Του Χρήστου Σχίζα, φιλολόγου
Πρόσφατα παρακολουθήσαμε τη συζήτηση που έγινε στο Κοινοβούλιο για το αν τα αρχαία ελληνικά και τα λατινικά είναι «νεκρές» γλώσσες. Η συζήτηση αυτή πραγματοποιήθηκε, χωρίς να ερωτηθούν οι πανεπιστημιακοί καθηγητές της κλασικής φιλολογίας, αλλά ούτε καν οι μάχιμοι φιλόλογοι των γυμνασίων και των λυκείων.
Επακόλουθο ήταν ο εξοβελισμός των λατινικών από το πεδίο των ανθρωπιστικών σπουδών στη Β’ Λυκείου άλλα και η μείωση των ωρών διδασκαλίας στο αντίστοιχο πεδίο στη Γ’ Λυκείου. Όμως, όταν ο σχεδιασμός γίνεται «υπό πίεση» (παραμονές έναρξης λειτουργίας των σχολείων) και βεβιασμένα, είναι επόμενο να υπερισχύουν και ανεδαφικές απόψεις.
Βέβαια, ο περιορισμός αυτός δεν μειώνει, κατά τη γνώμη μου, τη χρησιμότητα αλλά και την πολυτιμότητα των κλασικών αυτών επιστημών και προπαντός των αρχαίων ελληνικών. Μάρτυρες είναι οι χιλιάδες μαθητές που πέρασαν από τα μαθητικά θρανία και αναγνωρίζουν οι περισσότεροι, παρά τις δυσκολίες, τον ρόλο των αρχαίων ελληνικών στη διάπλαση της προσωπικότητας του μαθητή, στον φιλοσοφικό τρόπο προσέγγισης των πραγμάτων, αλλά και στην απόκτηση γλωσσικής ευχέρειας.
Επιπρόσθετα τα αρχαία ελληνικά αποτελούν πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και τη βάση της νεοελληνικής γλώσσας, αφού η ζωντάνια της διαφυλάσσεται σε πολλές νεοελληνικές λέξεις ως πρώτο ή δεύτερο συνθετικό. Η στενή σύνδεση και η αλληλεπίδραση της αρχαίας ελληνικής με τη νέα ελληνική διαπιστώνεται από το ότι η αρχαία ελληνική, η νεοελληνική γλώσσα και λογοτεχνία θεωρούνται ως ένας ενιαίος κλάδος για την προαγωγή των μαθητών.
Από την άλλη πλευρά θα πρέπει να επισημανθεί ότι θεωρείται απαραίτητη η επιμόρφωση των φιλολόγων σε νέες μεθόδους διδασκαλίας, ώστε οι μαθητές να αγαπήσουν το μάθημα των αρχαίων ελληνικών και να το παρακολουθούν με ενδιαφέρον. Γι’ αυτό χρειάζεται ένας πιο προσιτός, φιλικός και πρωτότυπος τρόπος που δεν θα περιορίζεται στην εκμάθηση των γραμματικών και συντακτικών κανόνων, αλλά θα εξακτινώνεται σε όλο το φάσμα της αρχαιοελληνικής σκέψης με αναφορές στα σύγχρονα πολιτιστικοκοινωνικά δρώμενα.
Αναμφισβήτητα αυτό είναι μια δύσκολη και επίπονη διαδικασία αλλά αξίζει να προσπαθήσουμε, ώστε να φτάσει η στιγμή που πλέον τα αρχαία ελληνικά δεν θα θεωρούνται από ορισμένους «πολιτικούς» «νεκρή» γλώσσα.
