Του Νίκου Ι. Μεγαδούκα
Σε τεντωμένο σχοινί βαδίζουν η Ελλάδα και η κυβέρνηση συνεργασίας, υπό τον Αντώνη Σαμαρά, κυβέρνηση η οποία αφενός μεν υλοποιεί τις μνημονιακές υποχρεώσεις της χώρας, με θύματα τα συνήθη υποζύγια, τους μισθωτούς και κυρίως τους συνταξιούχους, αφετέρου δε προσπαθεί, με επικοινωνιακούς τρόπους, να εμφανισθεί συνεπής και στις προεκλογικές δεσμεύσεις των τριών κομματικών της εταίρων, πλην, όμως, η κοινωνία συνεχίζει να μετράει τα ερείπια, τα οποία έχει επισωρεύσει η αποδεδειγμένα αδιέξοδη πολιτική των περικοπών μισθών, συντάξεων και δικαιωμάτων, πολιτική η οποία δεν δίνει καμμιά ελπίδα και καμία προοπτική, πολιτική η οποία οδηγεί σε περαιτέρω συρρίκνωση της οικονομίας και δεν επιτρέπει την έξοδο από τον φαύλο κύκλο της ήδη πενταετούς οικονομικής υφέσεως.
Το αδιέξοδον της ακολουθούμενης πολιτικής παραδέχθηκε ακόμη και ο πρώην εκπρόσωπος της Ελλάδος στο ΔΝΤ (και παρ’ ολίγον πρωθυπουργός της χώρας) Τάκης Ρουμελιώτης, ο οποίος ομολόγησε ανερυθρίαστα στους New York Times ότι «γνωρίζαμε από την αρχή πως το συγκεκριμένο πρόγραμμα ήταν αδύνατο να εφαρμοσθεί, καθώς δεν υπήρξε πουθενά ένα επιτυχές παράδειγμα, λόγω και του γεγονότος της συμμετοχής της Ελλάδας στο ευρώ, που δεν της επιτρέπει την υποτίμηση του νομίσματός της για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας».
Εκτιμάται βασίμως ότι ο Τάκης Ρουμελιώτης είχε ενημερώσει σχετικώς τον τότε πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, αλλά εκείνος επέμεινε να προσφύγει η Ελλάδα στο ΔΝΤ, με τα γνωστά επακόλουθα, πλην, όμως, η μεν συγκεκριμένη πολιτική συνεχίζεται σε βάρος της κοινωνίας, ενώ ουδείς έχει ζητήσει (πάσης φύσεως ) ευθύνες από την πρώην (αλλά και την νυν) πολιτική ηγεσία της χώρας...
Την ίδια στιγμή «η λιτότητα καίει την Ευρώπη», όπως τονίζουν «Τα Νέα», καθώς βαθαίνει η κρίση στην Ισπανία, δέχονται νέες πιέσεις τα ομόλογα της Ιταλίας, συνεχίζονται οι μαζικές διαδηλώσεις στις προαναφερθείσες χώρες, η σπέκουλα για έξοδο της Ελλάδος από την ευρωζώνη επανήλθε (μέσω του Γερμανού αντικαγκελαρίου Φίλιπ Ρέσλερ, με αποτέλεσμα να υπάρξει πολιτική θύελλα στο Βερολίνο) όπως επανήλθαν και τα σενάρια (μέσω του πρακτορείου Reuters) για νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιμένουν ότι ο Αύγουστος θα είναι ένας ακόμη «κολασμένος μήνας» για την Ελλάδα, καθώς αμέσως το επόμενο διάστημα θα κριθεί, επίσης, αν η χώρα θα αντέξει στο τρομακτικό μπαράζ πιέσεων και εκβιασμών που δέχεται από τους «εταίρους» και θα δείξει ότι βρίσκεται στον δρόμο της υλοποιήσεως των μνημονιακών της υποχρεώσεων, ή, αντιθέτως, αν οι δανειστές θα κρίνουν ότι είναι «χαμένη υπόθεση» με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Θα κριθεί, δηλαδή, αν, όπως της ζητούν οι δανειστές, η Ελλάδα δείξει ότι κάνει βήματα για τη βελτίωση των οικονομικών της μεγεθών, ότι έχει ξεκινήσει μια σταθερή πορεία στον δρόμο των αποκρατικοποιήσεων, ότι αρχίζει βήματα «εκσυγχρονισμού» των δομών του κράτους και των υπηρεσιών του, ώστε, όπως ισχυρίζονται οι κυβερνώντες, να μη δοθεί άλλοθι σε όσους θέλουν να την σπρώξουν εκτός της ζώνης του ευρώ. Αν, όμως, προκύψει εικόνα στασιμότητας και ανικανότητας στη διαχείριση της κρίσεως, τότε οι εκ του εξωτερικού εκβιαστές θα έχουν ένα πρόσθετο επιχείρημα για το τελειωτικό χτύπημα.
