελάχιστη τιμή, ένα αγνό και απέριττο, μνημόσυνο, προς τον ήρωα αυτόν, από εμάς τους Νεοέλληνες. Είθε το πνεύμα, ετούτων των γραμμών, να το πάρει ο ανοιξιάτικος θεσσαλικός αέρας και να το μεταφέρει στα άγια, και ιερά, χώματα της Αττικής (του Φαλήρου και της Σαλαμίνας) που ποτίστηκαν με το ελληνικότατο αίμα του ήρωα και αναπαύονται τα οστά του. Αθάνατε, απελευθερωτή της Ελλάδας και του ελληνικού λαού, ΔΕ ΣΕ ΞΕΧΝΑΜΕ και θέλουμε να ξέρεις πως:
Σαν παίρνει το σούρουπο, τέτοιες ώρες,
το μυαλό όλων μας πετά,
στις δύσκολες τις μπόρες,
που εσύ, σαν ένας άλλος Ηρακλής,
τις πάλεψες χωρίς ποτέ να νικηθείς.
Και όπως εκείνος πέθανε με δόλιο τρόπο
Έτσι κ’ εσύ το βόλι τις 22 του Απρίλη,
που σε πλήγωσε θανάσιμα - ύπουλω τω τρόπω,
ήταν από χέρια βρώμικα και δολερά.
Κινούμενα από μυαλά με μίσος ποτισμένα.
Ήταν γεμάτα φθόνο και κακία
γιατί δεν άντεχαν την λάμψη σου,
το ήθος σου, και την ανδρεία.
(Ο γράφων αυτούς τους στίχους, και τούτες τις γραμμές, δε θα ήθελε να θεωρηθεί τίποτε παραπάνω από έναν από τα εκατομμύρια των απλών, και ταπεινών, Ελλήνων που σε σκέπτονται, σε θαυμάζουν και πάντα σε μνημονεύουν)
Αριθμός επιστολής 61.
Γενναιότατε αδελφέ
Έλαβα το γράμμα σου και εχάρηκα την υγείαν σου και εκατάλαβα τα γραφόμενά σου , είδα / και τας διαιρέσεις τας οποίας ευρήκες αυτού, ώμως ως καλός πατριώτης / οπού εξ’αρχής του ιερού αγώνος εφάνης να στέκεσαι πάντοτε αδιάφορος, και / να προσπαθής πάντοτε εκείνην την αρμονίαν και συμφωνίαν την οποίαν / μέχρι τούδε εβαστάξαμεν. αδελφέ καπετάν δήμο είδον να μου λέγης δια την / έλλειψιν τροφών και πολεμοφοδίων, μ’ όλον τούτο αδελφέ η γενναιότης σου να μην / λυπηθής δέκα και δεκαπέντε χιλιάδες γρόσια δια να πάρεις τροφάς να εφο/διάσεις το λεσίνι, αν δεν σε καταφθάσουν καθώς γράφω του εκλαμπρότατου / Καποδίστρια τον οποίον γράμμα να το στείλης με επίτηδες άνθρωπον σου, και / αν εκ του εναντίον αδελφέ δεν ήθελε σε προφθάσουν αγόρασε ως σοι λέγω / και κράτει το γράμμα μου δια συνέτι σου.
Αδελφέ τώρα παρά άλλοτε να αποδείξεις τον πατριωτικόν σου ζήλον και γεναι/ότητα εις το να κρατήσης το λεσίνι με την αυτήν προθυμίαν οπού έπια/σες ως ότου να καταφθάσω και εγώ αυτού και να αποθάνωμεν αντά/μα. Ήξευρε αδελφέ ότι σήμερον αναχωρούμεν εντευθεν και πηγαινο/μεν δια την απελευθέρωσιν των Αθηνών ή δυνατών να αποδιώξωμεν τον / αλαζώνα κιοταγή από τα ιερά εκείνα χώματα των Αθηνών, και να / αποκαταστήσωμεν το ιερόν εκείνο έδαφος ελεύθερον, και ελπίζω το πολύ / σε είκοσι ημέρας να επιστρέψω οπίσω με όλους τους αδελφούς, και με / αρκετά στρατεύματα και να καταφθάσωμεν αυτού όλοι αντάμα ανίσως και δεν / ήθελεν μείνουν τα κόκαλά μας εις τας Αθήνας. Ήξευρε προς τούτοις / αδελφέ ότι εδώ ερχάμενος ο ομέρ πασιάς της Καρύστου ομού και ο Οσμάν / πασιάς γγεγκας με πέντε χιλιάδες περίπου εχθρικά στρατεύματα επο/λεμούσαμε είκοσι ολόκληρους ημέρας, και έπειτα επέσαμεν μέσα εις το / ορδί τους κόβωντας και σφάζοντας από τους εχθρούς. έδωσαν εις φυγήν / αφίνοντες εις το στρατόπεδόν τους τα τζαντήρια των κανόνια των τζεμχανέ/δες των άλογά των και όλας τας