Δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι αντιλαμβάνομαι στην ώρα τους πολλά από τα πολιτικά πράγματα. Καταλαβαίνω, όμως, αρκετά. Ιδίως... εκ των υστέρων. Και για την ακρίβεια του λόγου, έχω την πεποίθηση ότι καταλαβαίνω όλα εκείνα που ισορροπούν στη μέση του δείκτη ευφυΐας. Προσπαθώ, δηλαδή, να αξιοποιήσω αυτό που λέμε «κοινό νου». Αυτός, ακριβώς επειδή είναι κοινός, είναι πρόσφορος σ’ όλους μας, επομένως είναι και κοινό εργαλείο συνεννόησης. Συγχρόνως προστατεύει και από ριψοκίνδυνες ματαιοδοξίες... Μ’ αυτή την οπτική γίνονται εύκολα κατανοητά όσα ο κοινός νους κρίνει ότι χάνουν την ισορροπία τους, ή διαψεύδονται, ή κατακρημνίζονται.
Η μόνη εξαίρεση που δυσκολεύει τα πράγματα και την κατανόησή τους είναι αυτά που διακηρύσσουν, αυτά που λένε, αυτά που προτείνουν και κάνουν όσοι ασχολούνται, είτε στο προσκήνιο είτε παρασκηνιακά, με την πολιτική, γενικά. Όχι βέβαια επειδή διαθέτουν δείκτη ευφυΐας πάνω από τον μέσο (αλίμονο σ’ όποιον το ισχυριστεί!...), η «κοινό νου - plus», αλλά γιατί είναι τόσο αλλοπρόσαλλα, αντιφατικά έως και αναχρονιστικά. Σαν να απευθύνονται σε μια εντελώς ξεχωριστή κατηγορία κοινών θνητών, κοινών πολιτών. Λες και αποτείνονται σε ανθρώπους που λειτουργούν αποκλειστικά με τις ψευδαισθήσεις τους, με τους ευσεβείς πόθους τους και όχι με τη νόησή τους. Το αν αυτοί είναι πολλοί ή λίγοι είναι ένα καλό ερώτημα, άξιο διερεύνησης...
Παρά τις επίμονες προσπάθειές μου, λοιπόν, ακόμα δεν έχω κατορθώσει να καταλάβω το πότε η «συνείδηση» των πολιτευομένων λειτουργεί προτρεπτικά και πότε αποτρεπτικά, στις πολιτικές τους πράξεις. Προκαλείται μια σύγχυση από αμφίστροφες εκδηλώσεις τους. Έχουμε γίνει μάρτυρες μεταστάσεων από την άκρα δεξιά στον συντηρητισμό, από τον συντηρητισμό στον φιλελευθερισμό και από τον φιλελευθερισμό στον σοσιαλισμό, όσων επιχειρούν τέτοια άλματα. Και τις μεταμφιέσεις άλλων από τον κομμουνισμό στον αριστερισμό, από τον αριστερισμό στον σοσιαλισμό και από τον σοσιαλισμό στον συντηρητισμό. Αυτά, ορισμένες φορές, γρήγορα και εύκολα. Χωρίς αμφιβολία, αυτό αναγνωρίζεται, πρόκειται για ενσυνείδητες αποφάσεις, βαθύτατα δημοκρατικών συνειδήσεων... Άλλωστε σε δημοκρατία ζούμε, η οποία επιτρέπει πολλά... Δυστυχώς, όμως, όχι και όλα! Αποδεκτοί οι δεξιόφρονες. Αποδεκτοί οι αριστερόφρονες. Οι αμφοτερόφρονες είναι αυτοί που δημιουργούν το πρόβλημα στον «κοινό νου». Κι αυτός, μη μπορώντας να δώσει εξηγήσεις, καταφεύγει στην...αποστροφή. Ευγενέστερα: στην απαξίωση!
