Του Κώστα Γιαννούλα
Είναι γνωστό ότι από τη μεταπολίτευση και εντεύθεν η επικρατούσα άποψη και επιδίωξη στην κεντρική πολιτική σκηνή ήταν ο σχηματισμός μονοκομματικών κυβερνήσεων. Γι’ αυτό, άλλωστε, και η προτίμηση εκλογικών νόμων και συστημάτων, που ευνοούσαν την αυτοδυναμία.
Τα τρία τελευταία, όμως, μνημονιακά χρόνια άλλαξαν πολλά στην κοινωνικοπολιτική μας ζωή και σημειώθηκαν μεγάλες ανατροπές. Η αυτοδυναμία, παρά την προίκα στο πρώτο σε σταυρούς κόμμα, ανήκει στο παρελθόν. Η απήχηση στις λαϊκές μάζες των δύο πρώην μεγάλων κομμάτων, που εναλλάσσονταν στην εξουσία ακολουθώντας την τακτική του «μία σου και μία μου», περιορίστηκε σε τέτοιο βαθμό, ώστε το ένα απ’ αυτά να συγκεντρώνει, πλέον, ποσοστά επιρροής με μονοψήφιο αριθμό και το άλλο να βρίσκεται μακράν των στόχων του, ενώ κάποια μέχρι χθες μικρά ή ανύπαρκτα κόμματα εξασφάλισαν μεγάλη ή μικρή κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.
Γι΄ αυτό και μετά δύο απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις κατ’ εντολή του λαού και κάτω απ’ την πίεση της τρόικας εξαναγκάστηκαν τρία κόμματα να συγκυβερνήσουν, αφού προηγουμένως κατέληξαν σ’ ένα ελάχιστο πρόγραμμα συνεργασίας με συνεκτικό κρίκο και πυξίδα για την πολιτική τους συμπόρευση την επαναδιαπραγμάτευση και εφαρμογή των όρων του μνημονίου, την παραμονή της χώρας στο ευρώ, καθώς και την προώθηση των απαραίτητων διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων, που έχει ανάγκη ο τόπος.
Η συμπόρευση αυτή, αν εξαιρέσουμε τις κυβερνήσεις Τζανετάκη και Ζολώτα το 1989, είναι πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα και η επιτυχία της μπορεί ν’ αποτελέσει πρόκριμα για τέτοιου είδους συγκυβερνήσεις και στο μέλλον, γιατί, κατά δήλωση των συγκυβερνώντων, έστω και ειδικού σκοπού η σημερινή κυβέρνηση δεν είναι απλά συγκυριακή αλλά μακράς πνοής και στοχεύει, αν δεν συμβεί κάποιο σοβαρό «ατύχημα», σε εξάντληση της τετραετίας. Απομένει, βέβαια, αυτό να αποδειχθεί και στην πράξη.
Κάτι τέτοιο, τουλάχιστον για μένα, είναι ευκταίο, γιατί τα προβλήματα, που υπό τις παρούσες συνθήκες αντιμετωπίζει η χώρα μας, είναι τόσα και τέτοια, που μια μονοκομματική κυβέρνηση και μάλιστα ισχνής πλειοψηφίας αμφιβάλλω, αν θα μπορούσε να μακροημερεύσει και να καταφέρει να τα λύσει.
Αντίθετα η συγκυβέρνηση, συνεπικουρούμενη και απ’ την παραδειγματική ανοχή της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού, αντέχει και δείχνει με τη μέχρι τώρα συμπεριφορά και το έργο της, ότι είναι σε θέση να τα καταφέρει και να συμβάλλει στο ξεπέρασμα της κρίσης, προκειμένου να δουν οι Έλληνες με περισσότερη αισιοδοξία το μέλλον.
Βεβαίως, πολλές απ’ τις αποφάσεις της είναι σκληρές και επώδυνες για τη μεγάλη μάζα του λαού και παίρνονται κάτω απ΄ την ενοχλητική και προκλητική αρκετές φορές πίεση της τρόικας και των δανειστών μας. Αυτό, όμως, κατά την άποψή μου, δεν ακυρώνει την αξία τους. Άλλωστε, οι πολιτικοί μας ταγοί απέδειξαν, πολλάκις, στο παρελθόν, ότι δεν είναι ικανοί με δική τους πρωτοβουλία να πάρουν επώδυνες αποφάσεις, γιατί περισσεύουν σ’ αυτόν τον τόπο ο λαϊκισμός και δίνεται μεγάλη σημασία στο περίφημο πολιτικό κόστος. Γι’ αυτό και στο διάβα του χρόνου πολλά σημαντικά για τον τόπο και το λαό μας επιτεύγματα έγιναν κυρίως σε περιόδους, που πολιτικοί και λαός τελούσαμε υπό πίεση.
Θα έλεγα, μάλιστα, πως, αν η θεσμική αντιπολίτευση και κυρίως η αξιωματική, περιόριζε κατά τι το λαϊκισμό, την υποσχεσιολογία και το «σκληρό ροκ» σε βάρος της συγκυβέρνησης, αν απέφευγε τη γνωστή τακτική του «άσπρου-μαύρου», που τόσο ακριβά πλήρωσε και πληρώνει η χώρα, ενδεχομένως η περίφημη ανάκαμψη της οικονομίας να είχε, ήδη, κάνει την εμφάνισή της.
Εν τούτοις, όλα δείχνουν ότι παρά τις επικοινωνιακού τύπου διαφοροποιήσεις των κυβερνητικών εταίρων το πείραμα συγκυβέρνησης, που κάποτε προβλημάτιζε και φόβιζε την πλειοψηφία του λαού, δειλά-δειλά αρχίζει ν’ αποδίδει καρπούς και εμπνέει εμπιστοσύνη όλο και σε περισσότερους Έλληνες. Αν, μάλιστα, λάβει κανείς υπόψη του τα δημοσκοπικά ευρήματα αυτής της περιόδου και στις σχεδιαζόμενες αλλαγές συμπεριληφθεί και αλλαγή του εκλογικού νόμου επί το αναλογικότερο, όλα δείχνουν, πως μάλλον το μέλλον θα ανήκει για αρκετά χρόνια ακόμη στις κυβερνήσεις συνεργασίας.
Γι’ αυτό, ας μην δίνουμε και μεγάλη σημασία στο τι υπόσχονται μονομερώς τα κόμματα, γιατί το μίνιμουμ πρόγραμμα μιας νέας συνεργασίας θα εξαρτηθεί κι απ’ τη βούληση όσων κομμάτων την αποτελέσουν αλλά και απ’ τις ειλημμένες υποχρεώσεις της χώρας έναντι των δανειστών της, οπότε «όπου ακούμε πολλά κεράσια, ας κρατάμε μικρό καλάθι».
