* Της Κατερίνας Ζιαζιά – Σουφλιά
Αποτελεί ευλογία για όλους, ότι η ζωή μας διέπεται ακόμη από την δυνατότητα των «ελεύθερων» επιλογών-αποφάσεων. Καθημερινά στον ιδιωτικό αλλά και στο δημόσιο βίο, αντιμετωπίζουμε διάφορα διλήμματα για τα οποία θα πρέπει αναγκαστικά να πάρουμε κάποια απόφαση. Ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να αποφασίζει και να πράττει ό,τι αυτός θεωρεί σωστό, με την προϋπόθεση ότι οι δράσεις του, συνοδεύονται από την λογική και τη νόηση για να διακρίνεται σε κάθε περίσταση τι είναι ορθό και τι λάθος.
Παρόλα αυτά, οι εκάστοτε αποφάσεις μας υπόκεινται σε διάφορους περιορισμούς και δεν είμαστε εντελώς ελεύθεροι να πράξουμε αυτό που θέλουμε, αν και έχουμε και πάλι αυτή τη δυνατότητα.
Η απόφαση είναι η κορυφαία πράξη που χαρακτηρίζει την φυσιογνωμία ενός προσώπου και κατ’ επέκταση ενός ηγέτη. Οι αρχές, το ήθος, η παιδεία, η αγωγή, οι αρετές του ηγέτη παίρνουν υπαρξιακή οντότητα με την εκάστοτε απόφασή του. Μια απόφαση που θα πρέπει να την μελετά και να την ερευνά για να έχει το ορθό αποτέλεσμα, χωρίς να παρασυρθεί από άλλους δευτερευούσης σημασίας παράγοντες. Η απόφασή του δεν αφορά μόνο το τώρα αλλά σχετίζεται τις περισσότερες φορές και με το μέλλον.
Ηγούμαι, σημαίνει προπορεύομαι, προηγούμαι, οδηγώ. Για αυτό και ο ηγέτης είναι ο οδηγός, ο αρχηγός που χαράζει το σωστό δρόμο. Η ηγεσία όμως δεν είναι θέση, είναι ρόλος! Δεν εξουσιάζει αλλά εμπνέει, κατευθύνει, ενθαρρύνει, επικοινωνεί, ακούει, συγχωρεί, κατανοεί, δεν φοβάται…
Οι αντιλήψεις, οι ιδέες, τα σχέδια, οι επιδιώξεις, χρειάζονται ένα πρόσωπο για να εκφραστούν. Ένας ηγέτης μελετά και παρατηρεί και τον εαυτό του, είναι μαθητής και δάσκαλος συνάμα.
Ας θυμηθούμε… Η ιδεώδης πολιτεία του Πλάτωνα, η οποία διασφαλίζει στον πολίτη της «τον άριστον βίον», αποτελείται από τρεις κοινωνικές ομάδες: τους άρχοντες-κυβερνήτες, τους πολεμιστές-φύλακες και τους επαγγελματίες-παραγωγούς.
Oι τρεις αυτές ομάδες πρέπει να λειτουργούν αρμονικά, επιτελώντας η κάθε μια το έργο που της αρμόζει με τον καλύτερο τρόπο.
Οι άρχοντες-κυβερνήτες, προέρχονται από την τάξη των φυλάκων. Έχουν την ευθύνη να λαμβάνουν τις ορθές αποφάσεις, και ως εκ τούτου, πρέπει να χαρακτηρίζονται από την αρετή της σοφίας, όπου σοφία είναι η γνώση του τι είναι καλό και ωφέλιμο για την πόλη. Ορίζεται και ως «ευβουλία», δηλαδή ορθή κρίση. Οι άρχοντες κυβερνούν και λαμβάνουν αποφάσεις για το κοινό όφελος. Έχουν την ευθύνη για την εκπαίδευση της νέας γενιάς των φυλάκων. Αναλαμβάνουν την εξουσία από αίσθηση καθήκοντος, διοχετεύοντας σοφία και ακεραιότητα σε αυτή και στις υπόλοιπες ομάδες. Είναι αδέκαστοι, ανεπηρέαστοι και αφοσιωμένοι στο λειτούργημά τους. Έχουν, επίσης την ευθύνη να διασώσουν την ελευθερία της πόλης με το ήθος τους και το προσωπικό τους παράδειγμα, που είναι προς μίμηση από τις άλλες τάξεις.
