Των Γεράσιμου Μπετσιμέα, Στέλιου Σαΐτη
Για δυόμισι χρόνια μετά τις εκλογές το κόμμα του μνημονίου (τραπεζίτες, ΜΜΕ, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ) με την επίνευση του ΔΝΤ, της ΕΕ και της ΕΚΤ επιχειρούν ν’ αντιμετωπίσουν το «ελληνικό πρόβλημα» στη βάση πολιτικών άγριας λιτότητας για τους εργαζομένους και κατάργηση των δικαιωμάτων τους. Τη στιγμή όμως που οι πολιτικές λιτότητας τροφοδοτούν την ύφεση και δεν καθιστούν το χρέος διαχειρίσιμο, διερωτάται κάθε νοήμων, το ΔΝΤ, ΕΕ και ΕΚΤ εμμένουν συνειδητά σ’ αυτές.
Δεν πρόκειται βεβαίως για συνωμοσία κατά της χώρας μας. Είμαστε μάρτυρες μιας παλινόρθωσης, μιας «επαναστατικής ρεβάνς» της ελίτ του κεφαλαίου παγκοσμίως (χρηματοπιστωτικά κερδοσκοπικά κεφάλαια, πολυεθνικές επιχειρήσεις κ.λπ.) για την ανάκτηση του εδάφους που έχασαν τον 20ό αιώνα, στην αντιπαράθεση τους με τις δυνάμεις της εργασίας στις ανεπτυγμένες χώρες. Έχει γραφτεί προ πολλού το σενάριο της μισθολογικής υποτίμησης της εργασίας (με περικοπές μισθών και επιδομάτων) του δραστικού περιορισμού των εργασιακών δικαιωμάτων (με κατάργηση συλλογικών συμβάσεων και των περιορισμών στις απολύσεις προσωπικού κ.ά.) και της αισθητής μείωσης του κράτους Πρόνοιας σ’ αυτές. Σκοπός της ελίτ του κεφαλαίου ήταν η αύξηση του επιχειρηματικού κέρδους σε βάρος της αξίας της εργασίας, η οποία στις ανεπτυγμένες χώρες είναι πολλαπλάσια της αντίστοιχης στην νοτιοανατολική Ασία (σε Κίνα, Ινδία κ.λπ.), η κατάργηση των εργασιακών δικαιωμάτων, τα οποία αποτελούν εμπόδιο στην υπερεκμετάλλευση της μισθωτής εργασίας και ο περιορισμός του κράτους πρόνοιας, που απειλεί τη διατήρηση των φοροαπαλλαγών του μεγάλου κεφαλαίου.
Η αύξηση των δημόσιων ελλειμμάτων και χρεών εξαιτίας της παγκόσμιας κρίσης του 2008 στις ανεπτυγμένες χώρες ήταν για την ελίτ του κεφαλαίου ιδανική ευκαιρία για την προώθηση του σχεδίου χωρίς τον κίνδυνο να κατηγορηθεί για απροσχημάτιστη επίθεση στην εργασία. Καθώς η κρίση συναρτήθηκε άμεσα με αποτυχημένες δραστηριότητες του χρηματοπιστωτικού συστήματος (φούσκα ακινήτων, «τοξικά» ομόλογα) και την αδυναμία του κεφαλαίου να επενδύσει με υψηλό κέρδος περαιτέρω στην Ασία, κατέστη επιτακτική ανάγκη γι’ αυτούς η επίθεση να εκδηλωθεί άμεσα. Ο κλήρος για να δοκιμαστούν οι συνταγές που προαναφέραμε έπεσε στη χώρα μας όχι τυχαία. Η κρίση δανεισμού της Ελλάδας λόγω υπερβολικών ελλειμμάτων και υπέρογκου χρέους και οι εσκεμμένα αδέξιοι χειρισμοί της πολιτικής ηγεσίας αποτέλεσαν ευνοϊκές προϋποθέσεις να επιλεγεί η Ελλάδα ως πειραματόζωο. Από εκεί και πέρα τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους. Οι αγορές έκαναν το «χρέος» τους ανεβάζοντας τα σπρεντ, οι νεοφιλελεύθεροι του ΔΝΤ, της ΕΕ και ΕΚΤ πρότειναν τα γνωστά ανταλλάγματα, τα οποία περιλαμβάνονται στα μνημόνια 1 και 2 για να αντιμετωπίσουν το πιστοληπτικό πρόβλημα της χώρας και η «παράταξη του μνημονίου» στο εσωτερικό τα αποδέχθηκε χωρίς να διαπραγματευτεί. Το σενάριο επέκτασης των μέτρων και σ’ άλλες χώρες άρχισε να παίζεται με μέτρα λιγότερο επώδυνα προς το παρόν (Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Βέλγιο, Γαλλία κ.λπ.).