Μια άλλη απορία γεννιέται από τη στάση των εθνοπατέρων μας. Συγκεκριμένα από τη δυσκολία που έχουν να καταλάβουν ότι κάποιες απλές συμβολικές κινήσεις τους, κινήσεις που ταιριάζουν σε πρόσωπα που ηγούνται θεσμικά, μπορούν να ανεβάσουν και το κύρος τους, αλλά κυρίως την αξιοπιστία τους. Μια τέτοια κίνηση θα ήταν να αποφασίσουν τη μείωση του αριθμού των βουλευτών από 300 στους 200. Η πρόταση διατυπώθηκε, εδώ και καιρό, και από αρχηγούς κομμάτων, στηρίχτηκε από ορισμένους βουλευτές, αναλύθηκε από ειδικούς συνταγματολόγους, σχολιάστηκε από πολιτικούς αναλυτές, συζητήθηκε και συζητείται συνέχεια από απλούς πολίτες. Στην ‘Καθημερινή’ της 25/2 ο δημοσιογράφος Κωνσταντίνος Ζούλας την υπενθύμισε εύστοχα, άλλη μια φορά. Κατά τη γνώμη του, είναι μύθος ότι για μια τέτοια αλλαγή χρειάζεται τροποποίηση του Συντάγματος. Απαιτείται ένας απλός νόμος, αφού το ίδιο το Σύνταγμα προβλέπει τη δυνατότητα της μείωσης των βουλευτών σε 200 (άρθρο 51).
Αν μάλιστα ο νόμος αυτός ψηφιστεί από 200 βουλευτές μπορεί να ισχύσει στις αναμενόμενες εκλογές. Μάλιστα εκτιμήθηκε ότι αυτή η κίνηση θα είχε οικονομικό όφελος για το Δημόσιο περίπου 9 εκατομμυρίων. Το ποσό δεν είναι, σχετικά, μεγάλο. Είναι, όμως, αυτονόητος ο συμβολισμός μιας τέτοιας κίνησης, στις μέρες μας. Και ακόμα περισσότερο για τις μέρες που έρχονται. Αν συνδυαζόταν και με γενναία περικοπή των βουλευτικών αποζημιώσεων θα ήταν ουσιαστική ενθάρρυνση για τον Έλληνα που δυσπραγεί.
Με κάτι τέτοια ενεργοποιείται πάλι ο «κοινός νους», υποβοηθητικά. Η πρώτη σκέψη: κανένας άνθρωπος δεν θέλει να μειωθεί το εισόδημά του, ισχύει το αντίθετο. Και οι βουλευτές μας άνθρωποι είναι. Μπορεί να μη δυσπραγούν, έδειξαν όμως κατανόηση για τα δικά μας προβλήματα...Η δεύτερη σκέψη: αν κάποιος είναι επαγγελματίας, σίγουρα δεν θέλει να χάσει τη δουλειά του...Είναι κακό πράγμα η ανεργία! Γι’ αυτό μπορεί να βρεθεί, με «κοινό νου», μια λύση. Φαίνεται απλή και δίκαιη. Ας συμφωνήσουμε, λοιπόν, άτυπα βέβαια, με 200 βουλευτές που θα τους ζητήσουμε να ψηφίσουν τον σχετικό νόμο (να τελειώνουμε στα γρήγορα...) ότι τα 9 εκατομμύρια θα ισομοιραστούν στους 200 νεοεκλεγμένους βουλευτές. Διπλό το κίνητρο και για μας και γι’ αυτούς...
Υστερόγραφο, άσχετο με το θέμα.
Στις σκανδιναβικές χώρες ζει ένα είδος τρωκτικών τα οποία κάθε 4 χρόνια αρχίζουν μια ομαδική πορεία προς τον Ατλαντικό. Σπρώχνοντας το ένα το άλλο προχωρούν ακάθεκτα, ακολουθώντας έναν μπροστάρη. Μέχρι να φτάσουν στα παγωμένα νερά. Εκεί πέφτουν με ορμή και κολυμπούν μέχρι να πνιγούν. Το φαινόμενο έχει απασχολήσει τους ειδικούς, αλλά δεν έχει δοθεί ικανοποιητική εξήγηση. Μόνο η φύση, η προνοητική, φροντίζει να μείνουν πίσω ζωντανά ένα ποσοστό 40-45%, για να μη χαθεί το είδος...
xatzis@hotmail.com