Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Δόθηκε στη δημοσιότητα το νέο ευρωβαρόμετρο αναφορικά με τη γνώμη των Ελλήνων για την Ε.Ε. και την πληροφόρηση που λαμβάνουν σε διάφορους τομείς σχετικά με τα ευρωπαϊκά θέματα. Η έρευνα διεξήχθη και στα 27 κράτη - μέλη της Ε.Ε., στις πέντε υποψήφιες για ένταξη χώρες (Κροατία, Τουρκία και πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Ισλανδία και Μαυροβούνιο), καθώς και στην «περιοχή όχι υπό τον άμεσο έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας (Τουρκοκυπριακή Κοινότητα)», καλύπτοντας δειγματοληπτικά τον πληθυσμό των χωρών, ηλικίας 15 ετών και άνω. Για τους σκοπούς της έρευνας χρησιμοποιήθηκε αντιπροσωπευτικά τυχαίο δείγμα, αναλογικό του μεγέθους του πληθυσμού και της πληθυσμιακής πυκνότητας της κάθε χώρας. Όσον αφορά στο ελληνικό τμήμα της έρευνας, στο ελληνικό δείγμα συμμετείχαν 1000 πολίτες, από αντιπροσωπευτικές περιοχές της ελληνικής επικράτειας.
Έλλειμμα ενημέρωσης
Από τις απαντήσεις τόσο των Ελλήνων όσοι και των υπολοίπων Ευρωπαίων ερωτηθέντων για τον βαθμό ενημέρωσής τους σχετικά με τα ευρωπαϊκά πολιτικά θέματα, διαπιστώνεται έλλειμμα ενημέρωσης της πλειονότητας της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης. Αξιοσημείωτο είναι ότι μόλις 2% των Ελλήνων και 3% των Ευρωπαίων πολιτών αισθάνονται πολύ καλά ενημερωμένοι για τα ευρωπαϊκά πολιτικά θέματα. Περιορισμένο είναι και το ποσοστό όσων θεωρούν ότι είναι αρκετά ενημερωμένοι. Το έλλειμμα ενημέρωσης αναδεικνύεται περαιτέρω από τα υψηλά (πλειοψηφικά) ποσοστά που εκφράζουν επιφυλάξεις έως και αμφιβολία – «όχι τόσο καλά ενημερωμένος» – σχετικά με το βαθμό ενημέρωσής τους. Τέλος, ποσοστό 16% των Ελλήνων και 15% των Ευρωπαίων πολιτών εκφράζει απόλυτη άγνοια, δηλώνοντας ότι δεν αισθάνεται «καθόλου καλά ενημερωμένο».
Από την τηλεόραση η πληροφόρηση
H τηλεόραση αποτελεί την πρώτη προτίμηση ως μέσο πληροφόρησης, τόσο για γενική όσο και ειδική ενημέρωση, όπως αυτή για τα ευρωπαϊκά θέματα. Έτσι, οι Έλληνες ερωτηθέντες σε ποσοστό 65% δηλώνουν ότι την προτιμούν όταν αναζητούν πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις πολιτικές και τους θεσμούς της. Ένα ενδιαφέρον εύρημα της έρευνας αποτελεί το γεγονός ότι οι Έλληνες πολίτες εκδηλώνουν ειδικό ενδιαφέρον για τις συζητήσεις με φίλους, συγγενείς και συναδέλφους, θεωρώντας τες ως πηγή συγκέντρωσης πληροφοριών για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάλιστα, η επιλογή αυτή που αποτελεί τη 2η προτίμηση των Ελλήνων πολιτών, μετά την τηλεόραση, είναι η 5η επιλογή για το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών.
Το διαδίκτυο (EL 28% - EU27 30%) και ο ημερήσιος Τύπος (EL 22% - EU27 33%), όπως και το ραδιόφωνο (με χαμηλότερο ποσοστό EL 16% - EU27 22%) επιβεβαιώνονται επίσης ως χρησιμοποιούμενα μέσα για την πληροφόρηση της ελληνικής κοινής γνώμης αναφορικά με τα ευρωπαϊκά θέματα.
