Του Απόστολου Ρούντου, δασκάλου
Πενήντα τρία χρόνια πριν, τα Ηνωμένα Έθνη, διακήρυτταν πως το ανθρώπινο γένος όφειλε να δώσει στα παιδιά όλου του κόσμου ό,τι καλύτερο μπορούσε να προσφέρει. Έτσι, στις 20/4/1959, η γενική συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, ομόφωνα υιοθέτησε τη διακήρυξη των δικαιωμάτων του παιδιού σε δέκα άρθρα. Η διακήρυξη οριοθετεί τα δικαιώματα του παιδιού σε παγκόσμιο επίπεδο.
Έχουμε καταφέρει όμως να ξεπεράσουμε -ή καλύτερα- κατά πόσο υλοποιήθηκαν οι επαγγελίες της παγκόσμιας διακήρυξης;
Σήμερα, η 53η επέτειος είναι μια ευκαιρία να προβληματιστούμε. Έτσι σε μερικές χώρες όπου οι κοινωνικοπολιτικές και οι οικονομικές αλλαγές δημιούργησαν τη βάση για την πραγμάτωση αυτών των δικαιωμάτων του παιδιού, όπου η ευτυχία των παιδιών έχει γίνει μέρος της κρατικής πολιτικής, πολύ σημαντική επιτυχία έχει επιτευχθεί σ' αυτό τον τομέα, όπως: δωρεάν υποχρεωτική παιδεία, μέριμνα υγείας, παροχή τροφής και στέγασης, κρατική μέριμνα εργασίας και άλλα πολλά. Θα μπορούσε να πει κανείς πως οι χώρες αυτές έχουν υλοποιήσει σημαντικές απαιτήσεις της διακήρυξης των Η.Ε. για το παιδί.
Κάνοντας όμως μια γενική επισκόπηση της κατάστασης ανά τον κόσμο, το χάσμα ανάμεσα στα ευχολόγια και στην πραγματικότητα είναι αγεφύρωτο. Έτσι, σύμφωνα με αναφορές ειδικών φορέων του Ο.Η.Ε., όπως η παγκόσμια εκπαιδευτική ομοσπονδία, το ένα τρίτο από τα εξήμισι δισεκατομμύρια του παγκόσμιου πληθυσμού, είναι τα παιδιά και απ' αυτά τα 300 εκατ. παιδιά πεινούν, ενώ 900 εκατ. ζουν σε μεγάλη φτώχεια. Κάθε μέρα περίπου 40 χιλιάδες στον κόσμο πεθαίνουν από την πείνα ή από παρεμφερείς ασθένειες. Κάθε μισό λεπτό πεθαίνει ένα παιδί από την ελονοσία στις χώρες του Τρίτου Κόσμου. Επίσης 100 εκατ. παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών, πρέπει να εργαστούν σκληρά για το καθημερινό τους ψωμί, σε δουλειές που εξαντλούν τις δυνάμεις τους και δηλητηριάζουν τις τρυφερές τους ψυχές. Από την άλλη πάλι, πώς ζουν και περνούν την ημέρα τους εκείνα τα παιδιά που αλητεύουν στους δρόμους, που εξωθούνται στην επαιτεία; Πώς άραγε θα μπορέσουμε ποτέ να διορθώσουμε τη ζημιά που τους έχει προκαλέσει ο ρατσισμός, η ασέβεια και η αμέλεια;
Σήμερα υπάρχουν περισσότερες από 80 διεθνείς συμφωνίες και διακηρύξεις οι οποίες ασχολούνται με τα δικαιώματα των παιδιών, μερικές δε απ' αυτές καλύπτονται από τον διεθνή νόμο.
Όμως, θα' λέγε κανείς πως η διακήρυξη των δικαιωμάτων του παιδιού, αποτελεί μια σύσταση και μια πρόταση για να πραγματοποιηθεί μια συνέλευση για τα δικαιώματα του παιδιού και να καταρτιστεί το σχέδιο μιας δεσμευτικής διακήρυξης, με 35 άρθρα για τα κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά, πολιτιστικά και μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών.
Έτσι η Παγκόσμια Εκπαιδευτική Ομοσπονδία, έχει δραστηριοποιηθεί τελευταία και επιδιώκει για όλα τα παιδιά της σχολικής ηλικίας, δωρεάν πρόσβαση σε όλα τα μορφωτικά ιδρύματα. Ιδιαιτέρα δε, υπογραμμίζει το δικαίωμα των παιδιών για δασκάλους με ανάλογο επίπεδο μόρφωσης, που θα ζουν και θα εργάζονται κάτω από ευνοϊκές συνθήκες για την αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης.
