* Από τον Κώστα Μπαργιώτα
Τα νοσοκομεία είναι εξαιρετικά πολύπλοκοι οργανισμοί και απαιτούν διοικητικές υποδομές με υψηλή εξειδίκευση και αποτελεσματικότητα. Τέτοιες δομές διαθέτει η Εσθονία, όχι όμως και η χώρα μας. Στην Ελλάδα οι θέσεις των διοικητών των νοσοκομείων αποτελούν ένα είδος «λάφυρου» για το κόμμα που καταλαμβάνει την εξουσία. Με αδιαφανείς, αναξιοκρατικές «διαδικασίες» καταλήγουν σε κομματικούς φίλους και αποτυχόντες πολιτευτές, οι οποίοι, όντας συνήθως άσχετοι, με τη σειρά τους διοικούν το τιμάριο τους με γνώμονα το προσωπικό και κομματικό συμφέρον. Η νέα κυβέρνηση ακολουθεί την πεπατημένη. Βιάστηκε να ζητήσει τις παραιτήσεις των παλαιών διοικητών και ετοιμάζει εν κρυπτώ τους αντικαταστάτες.
Το ΕΣΥ έχει ανάγκη τεκτονικών αλλαγών. Η βασική αφορά τον τρόπο επιλογής των Διοικήσεων. Την οριστική αποσύνδεση τους από τον κομματισμό και την ευνοιοκρατία. Αυτό μπορεί να γίνει μονό με τη μετατροπή των μεγάλων μονάδων σε δημόσιους, αυτόνομους, αυτοδιοικούμενους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς. Σε μονάδες διοικούμενες από συμβούλια με ευρεία αντιπροσώπευση της αυτοδιοίκησης, των κοινωνικών εταίρων και εκπρόσωπους των επαγγελματιών υγείας και των ασφαλιστικών ταμείων, με αυστηρά προκαθορισμένες διαδικασίες επιλογής διοικητικών στελεχών και διαφανή διαχείριση.
Ταυτόχρονα το πρότυπο λειτουργιάς πρέπει να διαμορφωθεί από καθαρό χαρτί δημιουργώντας και επιβάλλοντας, αφού πρώτα δοκιμαστεί, ένα νέο εργασιακό περιβάλλον σε όλους τους τομείς -από τα πλυντήρια μέχρι τα χειρουργεία- με σαφή οργανογράμματα και καθηκοντολόγια και κυρίως με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Όσο κι αν ξενίζει, ένα μοντέρνο ψηφιακό νοσοκομείο είναι οικονομικότερο, αποτελεσματικότερο, ασφαλέστερο και, κυρίως, εφικτό. Στις ανεπτυγμένες χώρες τα νοσοκομεία έχουν περάσει σε ψηφιακή λειτουργία. Όχι μόνο έχουν καταργήσει το φιλμ και τις εκτυπώσεις, αλλά σε πολλές περιπτώσεις, παρέχουν στους γιατρούς δυνατότητες τηλε-ιατρικής μέσω εφαρμογών στο κινητό τους.
Αν και παραδοσιακά οι μεν φωνασκούσες συντεχνίες απέδιδαν την κακοδαιμονία μόνο στην έλλειψη πόρων, οι δε πολιτικοί και τα ΜΜΕ σε θέματα διαφθοράς των γιατρών αποκλειστικά, στην πραγματικότητα η γενεσιουργός αιτία της ήταν και παραμένει η ανεπάρκεια των διοικητικών μηχανισμών που σπαταλούσε κονδύλια και υπέθαλπε τη διαφθορά, όταν δεν συνεργούσε μαζί της. Ακόμη και την εποχή που το κόστος του συστήματος συναγωνιζόταν ή ξεπερνούσε το μέσο ευρωπαϊκό όρο, η ποιότητα των υπηρεσιών δεν υπήρξε αποδεκτή.
Οι προσπάθειες εκσυγχρονισμού στη μηχανοργάνωση, τη διοίκηση και τον έλεγχο των δαπανών απέδωσαν ελάχιστα ή καθόλου προσκρούοντας σε ένα απίθανο χαρτοβασίλειο, ελλείψεις εξειδικευμένου προσωπικού και κυρίως σε ένα απαρχαιωμένο λογιστικό και διοικητικό πρότυπο που παρουσιάζει τεράστιες αντιστάσεις. Η προσπάθεια αναμόρφωσης του υπάρχοντος προτύπου μοιάζει με ανακαίνιση εγκαταλελειμμένου κτιρίου με βαριά δομικά προβλήματα, με αναβάθμιση σκουριασμένου σκαραβαίου σε λιμουζίνα. Ακριβή, δύσκολη και στην πραγματικότητα καταδικασμένη εξ αρχής.
* Ο Κώστας Μπαργιώτας είναι Βουλευτής Λάρισας με το ΠΟΤΑΜΙ, υπεύθυνος του Τομέα Υγείας.
