Του Ντίνου Αυγουστή
Πολύς λόγος γίνεται και πάλιν για το καυτό ζήτημα των Γενετικώς Τροποποιημένων ή μεταλλαγμένων προϊόντων και τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον και τον άνθρωπο. Η αφορμή δόθηκε μετά την πρόσφατη απόφαση σοκ της Ε.Ε. να επιτρέπει σχεδόν ανεξέλεγκτα την καλλιέργεια μεταλλαγμένων εντός της επικράτειας της. Με τη συμφωνία αυτή ανοίγει πλέον ο δρόμος για την καλλιέργεια Γενετικώς Τροποποιημένων ειδών στην Ευρώπη, κάτι για το οποίο πίεζαν οι εταιρείες παραγωγής σπόρων εδώ και μια δεκαπενταετία. Και δυστυχώς αυτό το τεράστιο έγκλημα συνομολογείται επί Ελληνικής Προεδρίας με τις ευλογίες Βενιζέλου-Μανιάτη.
Τι συμβαίνει, όμως, πραγματικά με τα γενετικώς τροποποιημένα προϊόντα; Για να δοθεί μια σαφής απάντηση σε αυτό το κρίσιμο ερώτημα πρέπει να δούμε σε τι διαφέρουν τελικώς τα γενετικώς τροποποιημένα ή μεταλλαγμένα από τα φυσικά προϊόντα: Γενετικώς Τροποποιημένοι ή μεταλλαγμένοι οργανισμοί είναι οι οργανισμοί εκείνοι οι οποίοι δημιουργήθηκαν τεχνητώς από τους επιστήμονες με την αφαίρεση ή την προσθήκη γονιδίων που προέρχονται από οργανισμούς που μπορεί να ανήκουν ακόμα και σε εντελώς διαφορετικά είδη. Παράδειγμα: Οι επιστήμονες μπορούν να πάρουν γονίδια από τα ζώα και να τα μεταφέρουν στα φυτά ή ακόμη γονίδια από μικρόβια και να τα προσθέσουν στο καλαμπόκι! Έτσι ο νέος οργανισμός που θα προέλθει με αυτόν τον τρόπο θα είναι ένας τροποποιημένος οργανισμός που δε θα γινόταν ποτέ με φυσικό τρόπο. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για πολλές άλλες καλλιέργειες.
Οι κίνδυνοι από την κατανάλωση μεταλλαγμένων προϊόντων για την υγεία των ανθρώπων και των ζώων (μέσω των ζωοτροφών) στους περισσότερους είναι άγνωστοι. Οι πλέον πιθανοί κίνδυνοι είναι η εμφάνιση νέων αλλεργιών, αύξηση ανθεκτικότητας σε αντιβιοτικά και τοξική δράση. Οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι είναι ανυπολόγιστοι και μη αναστρέψιμοι. Ανάμεσα στους κινδύνους που εντοπίζουν σήμερα οι επιστήμονες σημειώνουμε την αλλοίωση της βιοποικιλότητας, την αύξηση αντοχής ζιζανίων και εντόμων σε ζιζανιοκτόνα και εντομοκτόνα αντιστοίχως κ.α. Μπορεί για παράδειγμα μέσω της γύρεως να μεταφερθούν γονίδια και σε άλλα φυτά που δεν είναι μεταλλαγμένα αλλά ακόμη και σε άγρια είδη και έτσι να έχουμε μια άνευ προηγουμένου γενετική μόλυνση (π.χ. η γύρη από το μεταλλαγμένο καλαμπόκι είναι θανατηφόρα για ένα είδος πεταλούδας). Η απειλή από την χρήση των μεταλλαγμένων ισχύει και για τα ζώα που τρώνε τα φυτά. Και όλα αυτά μαζί αποτελούν φυσικά βραδυφλεγή βόμβα για την ισορροπία του περιβάλλοντος…
Η πλειοψηφία των Ευρωπαίων (58%) πιστεύει ότι δεν θα πρέπει να ενθαρρυνθούν οι γενετικώς τροποποιημένες τροφές. Τα χαμηλότερα ποσοστά αποδοχής εμφανίζονται στην Ελλάδα (12%), στην Κύπρο (19%), στη Λεττονία (19%) και στο Λουξεμβούργο (20%). Εξαιρετικώς περίεργα ποσοστά αποδοχής υπάρχουν σε χώρες όπως η Ισπανία, η Μάλτα και η Τσεχία που παρουσιάζονται ως οι πιο φιλικές προς τα Γενετικώς Τροποποιημένα τρόφιμα, με ποσοστά αποδοχής άνω του 60%! (έρευνα Ευρωβαρόμετρου, Ιούνιος 2006). Αντίστοιχη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που έγινε τον Δεκέμβριο του 2001, έδειξε ότι το 93,3% των Ελλήνων καταναλωτών ήταν κατά των μεταλλαγμένων τροφίμων ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το σύνολο των Ευρωπαίων καταναλωτών ήταν 71%.
Συμπέρασμα: Η βιομηχανία της γενετικής μηχανικής από την μια συνεχίζει να δημιουργεί εντελώς νέες μορφές ζωής, που δεν θα είχαν ποτέ αναπτυχθεί με φυσικό τρόπο και από την άλλη αρνείται πεισματικά να αναγνωρίσει τη σοβαρότητα των πιθανών κινδύνων. Η αντίδραση των καταναλωτών από τότε που ξεκίνησε η μαζική εισαγωγή τροποποιημένων προϊόντων στην Ευρώπη, κατάφερε να εμποδίσει τα σχέδια των εταιρειών που ήθελαν να κατακλύσουν την αγορά με τέτοιου είδους επικίνδυνα για την υγεία του καταναλωτή προϊόντα. Παρ΄ όλα αυτά τα μεταλλαγμένα τρόφιμα έχουν μπει πια στη ζωή μας και τρυπώνουν με έμμεσο τρόπο στη διατροφή μας μέσω αγαπημένων μας προϊόντων, όπως σοκολάτες, μπισκότα, σνακ, σάντουιτς, γλυκά, πίτες, παιδικές τροφές κ.α.
Ωστόσο, όμως, η απόφαση για την αγορά τέτοιων επικίνδυνων προϊόντων ανήκει στον καθημερινό απλό καταναλωτή, ο οποίος καλείται να αποφασίσει αν θα στηρίζει ή όχι εμπράκτως τα επικίνδυνα προϊόντα της μεταλλάξεως… Τα οποία το μόνο που προσφέρουν, είναι στις μεν πολυεθνικές εταιρείες βιοτεχνολογίας, τεράστια κέρδη, στον δε απλό καταναλωτή, αρρώστιες και αργό θάνατο! Διαλέγουμε και παίρνουμε…
Ο Δρ. Ντίνος Αυγουστή είναι Εκπαιδευτικός στο Τ.Ε.Ι. Λάρισας