αποσκευάς των τα οποία επήραν / οι Έλληνες, και ενί λόγω εφάνημεν νικηταί. το να σοι περιγράψω ό/μως αδελφέ τον φευγμόν των εχθρών δεν ημπορώ. Τούτο μόνον σοι / [σελ. 2] λέγω ότι ολοτριγύρου το χωρίον είναι γεμάτον από εχθρικά πτώματα. οι δε / εχθροί τοποθετηθέντες είς Δαύλιαν τους εδιώξαμεν και από εκεί κακήν / κακώς. Ωσάυτως και από το μοναστήρι Ιερουσαλής οι οποίοι όλοι εσυνα/θρήσθησαν στη λιβαδιά. Χθές προς το εσπέρας υπήγαμεν μισήν ώραν / έξω από τη Λιβαδιά και εγλητώσαμεν αρκετόν κόσμο, ομού με τα πράγ/ματά των, τους οποίους και εφέραμε εδώ. η ενότητά σου όμως αδελφέ / να ακολουθήσης ως σοι γράφω με τον αυτόν πατριωτικόν σου ζή/λον κρατώντας το λεσίνι με την συνηθισμένην φρόνησιν και γενναιότητα, και έσω βέβαιος ότι ο Καραϊσκάκης θέλει συναποθάνη ομού / με τον αδελφόν του Δήμον τζέλιον
18 Φεβρουαρίου 1827
Δίστομον ο αδελφό σου
Καραϊσκάκης
Απαράλλακτον τω προτωτύπω
Αριθ. επιστολής 63
Γενναιότατε αδελφέ
Έλαβα το γράμμα σου εχάρηκα την υγείαν σου και κατάλαβα τα γραφόμε/νά σου αδελφέ καπετάν Δήμο καθώς υπέφερες το πολύ, υπόφερε και / το ολίγον καθώς υποφέρω και εγώ και παράβλεπε κάθε πράγμα φρόν/τισε όμως αδελφέ να κρατήσης το λεσίνι με την συνειθισμένην σου φρόνησιν / και γενναιότητα. Ήξευρε προς τούτοις ότι ημείς ερχόμε/νοι εδώ ετοποθετήσαμεν εις Κερατζίνι μίαν ώραν μακριάν από τας / αθήνας, τα ταμπούρια μας τάχωμεν εις τους εχθρούς καθώς της αράχοβας / μ’ όλον τούτο έκαμαν οι άνθρωποι αρκετάς εφορμήσεις κατ’ επάνω μας όμως / απέτυχον και εσκοτόθηκαν οκτακόσιοι πραγματικώς και χίλιοι τετρακόσιοι / επληγώθησαν, και τώρα τους έχομεν επάνω εις την ράχην και ημείς εις τον / κάμπον μέσα, εκ τούτου λοιπόν καταλάβετε εις ποίαν κατάστασιν έφθασεν / ο Κιοταγής. τούτο όμως σοι λέγω ότι σήμερον οπού σοιγράφω το γράμμα / ήμεθα συναγμένοι δέκα τρεις χιλιάδες πραγματικοί, και όλον και από την / Πελοπόννησον ευγαίνουν, και ελπίζω ότι εντός δέκα ή δεκαπέντε ημερών / θέλει δώσωμεν τον παντελή εξολοθρεμό εδώ του Κιωταγή , και έπειτα κυνιγόντας / τον θέλει καταφθάσω αυτού με όλα τα ρουμελιώτικα πελοποννησιακά / στρατεύματα. Αδελφέ καπετάν Δήμο βάστα αυτού με την συνειθισμένην σου γενναι/ότητα, και εντός ολίγου καταφθάνη ο αδελφό σου Καραϊσκάκης με όλους τους εν/ταύθα αδελφούς στρατηγούς εν τοσούτο σε ασπάζομε αδελφικώς. ήξευρε προς τούτοις ότι ο λόρδ Κόχραν έφθασε προ ημερών εις την Ελλάδαν / ο οποίος έκαμεν ναυτικοίν μοίραν και επήγε προς αντίκρουσιν του εχθρι/κού στόλου είπεν όμως ότι δεν πατή την ξηράν της Ελλάδος εάν δεν φέρει εχ/θρικά καράβια.
17: Μαρτίου 1827 ο αδελφό σου
στρατόπεδον Κερατζήνι Καραϊσκάκης
απαράλακτον τω προτοτύπω
Πηγή: ΓΑΚ/Αεχείο Περιόδου Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια / Γενική Γραμματεία / (1819-1838) Φακ. 88 (1828) λήψη 134 – 135 – 137
Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Γεώργιο Μπλάντα (από το Λουτρό Ελασσόνας) για τον χρόνο και τον κόπο που, ανιδιοτελώς, διαθέτει για την ανίχνευση των αρχείων και τον εντοπισμό των εγγράφων που αφορούν, ή αναφέρονται, στον Γ. Καραϊσκάκη.
ΑΛΕΞΗΣ ΓΑΛΑΝΟΥΛΗΣ