Υπό το πρίσμα αυτό (και με την παρουσία των υπαλλήλων της Τρόικας στην Αθήνα) η κυβέρνηση επιδιώκει, με επιδείξεις πυγμής (όπως η περίπτωση της «Ελληνικής Χαλυβουργίας») με την εκδήλωση των προθέσεών της να προχωρήσει στην εκποίηση δημόσιας περιουσίας, αλλά και με την νέα αφαίμαξη των λαϊκών εισοδημάτων, να πείσει τους «εταίρους» ότι συμμορφώνεται «προς τας υποδείξεις», ενώ το προεκλογικό της σλόγκαν περί επαναδιαπραγματεύσεως του Μνημονίου, φαίνεται πως οδεύει στις ελληνικές καλένδες.
Κι όλα αυτά εν μέσω της συνεχιζόμενης υφέσεως, που ακυρώνει κάθε προσπάθεια ανορθώσεως της οικονομίας, υφέσεως που εκτροχιάζει ακόμη και αυτό το αδιέξοδο πρόγραμμα «δημοσιονομικής προσαρμογής» και, λόγω του υψηλού ρυθμού αυξήσεως των επισφαλειών, απειλεί το τραπεζικό σύστημα, υφέσεως η οποία δείχνει ότι η Ελλάδα έχει εισέλθει σ’ έναν δρόμο χωρίς επιστροφή, έστω και αν αυτός έχει νομιμοποιηθεί πολιτικά στις τελευταίες εκλογές.
ΥΠΟΝΟΜΕΥΟΥΝ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ «ΔΙΚΟΥΣ ΤΟΥΣ»
Ωστόσο, εκείνο που προκαλεί αυξημένο προβληματισμό (αν και είναι ευεξήγητο, λόγω του άγριου ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού) είναι το γεγονός ότι παρά τη «σισύφεια» προσπάθεια της κυβερνήσεως (και είναι «σισύφεια», καθώς η συνταγή που ακολουθείται είναι αποτυχημένη) εντούτοις η ευρωπαϊκή ελίτ, (που οργίασε όλο το προηγούμενο διάστημα, με ανοικτές παρεμβάσεις, προκειμένου να έχει μια φιλικότερη προς αυτήν κυβέρνηση στην Ελλάδα) αντί να προσφέρει περισσότερη «βοήθεια» και ευκαιρίες προς την κυβέρνηση Σαμαρά, εμφανίζει εντυπωσιακή ακαμψία.
Ιδιαίτερα δε η γερμανική ελίτ, η οποία μοιάζει να μην αντιλαμβάνεται το βάρος που μεταφέρει στην ελληνική πολιτική και ειδικότερα στις «μνημονιακές» δυνάμεις και, ως εκ τούτου, δεν είναι λίγοι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι οι πολιτικές εξελίξεις στη χώρα είναι, εν πολλοίς, προδιαγεγραμμένες και είναι θέμα χρόνου να εξελιχθούν μεγάλα και καθοριστικά γεγονότα για την πορεία της Ελλάδος.
Οι ίδιοι αναλυτές εκτιμούν ότι η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, ενόψει των επόμενων εκλογών στη Γερμανία (τον Σεπτέμβριο του 2013) δεν αποκλείεται να επιχειρήσει (ή και να μεθοδεύσει – το υπαινίχθηκε ευθέως ο Ευ. Βενιζέλος όταν μιλούσε για αναζήτηση από τους Γερμανούς της «Ιφιγένειας» που θα πρέπει να θυσιαστεί για να σωθεί το ευρώ) έξοδο της Ελλάδος από τη ζώνη του ευρώ, εκτιμώντας ότι μια τέτοια σκληρή στάση τη βοηθά εκλογικά.
Άλλωστε, σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, η σκληρή στάση του Βερολίνου (με προεξάρχοντα τον αντικαγκελάριο Φ. Ρέσλερ) και των πολιτικών και οικονομικών δορυφόρων της, έναντι όχι μόνο της Ελλάδος, αλλά και της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, επιβραβεύεται με αποδοχή από την πλειονοψηφία των Γερμανών και αυτό είναι απαραίτητο στην Καγκελάριο Μέρκελ στην εκλογική μάχη για την επανεκλογή της.
