Της Βαλεντίνας Γκαϊτατζίδου, ειδικής παιδαγωγού, υπ. δασκάλα του Τμ. Έντ. 1ου Δημ. Σχολείου Αγιάς
Με αφορμή την καθιέρωση της 21ης Μαρτίου ως Παγκόσμιας Ημέρας των παιδιών με σύνδρομο Down είναι ευκαιρία να δώσουμε σε όλους τη δυνατότητα να κατανοήσουν ότι η διαφορά ειναι δικαίωμα.
Το σύνδρομο Down παρόλο που επισήμως καταγράφηκε από τον Βρετανό ιατρό John Langddon Haydon Down, εντούτοις ήταν ένα σύνδρομο που ήταν γνωστό για πολλούς αιώνες. Ο πρώτος στην πραγματικότητα που περιέγραψε ένα παιδί, που πιθανολογείται ότι είχε σύνδρομο Down, ήταν το 1838 ο Esquirol. Ο Down (1866) ονόμασε αυτή τη νέα κατάσταση ως "μογγολοειδή ιδιωτεία" ("mongolian idiocy"). Είχε προηγηθεί όμως άλλη περιγραφή νωρίτερα, και πιο συγκεκριμένα από τον Seguin το 1846.
Το σύνδρομο Down είναι μια γενετική διαταραχή με συχνότητα 1 στα 700 νεογνά, στα οποία παρουσιάζεται ένα επιπλέον χρωμόσωμα στο ζευγάρι χρωμοσωμάτων 21. Ο χρωματοσωματικός έλεγχος είναι αυτός που μπορεί να διαγνώσει με βεβαιότητα την ύπαρξη του συνδρόμου.
Το σύνδρομο Down οδηγεί πέρα από το ειδικό σωματικό και βιολογικό φαινότυπο σε χαμηλές γνωστικές ικανότητες σε αρκετές περιπτώσεις. Παρ’ όλα αυτά όμως έχουν εντοπιστεί διαφορές από περίπτωση σε περίπτωση αναφορικά με τη γλωσσική ανάπτυξη, το επίπεδο των γνωστικών ικανοτήτων, το νοητικό δυναμικό. Ωστόσο η διδασκαλία αυτών των παιδιών θα πρέπει να βασίζεται σε τέσσερις στόχους:
α) επαγγελματική αποκατάσταση,
β) αυτόνομη διαβίωση,
γ) ανάπτυξη δεξιοτήτων διαβίωσης, και
δ) ενσωμάτωση σε σχολικά και κοινωνικά πλαίσια
Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μια σημαντική αλλαγή στην ποιότητα ζωής των παιδιών με σύνδρομο Down, διότι έγιναν προσπάθειες βελτίωσης στην παροχή υπηρεσιών, όπως στην υγεία και στην εκπαίδευση. Αναπτύχθηκε ένα ευρύτερο κοινωνικό κίνημα για τα δικαιώματά τους και εγκαταλείφθηκε το ιατροκεντρικό μοντέλο ,που τη θέση του πήρε το κοινωνικό, που στοχεύει στον εντοπισμό των δυνατοτήτων των παιδιών με σύνδρομο Down με βασική προϋπόθεση τη συμμετοχή όλων των παιδιών στην εκπαιδευτική διαδικασία με γνώμονα το μήνυμα ότι η διαφορά είναι δικαίωμα.
Στο πλαίσιο της επιτυχούς ένταξης των παιδιών αυτών στην κοινωνία, σημαντικός παράγοντας αποτελεί η στάση του σχολείου. Με την κατάλληλη υποστηρικτική βοήθεια μπορούν να εκπαιδευτούν σε θέματα αυτοεξυπηρέτησης, κοινωνικών και σχολικών δεξιοτήτων.