Επίσης για την εργαζόμενη νεολαία επιδιώκει το δικαίωμα στη δουλειά, στην κοινωνική ασφάλιση, συμμετοχή σε συνδικαλιστικές ενώσεις, την υλοποίηση της αρχής «ίση αμοιβή για ίση εργασία», την ευκαιρία της μόνιμα αμειβόμενης μόρφωσης και την κατάργηση της άγριας εκμετάλλευσης των παιδιών.
Ένας άλλος τρόπος, ή καλύτερα ο μόνος τρόπος για τη λύση πάρα πολλών προβλημάτων που μαστίζουν τα παιδιά όλου του κόσμου και τα κάνουν δυστυχισμένα, είναι ο διαρκής αγώνας για τον αφοπλισμό και την ειρήνη, καθώς και η ριζική περικοπή των αμυντικών δαπανών. Δεν θα πρέπει να πληρώνουμε για τον στρατιωτικό εξοπλισμό με τις ελπίδες των παιδιών μας!
Έτσι, αποφαίνεται η Παγκόσμια Εκπαιδευτική Ομοσπονδία, το ένα τοις εκατό των εξόδων του ανταγωνισμού των όπλων και η περικοπή του κόστους αυτών, θα ήταν επαρκές να καταπολεμήσει την πείνα σ' όλον τον κόσμο!
Στη Ελλάδα του σήμερα και για τα παιδιά η κατάσταση είναι εξίσου τραγική! Ενδεικτικά της δεινής οικονομικής κατάστασης τελευταία της χώρας μας, με πρώτα θύματα τα παιδιά, αφού όπως μας πληροφορούν επίσημα μέσα και φορείς, στην Αθήνα και μόνο που κατοικούν τα μισά παιδιά της πατρίδας μας που πάνε σχολείο, σχεδόν το ένα δέκατο, περίπου 4.500 παιδιά υποσιτίζονται ή δεν έχουν να φάνε και λιποθυμούν στο σχολείο! Στη Θεσσαλονίκη πάλι γύρω στα 500 παιδιά συμβαίνει το ίδιο, να πεινάνε και να μην έχουν οι γονείς να τα ταΐσουν, αφού είναι άνεργοι, άστεγοι, ανήμποροι και σε άθλια οικονομική κατάσταση.
Προσπάθειες θαλπωρής και σίτισης αυτών των παιδιών των δύσμοιρων, γίνονται αλλά δεν φτάνει. Έτσι ενδεικτικά αναφέρουμε ιδιωτικές πρωτοβουλίες, από συλλόγους: «Ελπίδα», «Χαμόγελο του Παιδιού», «Η Φλόγα», τα κοιωνικά παντοπωλεία διαφόρων Δήμων, της Εκκλησίας μας, «Η Φιλαδέλφια», «Το Φιλόπτωχο Ταμείο» «Ο Γιατροί του Κόσμου» και άλλες μη κυβερνητικές οργανώσεις. Όμως όπως προαναφέραμε δεν λύνουν το πρόβλημα. Απαιτούνται παρεμβάσεις κρατικές και πρωτοβουλίες ιδιωτικές, περισσότερο αποτελεσματικές.
Όπως μια πρόταση μας ίσως ενδιαφέρουσα θα ήταν να καταγραφούν σε σχολικές κοινότητες των μεγάλων πόλεων και για μαθητές της πρωτοβάθμιας, και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αυτά τα περιστατικά των πολύ φτωχών και υποσιτιζόμενων παιδιών - ξέρουν οι εκπαιδευτικοί - και στη συνέχεια να βοηθηθούν αυτοί οι μαθητές με δωρεάν χορήγηση μικρογευμάτων (σάντουιτς, κολατσιό κ.λπ.) με επιβάρυνση της σχολικής επιτροπής από τα ενοίκια από τα σχολικά κυλικεία, κ.λπ. ή τέλος πάντων ας επαλειτουργήσουν σε ορισμένες περιπτώσεις τα μαθητικά συσσίτια, όπως στη δεκαετία του εξήντα.
Το να ξαναγίνουμε οι μεγάλοι πάλι παιδιά, αυτό βέβαια είναι ανεκπλήρωτη επιθυμία. Μπορούμε όμως να εμποδίσουμε τα παιδιά να μην γίνουν σαν κι εμάς, αλλά να ζήσουν ευτυχισμένα μακριά από τη σημερινή σχεδόν καημενοποίησή τους. Να ζήσουν σ' έναν κόσμο της 3ης χιλιετίας που εμείς οι ενήλικες δεν θα γνωρίσουμε αλλά ούτε και που φανταζόμαστε πώς θα είναι! Αυτόν τον κόσμο λοιπόν ας φροντίσουμε από τώρα να τον προετοιμάσουμε σωστά και χωρίς δυστυχία για τα παιδιά μας και για το μέλλον τους.