Ναι μεν ο Υπουργός των Οικονομικών Β. Σόιμπλε κάνει λόγο για το «Ηράκλειο» έργο του Α. Σαμαρά, αλλά η γενική γραμμή του Βερολίνου είναι ότι πρέπει να υπάρξουν μέχρι τα τέλη Αυγούστου «χειροπιαστά αποτελέσματα» στην κατεύθυνση των υπογεγραμμένων δεσμεύσεων της Ελλάδος, ώστε να εκταμιευθεί η επόμενη δανειακή δόση και στη συνέχεια θα φανεί αν θα υπάρξει η όποια επαναδιαπραγμάτευση.
Ας τονιστεί, εξ άλλου, ότι τα περί επιμηκύνσεως του χρόνου της δημοσιονομικής προσαρμογής της Ελλάδος, που προβάλλονται ως αίτημα, έχουν επί της ουσίας τους, ήδη, αποφασιστεί και συνεπώς δεν πρόκειται να τεθούν σε διαπραγμάτευση και συνεπώς να εμφανισθούν ως επιτυχία των Αθηνών και αυτό προκύπτει από την πρόσφατη δανειακή σύμβαση του Μαρτίου, όπως αποκαλύπτεται από το ΔΝΤ, που κάνει λόγο για το 2016 και όχι για το 2014, που διατυμπανίζει η κυβέρνηση.
ΣΕΝΑΡΙΑ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑΣ ΚΑΙ «ΚΟΥΡΕΜΑΤΟΣ»
Στο μεταξύ, την ώρα που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε ότι παύει να δέχεται ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες και το ΔΝΤ δείχνει να σκληραίνει τη στάση του προς την Ελλάδα (αφήνοντας να εννοηθεί προς την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι δεν προτίθεται να συμμετάσχει σε περαιτέρω βοήθεια προς την Ελλάδα) το γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel» επιμένει ότι «η Ελλάδα θα μπορούσε να χρεοκοπήσει τον Σεπτέμβριο», το πρακτορείο Reuters προεξοφλεί πως θα υπάρξει νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και νέο «κούρεμα», ο δε αντικαγκελάριος της Γερμανίας Φίλιπ Ρέσλερ, επισημαίνει ότι το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδος από το ευρώ έχει πάψει πλέον να προκαλεί τρόμο.
Σε δηλώσεις του που έχουν προκαλέσει σάλο στη Γερμανία (οι σοσιαλδημοκράτες, μάλιστα, τον χαρακτήρισαν ανόητο και ζήτησαν να αποπεμφθεί) ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας είπε πως είναι «πολύ σκεπτικός» αναφορικά με τις δυνατότητες της Ελλάδος να αντεπεξέλθει στις δεσμεύσεις της.
«Ασφαλώς και όλοι θα περιμένουμε να δούμε την αναφορά της Τρόικας το φθινόπωρο», είπε, αλλά πρόσθεσε ότι αν η Ελλάδα δεν καταφέρει να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις, τότε δεν θα υπάρξει προς αυτήν άλλη βοήθεια, θα κηρύξει η χώρα στάση πληρωμών και θα ζητήσει να εξέλθει από το ευρώ.
Ωστόσο, το Γερμανικό Ινστιτούτο Ερευνών (IFO) υπολογίζει στα 89 δισ. ευρώ τις απώλειες της Γερμανίας σε περίπτωση που η Ελλάδα κηρύξει αδυναμία πληρωμών εντός Ευρωζώνης, ενώ εκτός της Ευρωζώνης το κόστος υπολογίζεται στα 82 δισ. ευρώ.
Το «Spiegel» προεξόφλησε πως η κυβέρνηση των Αθηνών δεν θα καταφέρει να μειώσει το χρέος της χώρας στο 120% του ΑΕΠ ως το 2020, όπως έχει συμφωνηθεί, εκτίμησε ότι αν δοθεί στην Ελλάδα περισσότερος χρόνος για να εκπληρώσει τους στόχους της θα πρέπει να λάβει επιπλέον βοήθεια μεταξύ 10 και 50 δισ. ευρώ, πράγμα που πολλές κυβερνήσεις της Ευρώπης δεν είναι διατεθειμένες να δεχτούν και – στη γραμμή Ρέσλερ- τόνισε –πως «τυχόν έξοδος της Ελλάδος από το ευρώ είναι πλέον διαχειρίσιμη».