Άλλα έντυπα επικοινωνίας π.χ. περιοδικά (EL13% - EU27 11%) όπως και η συμμετοχή σε ενημερωτικές εκδηλώσεις (EL 10% - EU27 3%) δε τυγχάνουν ιδιαίτερης προτίμησης, κατά την αναζήτηση σχετικών με την Ε.Ε. πληροφοριών, από τους ερωτηθέντες.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ούτε ένας ερωτηθείς δεν επέλεξε την τηλεφωνική αναζήτηση πληροφοριών (γραμμές πληροφόρησης, Europe Direct, κ.λπ.). Ποσοστό 44% των Ελλήνων πολιτών πιστεύει ότι η τηλεόραση αναφέρεται όσο πρέπει στην Ε.Ε. (χαμηλότερο ποσοστό συγκριτικά με τα υπόλοιπα ΜΜΕ). Παρ’ όλα αυτά, για πολλούς φαίνεται ότι η ελληνική τηλεόραση, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές, προβάλλει περισσότερο από όσο χρειάζεται -ή τουλάχιστον επιθυμούν οι ίδιοι- την ΕΕ. Το συγκεκριμένο ελληνικό ποσοστό, το οποίο είναι και από τα υψηλότερα της έρευνας, καταγράφει αύξηση συγκριτικά με την προηγούμενη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που έθετε το ίδιο ερώτημα. Επιφυλακτικοί είναι όμως οι Έλληνες πολίτες για την αντικειμενικότητα της πληροφόρησης που προβάλλεται από τα ελληνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης όσον αφορά στην παρουσίαση θεμάτων σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε αντίθεση με τους περισσότερους Ευρωπαίους, που αξιολογούν ως αντικειμενική τη σχετική με την ΕΕ πληροφόρηση, που λαμβάνουν από τα δικά τους εθνικά ΜΜΕ, όπως κι από σχετικές ιστοσελίδες.
«Ευρώπη 2020»
Το 2010 τέθηκε σε εφαρμογή η αναπτυξιακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Ευρώπη 2020» με σκοπό –κατά την τρέχουσα πλέον δεκαετία- να επιτευχθούν συγκεκριμένοι στόχοι ανάπτυξης ειδικότερα στους τομείς της απασχόλησης, της εκπαίδευσης, της κλιματικής αλλαγής / της ενέργειας και της καινοτομίας.
Η στρατηγική Ευρώπη 2020 υλοποιεί μια σειρά από πρωτοβουλίες με σκοπό να βγει η ΕΕ από την παρούσα οικονομική κρίση, και να επανέλθει σε τροχιά οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Οι Έλληνες πολίτες, στο ευρωβαρόμετρο, κρίνουν ως σημαντικές όλες τις εμβληματικές πρωτοβουλίες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για να βγει η ΕΕ γρηγορότερα από την ύφεση, να διασφαλίσει την οικονομική ανάκαμψή της και να αντιμετωπίσει καλύτερα τις παγκόσμιες προκλήσεις.
Οι πρωτοβουλίες αυτές είναι, μεταξύ άλλων, η βελτίωση της ποιότητας και ελκυστικότητας του συστήματος ανώτερης εκπαίδευσης της Ε.Ε., η υποστήριξη μιας οικονομίας που χρησιμοποιεί λιγότερους φυσικούς πόρους και εκπέμπει λιγότερα αέρια του θερμοκηπίου, η βοήθεια προς τη βιομηχανική βάση της ΕΕ ώστε να είναι πιο ανταγωνιστική, προωθώντας την επιχειρηματικότητα και αναπτύσσοντας νέες δεξιότητες, η αύξηση της στήριξης στις πολιτικές έρευνας και ανάπτυξης και μετατροπή των εφευρέσεων σε προϊόντα και η ανάπτυξη της ηλεκτρονικής οικονομίας ενισχύοντας το Διαδίκτυο πολύ υψηλών ταχυτήτων εντός της Ε.Ε.