Οι πολεμιστές-φύλακες είναι πάντοτε έτοιμοι να υπερασπίζονται την πολιτεία με θάρρος και ανδρεία από κάθε επιβουλή. Ευστάθεια ήθους και δύναμη είναι τα βασικά χαρακτηριστικά τους. Άνθρωποι που επιλέγονται κάποια στιγμή μετά από δύσκολες και αυστηρές δοκιμασίες, βάση των ικανοτήτων τους και παίρνουν τη θέση των αρχόντων-κυβερνητών. Συντηρούνται από τους παραγωγούς.
Οι επαγγελματίες-παραγωγοί είναι όσοι παράγουν αγαθά για την κοινωνία και τους ίδιους, προσφέρουν γενικότερα υπηρεσίες στην κοινωνία και πρέπει να διακατέχονται από την αρετή της σωφροσύνης. Και εδώ η αρετή της σωφροσύνης εκλαμβάνεται ως ένα είδος αυτοκυριαρχίας και νομιμοφροσύνης.
Η τελευταία αυτή αρετή δεν είναι όμως αποκλειστικό χαρακτηριστικό των παραγωγών. Πρέπει να την διαθέτουν και οι άλλες κοινωνικές τάξεις.
Και ο Πλάτωνας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι όταν η κάθε τάξη έχει την δική της αρετή, τότε στην πολιτεία υπάρχει δικαιοσύνη.
Μια αλυσίδα ζωής, ένα κοινωνικό συμβόλαιο! Η θεωρία του κοινωνικού συμβολαίου είναι αρκετά παλιά. Κατά την επικουρική φιλοσοφία, το κράτος δεν ήταν κάποιος φυσικός σχηματισμός, αλλά προήλθε από ένα συμβόλαιο, το οποίο συνομολόγησαν οι άνθρωποι για να μην αδικούν ο ένας τον άλλο. Μέσω τέτοιων και παρόμοιων διεργασιών -βασιζομένων στην νοημοσύνη του- το ανθρώπινο γένος προχώρησε από την αγριότητα στον πολιτισμό.
Η κρατική εξουσία είναι προϊόν ενός κοινωνικού συμβολαίου, κατ’ επέκταση και η τοπική αυτοδιοίκηση είναι προϊόν του ιδίου κοινωνικού συμβολαίου. Ο παραλληλισμός των παραπάνω, είναι αρκετά εύκολος στη σημερινή κοινωνία και στη μικρή... «Λαρισινή Ζωή» μας!
Ας σκεφτούμε... Ποιος όμως είναι ικανός ηγέτης;
... η εξουσία, αποδεικνύει τον χαρακτήρα των ανδρών! (Πιττακός)
Ποιος όμως είναι ικανός φύλακας; Όλοι μας τους αναγνωρίζουμε, τους ονοματίζουμε, τους περιγράφουμε. Πιθανόν δεν βρίσκονται στην εξουσία, αλλά ανήκουν στην τάξη των αρχόντων-κυβερνητών και των πολεμιστών-φυλάκων. Κάποιους δεν τους τιμούμε, κάποιους τους παροπλίζουμε και κάποιους δεν τους ψηφίζουμε!
Κι έτσι απέχουν από τα κοινά, προστατεύοντας την αξιοπρέπειά τους, γιατί δεν ταιριάζει στον χαρακτήρα τους η φίμωση, η ατιμία, η αγνωμοσύνη, ο ρόλος του πιονιού ενός πολυκαιρισμένου σκακιού!
