Από τον Μιχαήλ Γκρίλλα
Ο αυτοκινητόδρομος Αιγαίου οι εργασίες του οποίου είχαν διακοπεί, τον Ιούνιο του 2011 και πρόσφατα έγινε η επανεκκίνηση αυτών, είναι μέρος της Εθνικής Οδού Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη - Εύζωνοι (ΠΑΘΕ) τμήμα Μαλιακός – Κλειδί Ημαθίας μήκους 230 χλμ. και είναι ενταγμένο στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο και αποτελεί έργο πρώτιστης εθνικής και στρατηγικής σημασίας, δεδομένου ότι ολοκληρώνει έτσι, τον κεντρικό Εθνικό Οδικό άξονα της χώρας.
Ο υπό κατασκευή νέος αυτοκινητόδρομος στην περιοχή των Τεμπών – Παντελεήμονα μήκους 26 χλμ. έχει τα δυσκολότερα συγκριτικά με τα άλλα έργα τεχνικά χαρακτηριστικά.
Παρουσιάζει μείζονα τεχνική δυσκολία, αφού πρόκειται κυρίως για την κατασκευή τριών σηράγγων συνολικού μήκους 11,5 περίπου χλμ. ανά κατεύθυνση (δύο Τέμπη – μία Νέος Παντελεήμονας) εκ των οποίων κυριότερη είναι η σήραγγα Τεμπών μήκους 6,5 χλμ. ανά κατεύθυνση δηλαδή η μεγαλύτερη οδική σήραγγα της Ελλάδος.
Παράλληλα είναι έργο ιδιαίτερης περιβαλλοντικής σημασίας, αφού με την κατασκευή του, ολοκληρώνεται η προστασία περιοχών, όπως η Κοιλάδα των Τεμπών και η περιοχή, του Κάστρου του Παντελεήμονα – Πλαταμώνα.
Εάν δεν είχαν διακοπεί οι εργασίες του έργου τον Ιούνιο του 2011, τέλος του 2013 θα παραδίδετο στην κυκλοφορία, ενώ τώρα εάν πάνε όλα καλά, αυτό μεταφέρεται για το τέλος του 2015. Οι εργασίες βρίσκονται σε πολύ προχωρημένο στάδιο και καλύπτουν το 75% περίπου του όλου έργου.
Η παραχώρηση στον ιδιώτη κατασκευαστή η αρτηρία αυτή, μήκους 230 χλμ. έγινε για 30 χρόνια, εισπράττοντας προς τούτο τέλη διέλευσης (διόδια). Από την είσπραξη των διοδίων, η οποία καθορίζεται στη σύμβαση του έργου και η οποία τελεί ήδη, υπό αναθεώρηση, το 23% είναι ΦΠΑ και πιστώνεται κατ’ ευθείαν στο δημόσιο και το υπόλοιπο κατανέμεται ανάλογα, για τη λειτουργία της οδού, για τη συντήρηση αυτής, και της απόσβεσης του έργου (τοκοχρεολύσια). Τέλος ένα μέρος από το ποσό αυτό είναι το κέρδος του κατασκευαστή, ενώ μετά την ολοκλήρωση του έργου και σταδιακά ποσοστό άνω του 50% των εσόδων, των διοδίων (Μαλιακός – Κλειδί Ημαθίας) θα καταβάλλεται άμεσα στο δημόσιο.
Για τον αυτοκινητόδρομο Αιγαίου, τμήμα Ευαγγελισμός – Σκοτίνα (διάνοιξη Τεμπών) μήκους 26 χλμ. τη σύμβαση του οποίου έχω στα χέρια μου και η οποία τελεί όπως προαναφέρω υπό αναθεώρηση, το έργο αυτό έχει συνολικά κόστος περιόδου Μελετών – Κατασκευών 1,3 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές ή 1,05 δισ. ευρώ σε παρούσα αξία (1-1-2007). Η χρηματοδοτική συμβολή του Δημοσίου είναι 225 εκατ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές ή 199 εκατ. ευρώ σε παρούσα αξία (1-1-2007). Ο προϋπολογισμός πληρωμών προς το Δημόσιο, από την είσπραξη των διοδίων, με βάση το χρηματοοικονομικό μοντέλο του έργου, τα ποσοστά του, στο τέλος των 30 ετών, θα ανέλθουν συνολικά σε 3.258 291.504 δισ. ευρώ, σε τρέχουσες τιμές ή 794.400.000 εκατ. ευρώ σε παρούσα αξία (1-1-2007).
Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι οι τιμές των διοδίων είναι υπέρογκες και δεν τις αντέχει άλλο η τσέπη του Έλληνα. Δεν δικαιολογούνται σε καμία περίπτωση τη στιγμή μάλιστα, που καθημερινά μειώνεται δραστικά το εισόδημα των Ελλήνων όχι μόνον δεν μειώνεται η τιμή των διοδίων, αλλά απεναντίας αυξάνεται κιόλας. Συνεπώς με την ευκαιρία αναθεώρησης της υπόψη σύμβασης, θα πρέπει παράλληλα να μειωθεί δραστικά η τιμή των διοδίων. Τούτο μπορεί να συμβεί με τη μείωση του Φ.Π.Α., την αύξηση του ποσού της συμβολής του δημοσίου στον ιδιώτη κατασκευαστή και τη μείωση του ποσοστού, που πιστώνεται στο δημόσιο από τα έσοδα των διοδίων. Έτσι με τον τρόπο αυτό πιστεύω, θα αφαιρεθούν παντελώς τα όποια δικαιολογημένα σημεία στήριξης υπάρχουν, ακόμα στο κίνημα των πολιτών «ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ», «ΟΧΙ ΣΤΑ ΔΙΟΔΙΑ», «ΠΑΝΩ ΟΙ ΜΠΑΡΕΣ» και θα αποκατασταθεί η ομαλότητα διέλευσης των πάσης φύσεως, τροχοφόρων, από τους σταθμούς «ΔΙΟΔΙΩΝ» και θα σταματήσουν επιτέλους, την εμπλοκή της δικαιοσύνης, στην επίλυση των διαφορών, που προκύπτουν απ’ αυτήν την ιδιότυπο ελληνική πατέντα και το σπουδαιότερο και το κυριότερο, θα εκλείψει η αλόγιστη χρήση των με ασφαλών και επικίνδυνων παραδρόμων και οι απώλειες ως εκ τούτου εσόδων εις βάρος του δημοσίου και των εταιριών. Υπόψη ότι για κάθε 1 ευρώ, που πληρώνει ο χρήστης, γίνεται έργο αξίας 5 ευρώ. Και μετά από τριάντα χρόνια οι αυτοκινητόδρομοι επανέρχονται στην κυριότητα του Δημοσίου.
Αυτή η συνταγή είναι διεθνώς δοκιμασμένη και επιτυχημένη απ’ όλες τις χώρες του κόσμου και δεν βλέπω κανένα απολύτως λόγο, γιατί στη δική μας, πατρίδα τη δαιμονολογούμε και με κάθε τρόπο θεμιτό και αθέμιτο συνέχεια την πολεμούμε. Άλλος τρόπος να αποκτήσουμε ασφαλείς εθνικές οδικές αρτηρίες δεν υπάρχει. Αυτός είναι ο μοναδικός και μονόδρομος. Αρκεί να ξεριζώσουμε τις όποιες αδυναμίες υπάρχουν στο όλο σύστημα, που έχει να κάνει με την τιμή των διοδίων και με τον εξορθολογισμό του αριθμού των σταθμών αυτών, που ομολογουμένως είναι πυκνοί και πολλοί (νομός Λάρισας τέσσερις).
Σημείωση: Λάρισα – Πλαταμώνα για ένα ΙΧ επιβατικό αυτοκίνητο η απλή διαδρομή το κόστος των διοδίων είναι 3,40 ευρώ και με επιστροφή 6,80 ευρώ, για μία απόσταση 50 χλμ. Αποτέλεσμα των πανάκριβων αυτών διοδίων είναι το 70% οι οδηγοί των πάσης φύσεως τροχοφόρων, να χρησιμοποιούν τους παραδρόμους ενώ εάν η εταιρία, αυτοκινητόδρομος Αιγαίου που είναι παραχωρησιούχος αυτού, μείωνε δραστικά την τιμή των διοδίων 1+1 ευρώ (Μακρυχώρι – Πυργετός) τότε όλοι οι μετακινούμενοι, θα διέρχονται μέσω αυτών με αμοιβαίο όφελος των διερχομένων και της εταιρίας. Και όμως η εταιρία επιμένει και εμμένει στην εσφαλμένη αυτή πολιτική των πανάκριβων διοδίων. Γιατί;
