Γράφει ο Α. Γιουρμετάκης
ΤΗΝ ΠΑΡΑΜΟΝΗ της Εθνικής Επετείου, την ώρα που τα δελτία ειδήσεων των καναλιών εστίαζαν στο ηρωικό «Οχι» του ελληνικού λαού που μας έβαλε στον πόλεμο του ’40, η συνδρομητική τηλεόραση προέβαλλε την ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Ψυχή βαθειά» που αναφέρεται στον εμφύλιο πόλεμο... Μια ταινία που σφραγίζεται από την απεγνωσμένη φωνή του Θανάση Βέγγου «...δεν είναι πόλεμος ετούτο που μας βρήκε κύριε Ταγματάρχα, Έλληνες να ντουφεκάνε Έλληνες...» και που όταν πρωτοβγήκε στις αίθουσες, επικρίθηκε από την επίσημη αριστερά γιατί προβάλλει «ουδέτερα» την αδελφοκτόνο σύρραξη...
ΝΟΜΙΖΩ ότι, αν επιλέγαμε αντί της επετείου της ενάρξεως του πολέμου (που είμαστε η μόνη χώρα που γιορτάζουμε – όλες οι άλλες γιορτάζουν το τέλος του πολέμου) να τιμούμε την επέτειο της λήξεως του εμφυλίου, θα προσφέραμε μεγίστη υπηρεσία στις επόμενες γενιές. Γιατί, θα τις διδάσκαμε ότι σημασία δεν έχει μόνο η αντίσταση στον κατακτητή... Έχει και το περιεχόμενο που δίνουν οι λαοί στην ελευθερία...
ΟΜΩΣ, στην Ελλάδα, αποφεύγουμε να ασχολούμαστε με τα δυσάρεστα... Αποφεύγουμε να μιλάμε στις επόμενες γενιές για τα ιστορικά μας λάθη... Αυτά που, πολύ σοφά, ο Όσκαρ Ουάιλντ ονόμασε πείρα: «πείρα είναι το όνομα πού δίνουμε στα λάθη μας»! Αυτή η πείρα θα ήταν τόσο χρήσιμη στις επόμενες γενιές... Όχι μόνο για να μην δουν ξαφνικά την ιστορία να επαναλαμβάνεται ως φάρσα, αλλά για να αντλήσουν συμπεράσματα για το που οδηγεί ο φανατισμός και η βία που ασκείται στ’ όνομα του...
ΕΤΣΙ, αφού βιώσαμε μια αναίμακτη περίοδο αντιπαράθεσης στα καφενεία («πράσινα» και «μπλε») όσο η οικονομία της χώρας δεν ήταν «πιεστική» για τη ζωή μας, πήραμε τους δρόμους μόλις άρχισε να καταρρέει... Τη ρητορική βία που διαμόρφωσε αυτό που κατ’ ευφημισμόν ονομάζεται «δημόσιος διάλογος», την κάναμε σωματική: αρχικά με τα γιαούρτια και τα νερά σε βουλευτές, μετά με τα νεράντζια σε τραγουδιστές (Νταλάρας), μετά με ξυλοδαρμούς σε υπουργούς (Χατζηδάκης), μετά με «εμπρηστικές» («να καεί να καεί το μ... η Βουλή») απειλές και στη συνέχεια με εμπρηστικές επιθέσεις (Μαρφίν) που σκόρπισαν τον θάνατο...
ΤΑ ΠΡΩΤΑ θύματα (οι τρεις νεκροί της Μαρφίν) δεν μας απασχόλησαν και πολύ: η συζήτηση εκφυλίστηκε γρήγορα, γιατί ο θύτης δεν πήγε με το μαχαίρι ή το πιστόλι εναντίον τους... Χάθηκε στην ανωνυμία ενός πλήθους που «αντιστεκόταν» πετώντας μολότωφ, στους τραπεζίτες που υποχρέωναν τους εργαζόμενους να μην απεργούν...