Το ότι η κρίση δανεισμού ήταν το πρόσχημα για την επίθεση του κεφαλαίου αποδεικνύεται από την ανάγνωση των μέτρων των μνημονίων, στα οποία κυριαρχούν εκείνα που τροφοδοτούν τα ελλείμματα. Αποδεικνύεται ακόμη από την εμμονή των ηγετών της ΕΕ να εφαρμόζουν αποτυχημένες πολιτικές, σαν να αδιαφορούν για την επιτυχία τους. Εν τω μεταξύ, ο πόλεμος του κεφαλαίου εναντίον της εργασίας μαίνεται στην Ελλάδα δοκιμάζοντας από τη μία τις αντοχές του συνδικαλιστικού κινήματος να υπερασπιστεί τα κεκτημένα και του λαϊκού εν γένει ν’ ανατρέψει τα δεδομένα των μνημονίων και από την άλλη τη συνοχή των κομμάτων, τα οποία καλούνται ή να ταυτιστούν με την παγκόσμια ελίτ του κεφαλαίου και το νεοφιλελευθερισμό ή να συστρατευτούν σε αντιμνημονιακό μπλοκ.
ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΛΑΟΣ παίζοντας το δόλο του Δούρειου Ίππου συνέβαλαν αποφασιστικά στην επιτυχία του σχεδίου της ελίτ του κεφαλαίου με κορώνες περί σωτηρίας της χώρας από τη χρεοκοπία και αδιαφορία για το τίμημα που πληρώνει η τεράστια πλειοψηφία του λαού. Η συνέργειά τους στο έγκλημα της φτωχοποίησης μεγάλου τμήματος του πληθυσμού, της καταστροφής της μεσαίας τάξης, της υποβάθμισης των εισοδημάτων της εργαζόμενης κοινωνίας, της επιδείνωσης του προβλήματος της απασχόλησης, της υποβάθμισης της περίθαλψης και εκπαίδευσης και του περιορισμού της εθνικής κυριαρχίας και δημοκρατίας είναι καθοριστική. Οι λαϊκές αντιδράσεις πιστοποιούν ότι η τεράστια πλειοψηφία της κοινωνίας είναι αντίθετη με τη «παράταξη του μνημονίου». Οι διαγραφές βουλευτών και οι αποχωρήσεις στελεχών από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ δείχνουν ότι δεν πείθονται ούτε τα στελέχη τους. Παρά τις φυγόκεντρες όμως τάσεις σε ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, το σύστημα εχει αρκετές εφεδρείες για να δυσκολέψει τις μνημονιακές και αντιφιλελεύθερες δυνάμεις.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο, με τον πρόεδρο της κοινοβουλευτικής ομάδας του πρότεινε τη δημιουργία ενός αντιμνημονιακού μετώπου προκειμένου ν’ ακυρωθούν οι δήθεν μεταρρυθμίσεις που πισωγυρίζουν τις εξελίξεις στη χώρα μας. Η ανταπόκριση στην πρόταση από δυνάμεις προερχόμενες από το ΠΑΣΟΚ και την ευρύτερη αριστερά είναι ενθαρρυντικές. Αντιθέτως, η ΔΗΜΑΡ υιοθετώντας την άποψη ότι δεν ανατρέπεται η δανειακή σύμβαση, αντικειμενικά συνηγορεί καίρια στον συμβιβασμό με την «παράταξη του μνημονίου» παίρνοντας συνεχώς αποστάσεις από τις αντιμνημονιακές δυνάμεις. Το προτεινόμενο αντίβαρο στη θέση αυτή για τη λήψη ισοδύναμων μέτρων στη θέση κάποιων που περιλαμβάνονται στο μνημόνιο 2 και τον εξοστρακισμό των επαναστατικών διαδικασιών, οι οποίες τάχα απαιτούνται για την ανατροπή του μνημονίου είναι προφάσεις «εν αμαρτίαις». Είναι ακόμη άλλοθι για την επιλογή τις ΔΗΜΑΡ να υποδεχθεί με καλύτερους όρους πολίτες, οι οποίοι ουσιαστικά δεν έχουν αρνηθεί τις πολιτικές ΠΑΣΟΚ των τελευταίων χρόνων προκειμένου να γίνει υπολογίσιμη πολιτική δύναμη και να κάνει πράξη την «κυβερνώσα αριστερά» στην οποία διακαώς προσβλέπει. Με την τακτική της αυτή ολοκληρώνει το παιχνίδι του διπρόσωπου Ιανού με το να καταψηφίζει από τη μια το καταστροφικό μνημόνιο και από την άλλη να δηλώνει πρόθυμη να το υπηρετήσει. Η ηγεσία του ΚΚΕ από τη μεριά της συντονισμένη με τη ΔΗΜΑΡ στην απόρριψη του αντιμνημονιακού μετώπου, δεν επιλέγει τη συμμαχία με την παράταξη του μνημονίου, κωφεύει όμως στο κάλεσμα που μπορεί να την ανατρέψει, αγνοώντας τον κίνδυνο που διατρέχει η κοινωνία, και πιθανόν τιμωρώντας τον λαό που δεν συνειδητοποιεί ότι μόνο το ΚΚΕ μπορεί να το απαλλάξει από τα μνημόνια και τον καπιταλισμό και όχι οι συμμαχίες με τους ρεφορμιστές, όπως αποκαλεί καθέναν που διαφωνεί με τις επιλογές του Περισσού.
Στις κρίσιμες όμως ώρες που περνάμε, ο λαός καλείται να λειτουργήσει χωρίς αγκυλώσεις σε σχήματα του παρελθόντος και να στηρίξει προτάσεις, οι οποίες υπηρετούν με τον καλύτερο τρόπο τα συμφέροντά του, αποτρέποντας το «πιστωτικό» γεγονός και ανοίγοντας τον δρόμο της ανατροπής του μνημονίου.
