Του αρχιμανδρίτη π. Αχιλλίου Τσούτσουρα
«Δεν θα αρνηθώ ποτέ τον Θεόν μου, όποιο κι αν είναι το τίμημα, και δεν θα φοβηθώ ποτέ την φωτιά, την αγχόνη και οποιαδήποτε άλλη απειλή γιατί είναι χίλιες φορές προτιμότερος ο μαρτυρικός θάνατος για τον Χριστόν, από τα χίλια «καλά» της προδοσίας».
Αυτοί ήταν οι τελευταίοι λόγοι που εξήλθαν από το άγιο στόμα, με το οποίο διαρκώς ψέλλιζε την ωδή του αγαπητού ο Άγιος Οσιομάρτυς της Λαρίσης Δαμιανός ο Χαριτόβρυτος και θαυματουργός. Γεννήθηκε στην εύανδρη Θεσσαλία και συγκεκριμένα στο χωριό Μυρίχοβο των Αγράφων, το 1510 μ.Χ. από ευσεβείς και ενάρετους γονείς. Πλησίον τους άκουσε τα πρώτα λόγια για τον Χριστό και την Αγία Του Εκκλησία και διδάχθηκε πως αξίζει πολύ να πιστεύεις στον Θεό, να είσαι ευσυνείδητο μέλος της Εκκλησίας και να αγωνίζεσαι υπέρ Κυρίου του Θεού σου.
Νέος ακόμη, παίρνει τη μεγάλη απόφαση. Εγκαταλείπει την πατρική του εστία και μεταβαίνει στο περιβόλι της Παναγίας μας, στο Άγιον Όρος, όπου εκεί στο καθολικό της Ιεράς Μονής Φιλοθέου λαμβάνει το παλλίον του μεγάλου και αγγελικού σχήματος και ρίχνεται σε σκληρούς ασκητικούς αγώνες. Στη συνέχεια αναζητά ερημικότερο τόπο κοντά στον ασκητή Δομέτιο, από τον οποίο διδάχθηκε σημαντικά κεφάλαια πνευματικών αναβάσεων περί καθαρισμού της ψυχής, φωτισμού του νοός και εντέλει περί καθάρσεως της καρδίας. «Δαμιανέ, δεν πρέπει να επιζητείς μόνο το συμφέρον της ψυχής σου, αλλά και των άλλων!», του υπέδειξε ο ίδιος ο Χριστός. Διερμηνεύοντας αυτόν τον Λόγον του Κυρίου ως θεία εντολή και προτροπή, ο ευλαβέστατος και υπάκουος μοναχός Δαμιανός εξέρχεται του Αγίου Όρους και καταφθάνει ως άλλος απόστολος του Ιησού Χριστού στην περιοχή του Ολύμπου, όπου κηρύσσει το λόγο του Θεού, παρακινεί σε μετάνοια, συμφιλιώνει τους ακοινωνήτους, νεκρώνει με τον επιστηρικτικό λόγο του τις έριδες και εξαγγέλλει τα θαυμάσια του Θεού.
Οι κρατούντες της εποχής και δη οι Αγαρηνοί του Ολύμπου, αντιλαμβάνονται την επιρροή στο λαό, τον αποκαλούν ψευδοπροφήτη και λαοπλάνο και απαιτούν την άμεση απομάκρυνσή του. Εκείνος εγκαταλείπει τον Όλυμπο για να περάσει στον Κίσσαβο, υπακούοντας στο λόγο του Κυρίου: «όταν δε διώκωσιν υμάς εν τη πόλει ταύτη, φεύγετε εις την άλλην» (Ματθ. ι’, 23). Και έτσι, από τον Κίσσαβο καταφθάνει στα ηρωικά Άγραφα, όπου ιδρύει την περίφημη μονή της Παναγίας της Πελεκητής, την οποία με την αρετή και την αγιότητά του καθιστά πανεπιστήμιο της ταπεινώσεως και ορμητήριο ψυχών, για να καταλήξει διωκόμενος και πάλι στην περιοχή της Λάρισας και του Κισσάβου.