ΕΙΔΑΜΕ τον χάρο με τα μάτια μας, μόνον όταν ο Ρουπακιάς με το μαχαίρι πήγε σούμπιτος να ξαπλώσει αιμόφυρτο τον Φύσσα, αλλά πλέον ήταν αργά... Υποθέσαμε τότε, ότι, αργά ή γρήγορα θα ερχόταν η απάντηση, αλλά ξέραμε ότι δεν γίνεται να γυρίσει ο χρόνος πίσω και ν’ αντιδράσουμε διαφορετικά στην ευρεία αποδοχή της βίας της φάπας, του γιαουρτιού, του νερού, του νεραντζιού... Γιατί από εκεί ξεκινήσαμε για να φθάσουμε στο σημείο να θρηνήσουμε θύματα...
ΕΞΟΜΟΙΩΝΕΙΣ το «αθώο» νεράντζι με την εν ψυχρώ δολοφονία, θα πείτε... Όχι... Απλώς υπενθυμίζω, ότι, το νεράντζι είναι το προοίμιο της δολοφονίας... Όσοι ζουν τη συμπεριφορά του όχλου στο γήπεδο, καταλαβαίνουν κι ας μην είναι κοινωνιολόγοι: από μια «αθώα» μούντζα στον διαιτητή ξεκινούν όλα... Αυτή η μούντζα, όσο «βράζει» η εξέδρα, γίνεται σύνθημα... Στο σύνθημα της μιας εξέδρας απαντάει η άλλη... Και λίγο πριν τελειώσει το ημίχρονο πέφτει η πρώτη κροτίδα... Η δεύτερη έρχεται ως απάντηση στην πρώτη... Κι όταν πλέον η κατάσταση κλιμακωθεί, αρχίζουν οι εχθροπραξίες... Στο τέλος, με κάμποσα κεφάλια ανοιγμένα, όλοι συζητούν για τις ευθύνες της Αστυνομίας και δικαιολογούν την αντίδρασή τους, άλλοτε ως απάντηση στην πρόκληση των αντιπάλων και άλλοτε ως αντίδραση στην αδικία του διαιτητή... Κι ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται καθώς δίνονται υποσχέσεις «στη ρεβάνς θα τους δείξουμε εμείς» και κρατάει χρόνια στο τέλος αυτή η κολώνια...
ΤΡΕΙΣ ΝΕΚΡΟΙ λοιπόν, σ’ ένα δίμηνο. Κι αντί να προβληματιστούμε ως κοινωνία, έχουμε πάρει το «αντικειμενικόμετρο» και μετράμε αν τα κανάλια θα ασχοληθούν με τους χρυσαυγίτες όσο και με τον Φύσσα... Τρεις νεκροί σ’ ένα δίμηνο και έχουμε ακόμη την πολυτέλεια να διακρίνουμε τη βία σε καλή και σε κακή... Τρεις νεκροί σ’ ένα δίμηνο και συζητάμε για το ποιος θα βγει κερδισμένος από τον κύκλο του αίματος... Τρεις νεκροί σ’ ένα δίμηνο σε ασκήσεις φανατισμού και πάλι καταφεύγουμε σε θεωρίες συνωμοσίας...
ΕΧΟΥΜΕ χάσει δυστυχώς, τον έλεγχο... Και τον έχουμε χάσει, γιατί, πριν οπλιστούν με μαχαίρια ή πιστόλια τα χέρια των δολοφόνων, έχουμε επιτρέψει στον εαυτό μας να συμπεριφέρεται ως χουλιγκάνος... Μπείτε στο ίντερνετ και θα καταλάβετε τι εννοώ: είπε η Σώτη Τριανταφύλλου, ότι δεν υπάρχει καλή και κακή βία στην εκπομπή του Πρετεντέρη; «ΨΟΦΑ κ...» της γράφουν χιλιάδες «προοδευτικοί» στις αναρτήσεις τους... Είναι οι ίδιοι που απορούσαν για τα «γεια στο χέρι σου παλικάρι μου» των «φασιστών», στο χαστούκι που άστραψε ο Κασιδιάρης στην Κανέλλη...
ΣΤΟΥΣ ΠΟΣΟΥΣ άραγε θανάτους, θα καταλάβουμε ότι η βία που αφορίζουμε ξεκινάει από μας;
