Του Μ.Ε. Λαγκουβάρδου
Εκείνο που θυμάμαι από την ορεινή κωμόπολη, όπου έζησα τα παιδικά μου χρόνια, είναι ο αέρας επάνω στα βουνά, στα Καμβούνια. Τον καιρό της διάλυσης ο αέρας φυσάει χαμηλά στη σάπια βλάστηση. Ο άνθρωπος εργάζεται πάνω στο σάπιο.
Ο ζωογόνος αέρας που έκανε να κυλούν δάκρυα χαράς στα μάγουλά μου. Ό,τι φύτρωνε στον ευλογημένο τόπο μας ήταν ξερικό, πεντανόστιμο. Τα σταφύλια, οι καρποί, τα λουλούδια, που μοσχομύριζαν, τα χειμωνιάτικα αγριολούλουδα που άνθιζαν στα χιόνια. Ο άνεμος διορθώνει κάθε παρέκκλιση απ’ το κανονικό στον τόπο μας.
Αν νιώθεις κι εσύ, αγαπητέ αναγνώστη, την διάλυση που νιώθω, διάβασε αυτά που γράφω εδώ. Πιστεύω δεν θα παραξενευτείς, να δεις ότι για να διορθωθεί το κακό που γίνεται στον τόπο μας, πρέπει να αναζητήσουμε την ουσιαστική αιτία στο μακρινό παρελθόν, εκεί όπου άρχισε η παρέκκλιση απ’ το κανονικό, η οποία οδήγησε στην παρούσα τραγική κατάσταση. Δεν θα παραξενευτείς, αν γυρίσουμε πίσω, στις πηγές, να βρούμε το μίτο της Αριάδνης, που θα μας βγάλει από τον λαβύρινθό μας.
Τον καιρό της διάλυσης, όπως αυτός που επικρατεί στη χώρα μας, οι άνθρωποι βρίσκονται σε σύγχυση και δεν παρακινούνται να διακρίνουν μεταξύ του ουσιαστικού και του μη ουσιαστικού. Η παιδεία δεν μαθαίνει στους νέους τη διάκριση αυτή. Η σύγχρονη επιστήμη, αρνείται την ουσία που μένει. Η επικρατούσα θεωρία του υλισμού αρνείται την ουσία. Ακόμα και η ιατρική συχνά δεν αναζητά την ουσιαστική αιτία που προκάλεσε την αρρώστια και αρκείται στο να καταστείλει τα συμπτώματα.
Στη διάκριση αυτή ανάμεσα στο ουσιώδες και στο επουσιώδες πρέπει να σταθούμε. Αν θέλουμε να μην είμαστε σε διάλυση και σε αποσύνθεση,ως άτομα και ως κοινωνία, πρέπει να μην κάνουμε σύγχυση ως προς την ουσία των πραγμάτων.
Τα προβλήματα γενικά (πρόβλημα είναι και η διάλυση που νιώθουμε ως άτομα και ως κοινωνία) διακρίνονται σ’ αυτά που λύνονται, τα λεγόμενα συγκλίνοντα προβλήματα και σ’ αυτά που δεν λύνονται, τα λεγόμενα αποκλίνοντα προβλήματα.
Τα αποκλίνοντα προβλήματα λύνονται μόνον αν είναι εφικτή η διόρθωση της παρέκκλισης απ’ το κανονικό, η οποία δημιούργησε το αποκλίνον πρόβλημα. Η ανίατη αρρώστια π.χ., αν δεν είναι εφικτή η διόρθωση της παρέκκλισης απ’ το κανονικό είναι ένα αποκλίνον πρόβλημα, Αν μπορούσε η ιατρική να βρει το σημείο όπου έγινε η παρέκκλιση απ’ το κανονικό και να το διορθώσει, η ανίατη αρρώστια δεν θα ήταν αποκλίνον (άλυτο) πρόβλημα.
Το ερώτημα που μας καίει τους Έλληνες τώρα είναι, αν η διάλυση ως άτομα και ως κοινωνία είναι πρόβλημα άλυτο (αποκλίνον) ή είναι πρόβλημα που συγκλίνει προς τη λύση του. Με άλλα λόγια είναι εφικτό να βρεθεί σε ποιο σημείον έγινε η παρέκκλιση απ’ το κανονικό κι αν είναι εφικτό, μπορούμε να διορθώσουμε την παρέκκλιση αυτή και πώς;
Το αντίδοτο της διάλυσης είναι το Άγιο Πνεύμα, που σαν τον αέρα που φυσάει στα βουνά και καθαρίζει τη σάπια βλάστηση, αναζωογονεί το σάπιο στον άνθρωπο και στην κοινωνία.
Πότε θα βρούμε την ενότητά μας; Τίς ενώσεις τις δημιουργεί το ωραίο. Αγαπάμε το ωραίο, πιο πολύ από όλους τους λαούς του κόσμου. Διακρινόμαστε για την ψυχική μας καλλιέργεια.
«Κάθε έργον, επιτελούμενον έστω από ένα ή δύο ευσεβείς ανθρώπους, γράφει ο Μέγας Βασίλειος, είμεθα βέβαιοι ότι γίνεται με την συνεργίαν του Πνεύματος. Διότι, όταν δεν υπάρχει προ οφθαλμών κανένας ανθρώπινος υπολογισμός και οι όσιοι αναλαβάνουν τας ενεργείας όχι με σκοπόν την ιδικήν των απόλαυσιν, αλλά με πρόθεσιν να πράξουν ό,τι είναι ευάρεστον εις τον Θεόν, είναι φανερόν ότι εκείνος που κατευθύνει τας καρδίας των είναι ο Κύριος».
(Απόσπασμα επιστολής Μεγάλου Βασιλείου προς Κληρικούς Νικοπόλεως)