Στην πόλη του Αγίου Αχιλλίου και στην ευρύτερη περιοχή της, ξεκινά με ένθεο ζήλο και ακούραστη πνευματική εργασία το ιεραποστολικό του έργο. Οι Τούρκοι αμέσως πληροφορούνται ότι κατέφθασε ο επαναστάτης. Ποια ήταν η επανάστασή του; Περιοδεύει την επαρχία της Λαρίσης και κηρύττει Ιησούν Χριστόν και Τούτον Εσταυρωμένον, ενισχύει το θρησκευτικό αλλά και το πατριωτικό φρόνημα των υποδούλων Ελλήνων, ομιλεί συνεχώς στους ναούς της Λάρισας και στις πλατείες των χωριών της, καταφέρνει και συγκεντρώνει τους νέους, τους συμβουλεύει και τους καθοδηγεί, τους αφυπνίζει. Εκεί στις παρυφές του Κισσάβου σε χίλια μέτρα υψόμετρο ανεγείρει ο Όσιος Δαμιανός το πνευματικό καταφύγιο των υποδούλων Ελλήνων, την Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Ανατολής, το καθολικό της οποίας σώζεται μέχρι και σήμερα. Το μοναστήρι αυτό θεμελιώνεται με τις ευχές, τις προσευχές, τα δάκρυα της μετανοίας και με την ευλογία του Θεού και του Τιμίου Προδρόμου και γίνεται πόλος έλξεως για τους πιστούς, όπου διψούν για τον σωτήριο λόγο του Θεού. Ο γέροντας της ιεράς μονής, Όσιος Δαμιανός, επιτελεί και εδώ το ιεραποστολικό του έργο και με τους λιγοστούς μοναχούς του εργάζεται το θέλημα του Θεού ευεργετώντας πνευματικά τους άγρυπνους και υπόδουλους συμπατριώτες του. Ώσπου, μια μέρα το 1568 μ.Χ., εξέρχεται για διάφορες διακονίες της μονής του στη γειτονική Βουλγαρινή, όπου πέφτει θύμα στην καλοστημένη παγίδα των Αγαρηνών και συλλαμβάνεται, με τη βαριά κατηγορία ότι παρεμποδίζει το εμπόριο κατά τις Κυριακές και παρακινεί τους «ραγιάδες» να μένουν σταθεροί στην πίστη τους! Οδηγείται ως εκ τούτου στη φυλακή και το μαρτύριο ξεκινά. Τον αλυσοδένουν και τον κτυπούν καθημερινά. Αιμόφυρτος ζει μέσα στο σκοτεινό και υγρό κελί της φυλακής. Στέρηση τροφής. Ύβρεις και βλασφημίες!
Αλύγιστος και ανυποχώρητος ομολογεί την πίστη του στον Άγιο Τριαδικό Θεό. Τότε ηχεί στα αυτιά του οσιομάρτυρος η τελική απόφαση του Τούρκου αξιωματικού: «Αγχόνη και φωτιά. Κρεμάστε τον και κάψτε τον. θανατώστε τον αμέσως και ρίξτε τον στη φωτιά». Τότε οι στρατιώτες αφού τον κτύπησαν δυνατά στο κεφάλι, τον έριξαν ημιθανή, δηλαδή ζωντανό ακόμη μέσα στην πυρά, στο κέντρο της Λάρισας, κάτω ακριβώς από τον ιερό ναό του Αγίου Αχιλλίου, τη δε στάχτη των οστέων του την έριξαν στα θολά νερά του Πηνειού ποταμού που κυλούσαν ασταμάτητα προς τον Θερμαϊκό. Ευλογημένο ποτάμι ο αργυροδίνης ποταμός! Δέχθηκε μέσα του τον μάρτυρα της Εκκλησίας που οι Αγαρηνοί έκαψαν γιατί δεν αλλαξοπίστησε! Ο Άγιος Δαμιανός θανατώθηκε για την πίστη του στις 14 Φεβρουαρίου 1568. Η προσευχή μας και σήμερα στην τόσο ταραγμένη εποχή μας επικεντρώνεται στον όσιο και πολύπαθο αυτόν αθλητή της παρατάξεως του Κυρίου, τον Άγιο Δαμιανό της Λαρίσης το σέμνωμα και του Κισσάβου το καύχημα, όπως τον αποκαλούμε στο απολυτίκιό του;
Πρέσβευε Άγιε του Θεού, υπέρ των τέκνων σου, φώτισε τις καρδιές μας, στήριξε τον αγώνα μας, σε καιρούς πνευματικής συγχύσεως να επιλέγουμε τον ορθό δρόμο της πίστεως και του Ευαγγελίου, να καταθέτουμε ζωντανή την μαρτυρία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, να αγαπήσουμε καρδιακά τον μόνο αληθινό Θεό, να κρατήσουμε ανόθευτη και αναλλοίωτη τη διδασκαλία της Αγίας μας Εκκλησίας, της μόνης Εκκλησίας, και να παραμείνουμε όπως Εσύ, άχρι τέλους πιστά και γνήσια μέλη της, αγωνιζόμενοι τον καλόν αγώνα της πίστεως. Αμήν.