Γράφει ο Α. Γιουρμετάκης
Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ τον τελευταίο καιρό αποπειράται να μας φτιάξει την ψυχολογία με ενέσεις ηθικού: άλλοτε επισημαίνοντας ότι «οι κασσάνδρες διαψεύστηκαν»... Άλλοτε, οριοθετώντας ως τα τέλη Ιουνίου «τα δύσκολα»... Κι άλλοτε, υπογραμμίζοντας την ανατροπή της αρνητικής σχέσης απολύσεων – προσλήψεων για δεύτερο συνεχή μήνα...
ΠΡΟΧΘΕΣ, μαζί με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελο Βενιζέλο βγήκε στους δρόμους για να αναδείξει τη σημασία της επανεκκίνησης των μεγάλων οδικών έργων... Στην προσπάθεια δημιουργίας κλίματος αισιοδοξίας προσέθεσαν τη δική τους «πινελιά» η αύξηση του τουριστικού ρεύματος που ήρθε στη χώρα μας τους πρώτους μήνες του 2013 και τα αποτελέσματα της δειγματοληπτικής έρευνας που διενήργησε η ICAP σε μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις: οι έξι στις δέκα, σύμφωνα μ’ αυτή, δηλώνουν ότι σχεδιάζουν επενδύσεις, όπερ σημαίνει νέες δουλειές...
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ αλήθεια ολ’ αυτά; «Φως στο βάθος του τούνελ;» ΄Η, μια επικοινωνιακού χαρακτήρα απόπειρα ωραιοποίησης της κατάστασης την ώρα που οι πολίτες «τα έχουμε βάψει μαύρα;». Άλλοι προτιμούν την πρώτη εκδοχή... Άλλοι τη δεύτερη... Έτσι κι αλλιώς υπεισέρχονται πολλά κριτήρια στη διαδικασία «ανάγνωσης» της κατάστασης... Καταρχήν, υπάρχουν εκείνοι που από πολιτικό συμφέρον, είτε ωραιοποιούν τα πράγματα, είτε αναπαράγουν την ωραιοποίησή τους... Κι εκείνοι που από πολιτικό συμφέρον επίσης, αρνούνται κάθε αισιόδοξη προοπτική... Αντιθέτως, υπερτονίζουν την «πορεία προς τον Άδη», απαντώντας στην ωραιοποίηση με ανάλογη υπερβολή, που εγγίζει τα όρια της καταστροφολογίας... Αλλ’ αυτό, αφορά κυρίως στους επαγγελματίες πολιτικούς, τους επαγγελματίες (διά του Τύπου και άλλων μεθόδων) πολιτευόμενους και το φανατισμένο κοινό της μίας ή της άλλης πλευράς... Υπάρχουν όμως, κι οι πολίτες (κι αυτοί είναι οι περισσότεροι μάλλον) που δεν περνούν από «πολιτικό φίλτρο» την επικαιρότητα και προσπαθούν ν’ αξιολογούν χωρίς «παρωπίδες» κάθε απόπειρα δημιουργίας κλίματος αισιοδοξίας με τεχνητό ή μη τεχνητό τρόπο... Κάποιοι απ’ αυτούς έχουν την τάση «να βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο» (οι «φύσει αισιόδοξοι») και κάποιοι «μισοάδειο» (οι «φύσει απαισιόδοξοι»)... Αλλά κι η στάση των εκπροσώπων των δύο τελευταίων κατηγοριών ποικίλλει. Εξαρτάται από το πόσο τραυματικά βιώνει κάποιος την κρίση: αν είναι τέσσερα χρόνια άνεργος, στα πενήντα πέντε του και χρεωμένος στην Τράπεζα, όσο καλά νέα κι αν έρχονται εσχάτως, δεν πρόκειται να αλλάξει η διάθεσή του... Αν πάλι «είναι ακόμη (έστω και με άπειρες θυσίες) μέσα στο παιγνίδι» σου λέει «να, κάτι φαίνεται ν’ αλλάζει»... Περισσότερο ελπίζοντας και λιγότερο κρίνοντας...
ΑΚΡΙΒΩΣ αυτό περιγράφει ο όρος «αλλαγή ψυχολογίας»... Τη δημιουργία ενός κλίματος αισιοδοξίας που θα επηρεάσει θετικά και θα «παρασύρει» και τον άνθρωπο που έχασε το κουράγιο του, το γέλιο του, την αυτοπεποίθησή του, την ελπίδα του... «Η οικονομία είναι κλίμα»! Το λένε πολλοί... Το νιώθουν ακόμη κι όσοι δεν έχουν σπουδάσει οικονομικά, αλλά παρατηρούν το πώς μεταβάλλουν τα συναισθήματά μας οι καιρικές συνθήκες: «άντε νάρθει η άνοιξη να πάρουμε λιγάκι επάνω μας» ακούς συνέχεια τις τελευταίες ημέρες... Χθες με την εξαιρετική ηλιοφάνεια και τους σχεδόν 30 βαθμούς κελσίου, η αίσθηση του θέρους μας έκανε «άλλους ανθρώπους»...
«Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ηλιοφάνεια» θ’ αργήσει βέβαια πολύ να έρθει, καθότι για να γυρίσει ο ήλιος της ελληνικής οικονομίας θέλει δουλειά πολλή... Πλην όμως, οι ενέσεις ηθικού όταν εδράζονται σε μικρές έστω αλλαγές, μας είναι απαραίτητες: αυτές θα φτιάξουν το κλίμα... Κι όταν φτιάξει το κλίμα, όταν απομακρυνθούμε δηλαδή, τελείως από την «περιοχή του φόβου» και δούμε ελάχιστα έστω σημάδια σταθεροποίησης, θ’ αλλάξουν πολλά...
ΘΑ ΔΟΥΜΕ σιγά – σιγά τον κόσμο να κάνει αγορές... Την αγορά να «νιώθει» την κατανάλωση... Την οικονομία στο σύνολό της να αναθερμαίνεται... Πώς θα γίνει αυτό; Μα όλοι μπορούμε να υποθέσουμε ότι, ξαφνικά δεν πέρασε στη φτώχεια το 100% του ελληνικού λαού... Ένα 30 – 40% εξακολουθεί να διαθέτει τους πόρους για μια καλή ζωή, παρά την απώλεια εισοδήματος που του επεφύλαξε η πολιτική του μνημονίου (υψηλή φορολογία, κούρεμα ομολόγων, μειώσεις μισθών ή γενικότερα αξιών)... Αυτοί οι άνθρωποι όσο κυριαρχεί η αβεβαιότητα δεν ξοδεύουν... Ο φόβος για το αύριο τους έκανε εγκρατείς στον υπερθετικό βαθμό... Αν κάποια στιγμή αποφασίσει αυτό το μειοψηφικό τμήμα του ελληνικού λαού να καταναλώσει και πάλι, (έστω και πιο συγκρατημένα από πριν) θα κινηθεί η οικονομία... Χρήμα θα ρεύσει στην αγορά και θα ανακουφίσει κι ένα τμήμα των υπολοίπων... Αυτή θα είναι η αρχή της αντιστροφής του κλίματος... Και μπορεί στα παλιά να μη γυρίσουμε ποτέ πια, πλην όμως αργά ή γρήγορα η ζωή θα βρει την ισορροπία της... Όχι γιατί το κατάφερε η μία ή η άλλη κυβέρνηση, αλλά γιατί νόμος της ζωής είναι μετά την καταιγίδα να έρχεται η νηνεμία...