Οι αναφορές στο περιοδικό και οι δηλώσεις Ρέσλερ δεν είναι οι μοναδικές στην κατεύθυνση πιέσεως προς την Ελλάδα για τη λήψη πρόσθετων μέτρων άγριας λιτότητας, καθώς και ο Γερμανός Υπουργός των Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβέλε τόνισε ότι:
«Βλέπω στην Ελλάδα επιθυμίες να διαπραγματευθούν τα πράγματα εκ νέου από τη βάση και να αμφισβητήσουν ουσιαστικά τις δικές τους υποχρεώσεις για μεταρρυθμίσεις. Μπορώ μόνο να πω ότι αυτά δεν γίνονται. Είναι ένας Ρουβίκωνας τον οποίο δεν θα διαβούμε».
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, τρεις Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι η αξιολόγηση της Τρόικας θα δείξει ότι η Ελλάδα αποκλίνει σημαντικά από τους στόχους του Μνημονίου και αυτό θα φανεί και στην έκθεση βιωσιμότητας του χρέους. Σύμφωνα με το πρακτορείο το ελληνικό χρέος ενδέχεται να ξεπεράσει τον στόχο κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες ή 30 δισ. ευρώ (σ.σ. δέκα μονάδες του ΑΕΠ είναι 20 δισ. ευρώ) σε αυτή δε την περίπτωση το ΔΝΤ θα αποχωρήσει και έτσι ο μόνος τρόπος να κρατηθεί η Ελλάδα στο ευρώ θα είναι να δεχθεί η Ευρωζώνη και η ΕΚΤ ένα νέο κούρεμα των ελληνικών ομολόγων και δανείων.
ΚΟΝΤΡΑ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ – ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ
Ωστόσο, και αυτό έχει τη σημασία του ενόψει και των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ, ο αμερικανικός παράγων, που βρίσκεται σε ενδοκαπιταλιστική κόντρα με τους Γερμανούς, τρομάζει στην ιδέα και μόνο να καταρρεύσει η ευρωζώνη και προς τούτο δεν είναι τυχαία η αποστολή του Αμερικανού υφυπουργού Οικονομικών Τσάρλς Κόλινς στην Ελλάδα και την Ιταλία, ούτε και η έλευση του Αμερικανού, πρώην Προέδρου Μπιλ Κλίντον στην Αθήνα, ο οποίος μάλιστα έδωσε «ψήφο εμπιστοσύνης» στην Ελλάδα και στην κυβέρνηση Σαμαρά.
Ο Μπιλ Κλίντον πραγματοποίησε ολιγόωρη συμβολική επίσκεψη στην Αθήνα, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Ελλήνων ομογενών επιχειρηματιών (Hellenic Initiative) για τη στήριξη της χώρας και την προώθηση των ξένων επενδύσεων και δεσμεύθηκε ότι θα υπάρξει στήριξη προς την κατεύθυνση αυτή, ενώ εκμυστηρεύθηκε στους συνομιλητές του ότι θα επιστρέψει στη χώρα μέσα στους επόμενους μήνες.
Η εμπλοκή Κλίντον δεν γίνεται φυσικά με το αζημίωτο, καθώς έχει στόχο να προσελκύσει παγκόσμιο ενδιαφέρον στην προσπάθεια ώστε να δελεαστούν και να έλθουν ξένοι (κυρίως Αμερικανοί) επενδυτές στην Ελλάδα και αυτό σε μια χρονική συγκυρία, κατά την οποία η κυβέρνηση προωθεί τις ιδιωτικοποιήσεις, δηλαδή, σύμφωνα με την αντιπολίτευση, την εκποίηση «μπιρ παρά» δημόσιας περιουσίας.
Είναι προφανές ότι την ώρα που η χώρα και η κοινωνία της παραπαίουν, το παιχνίδι χοντραίνει, αλλά δυστυχώς τους όρους αυτού του παιχνιδιού, τους έχουν επιβάλει οι δανειστές, κυρίως οι Γερμανοί και αν αυτοί οι όροι «περάσουν», τότε ο κίνδυνος κοινωνικής έκρηξης είναι ορατός.
Άλλωστε, προανακρούσματα αυτής της εκρήξεως έχουμε, ήδη, στην Ισπανία και την Ιταλία, ενώ ενδιαφέρουσα ως προς τα μελλούμενα να συμβούν, έτσι, ή αλλιώς, είναι μια δήλωση του Ισπανού πιλότου της «Φόρμουλα Ένα» Φερνάντο Αλόνσο, ο οποίος τόνισε:
«Δεν ξέρω πολλά από πολιτική, αλλά είναι αλήθεια ότι στην Ισπανία δεν είναι πολύ καλή η κατάσταση. Όμως, ένας Ισπανός, με ένα ιταλικό αυτοκίνητο, σχεδιασμένο από έναν Έλληνα (τον Νικόλα Τομπάζη) να νικά στη Γερμανία είναι πολύ καλό».