Για εκείνους η πρώτη και πιο σημαντική νίκη, είναι εκείνη που µπορεί να πετύχουν πάνω στον εαυτό τους. Η αυτοπειθαρχία και ο σεβασμός της κοινωνίας είναι προαπαιτούμενο. Το αίσθηµα της πολιτικής ευθύνης είναι πολιτική πράξη, πολιτικό καθήκον και γίνεται πράξη και πραγματικότητα.
Οι έντιμοι (αγαθοί – ενάρετοι, κατά τον Πλάτωνα) δεν επιδιώκουν τα αξιώματα και τις τιμές, ούτε έχουν ανάγκη από την εφήμερη δόξα που προσφέρει η ανάληψη εξουσίας.
Εκφράζουν τη γνώμη τους και ψηφίζουν με απόλυτη ελευθερία, αποβλέποντας πάντοτε και μόνο, στην εξυπηρέτηση του συμφέροντος του συνόλου. «Μεριμνούν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους για την τήρηση των αρχών της νομιμότητας, της διαφάνειας, της αποδοτικότητας και της χρηστής διοίκησης»(άρθρ.10, παρ. 2 Κανονισμός Δημοτικού Συμβουλίου) και τις περισσότερες φορές –δυστυχώς- απολογούνται για αυτή τη στάση τους.
Και οι ικανοί παραγωγοί; Χιλιάδες, απομονωμένοι, αγανακτισμένοι, μόνοι, μπερδεμένοι, μα συνεχίζουν να προσφέρουν στην κοινωνία. Μέχρι πότε άραγε;
Οι μη ορθές αποφάσεις, η υστεροβουλία, οι οστρακισμοί, οι λάθος επιλογές, η φιλαργυρία, οι τιμές... έφτασαν τη χώρα εκεί όπου είναι!
Η τιμοκρατία δεν αξίζει για την Ελλάδα!
Στη Νέ@ προσπάθεια μας, κατανοούμε την ιδιότητα του πολίτη, ως ηθική δράση, και ορθώνουμε ενεργούς πολίτες, άξιους πολίτες της πόλης μας, κρατώντας για εφόδια, την τιμή και εξύμνηση των ανθρώπινων αρετών, των δικαίων και σεμνών πράξεων, θέτοντας χαμηλά στη λίστα των αξιών, τα υλικά αγαθά.
Ενδιαφερόμαστε για το «εμείς» και όχι το «εγώ», δίνοντας ουσιαστικό νόημα στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις μας, όπως αναφέρονται στο Σύνταγμα, παίζοντας καθοριστικό ρόλο στην ύπαρξη και συνέχεια... της Δημοκρατίας. «Η Δημοκρατία, δεν επιβάλλεται, δεν εισάγεται αλλά προκύπτει από διαδικασίες που έχουν τη βάση τους στην πολιτικά συνειδητή κοινωνία».
Αποτάσσουμε τη μετριότητα των ατόμων, ευαίσθητων για τα μικρά και αδιάφορων για τα μεγάλα!
Ας μελετήσουμε λοιπόν, τη ζωή και ας αποφασίσουμε, αν αξίζει να τη ζεις με μικρόνοια, μικροψυχία και μικρότητες ή ως αξιοπρεπής και γενναίος περιπατητής.
Ας μετατραπούμε από μονάδες σε σύνολο!
Ίσως τα γραφόμενα να προκαλέσουν τη δυσφορία εκείνων που αποκαλύπτονται κενοί ή επιφανειολόγοι πάνω σε πολύ σοβαρά θέματα της ζωής, της κοινωνίας και της πόλης μας. Αλλά... δεν χρειαζόμαστε μια κοινωνία χωρίς μνήμη!
Η ανεκτικότητα είναι μια άλλη ονομασία για την αδιαφορία!
Καιρός τα προαναφερόμενα, να γίνουν πράξη!!
Για όλους τους φύλακες που είναι ακόμη... σπίτια τους!!!
