Μ.Ε. Λαγκουβάρδου
Όποιος λέγει ότι μένει εν αυτώ, οφείλει να ζη
όπως έζησε και ο Χριστός (Α' Ιω. Β'6)
Πώς μπορεί να ζει κανείς χωρίς φόβο, σ' ένα κόσμο στον οποίο κυριαρχεί ο φόβος; Ο Γάλλος φιλόσοφος Ρενέ Ζιράρ, αποδίδει το φόβο στην απιστία στο Χριστό. Από την εποχή των Ευαγγελίων η ανθρωπότητα στο σύνολό της απέτυχε να εννοήσει το μυστήριο που απαξιώνει όλες τις θεότητες της βίας και τις αποδομεί, δεδομένου ότι αποκαλύπτει τον αληθινό Θεό στον οποίο δεν υπάρχει ούτε ίχνος βίας.
«Για μας», γράφει στο βιβλίο του "Κεκρυμμένα από καταβολής" όπως και για τους πρώτους ακροατές του Ευαγγελίου, ο λίθος τον οποίο απέρριψαν οι οικοδομούντες, έχει γίνει ο μόνιμος λίθος στον οποίο σκοντάφτουμε όλοι. Καθώς αρνούμαστε να πιστέψουμε, σφυρηλατούμε για τους εαυτούς μας ένα πεπρωμένο αδυσώπητο. Και κανείς άλλος εκτός από εμάς τους ίδιους δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος γι' αυτό».*
Το σύστημα αυτού του κόσμου δημιουργεί διαρκή αντιζηλία και ανταγωνισμό. Οι άνθρωποι του συστήματος υποκρίνονται τους δίκαιους και μέσα τους είναι γεμάτοι ανομία. Μόνο στο Χριστό δεν δημιουργούμε αντίζηλους. Κανείς δεν γίνεται αντίζηλος στις Εντολές του Χριστού. Ο ζυγός των εντολών του είναι χρηστός (καλός, δίκαιος, ειρηνικός) και το φορτίον του ελαφρό.
Φόβος είναι έλλειψη πίστης. Αυτός που πιστεύει δεν φοβάται. Φόβο ένιωσαν οι πρωτόπλαστοι , όταν αμάρτησαν στο Θεό Ο φόβος ήταν το αίσθημα που τους αποξένωσε απ' το Θεό κι απ' τον εαυτό τους και αλλοίωσε τη ρίζα της ανθρωπότητας, Όλοι οι άνθρωποι μετά που προήλθαν από αυτούς είχαν το φόβο μέσα τους έμφυτο. Αυτό είναι το λεγόμενο «προπατορικό αμάρτημα» απ' το οποίο μας θεραπεύει η πίστη.
Ρώτησαν κάποιον άγιο, ποιό είναι το στοιχείο που κυριαρχεί στην εποχή μας και είπε: «ο φόβος». Ζούμε στην «εποχή του φόβου». Ο φόβος είναι το κυρίαρχο αίσθημα του σύγχρονου ανθρώπου. Φόβοι υπάρχουν σε κάθε εποχή. Η διαφορά είναι αν αγωνιζόμαστε να ελευθερωθούμε απ' το φόβο ή παραδινόμαστε χωρίς μάχη και γινόμαστε δούλοι του φόβου
Υπάρχουν, δυστυχώς, πολιτικοί που χρησιμοποιούν το φόβο στην διακυβέρνηση της χώρας. Πολίτες δούλοι του φόβου σημαίνει πολίτες που δεν αγωνίζονται και δεν νικούν το φόβο, δηλαδή πολίτες και πολιτικοί που κάνουν ό,τι τους διατάζουν. Αν ρωτήσεις έναν Έλληνα, ποιό είναι το κυρίαρχο αίσθημα σήμερα, θα σου απαντήσει, «ανασφάλεια», που είναι ο φόβος που προέρχεται απ' την πολιτική κατάσταση,
Ο φόβος χρησιμοποιείται ακριβώς γι' αυτό, για να μην αγωνίζονται οι πολίτες για την ελευθερία, για να μην είναι ελεύθεροι, αφού ελευθερία δεν είναι τίποτε άλλο, παρά αγώνας για την ελευθερία. Αυτός είναι ο στόχος της πολιτικής, να παραδοθούμε χωρίς μάχη. Ήδη νιώθουμε ηττημένοι αλίμονο, (κβε βίκτις) όπως έλεγαν οι Ρωμαίοι..
«Και βέβαια θα περιοριστεί η εθνική μας κυριαρχία, τα δικαιώματα των εργαζομένων θα περιοριστούν, ακόμα και θα καταργηθούν» (Πρόεδρος της Βουλής Μπενάκη στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Παπούλια ! Οι πολιτικοί μας τα ακούνε με σκυμμένο το κεφάλι κι από πάνω τους επιβραβεύει κι ο λαός και κανένας δεν νιώθει μέσα του έστω μια σπίθα αγανάκτησης.
Ο φόβος σήμερα είναι υπαρξιακός, νιώθουμε να απειλείται ολόκληρη η ύπαρξή μας. Υπαρξιακός ή αλλιώς εσωτερικός είναι ο φόβος που μας κάνει να νιώθουμε άχρηστοι, μας αποξενώνει από τον ίδιο τον εαυτό μας. Είναι ο φόβος που μας γκρεμίζει συθέμελα, ακόμα κι όταν δεν απειλείται η βιολογική μας ύπαρξη. Όλοι φοβούμαστε να μην πέσουμε στο κρεβάτι, να μη νιώσουμε άχρηστοι, βάρος στους άλλους. Όλοι θέλουμε να πεθάνουμε στον αγώνα, όρθιοι, σαν τις τίγρεις που πεθαίνουν τρέχοντας.
Μια φορά ένας φυλακισμένος στη φυλακή της Λάρισας, μου είπε, μιλώντας για το φόβο που ένιωθε: «Νιώθω ένα ατσάλινο χέρι να σφίγγει την καρδιά μου και να μην μ' αφήνει να αναπνεύσω.» Τίνος ήταν το ατσάλινο χέρι που έσφιγγε την καρδιά του δυστυχισμένου αυτού ανθρώπου; Ο φόβος είναι το δυσάρεστο αίσθημα που νιώθουμε ως αντίδραση της ψυχής στον κίνδυνο που την απειλεί. Άραγε η ψυχή τιμωρεί τον εαυτό της; Πράγματι ο άνθρωπος που φοβάται είναι ένας αυτοτιμωρούμενος. Η αμαρτία προκαλεί αυτό το αίσθημα του φόβου ως αυτοτιμωρία από τις αμαρτίες μας.
Αυτοί που χρησιμοποιούν το φόβο εναντίον μας ,αυτό ακριβώς κάνουν: Χαλκεύουν τα εσωτερικά δεσμά του φόβου. Στο Μοιρολόϊ για το Μάρκο Μπότσαρη το αριστουργηματικό αυτό δημοτικό τραγούδι επικεντρώνει την ελευθερία απ' το φόβο, στον αγώνα για την ελευθερία: η μάνα του Μάρκου ρωτάει τον υγιό της:
Μάρκο, πού άφ’ σες το σπαθί που αφήκες το ντουφέκι;
Το πήραν οι συντρόφοι μου, το πήραν τα παιδιά μου.
Και με τους Τούρκους πολεμάν και τους Κοτζαμπασήδες.
Οι Έλληνες στην μακραίωνα ιστορία τους δεν παραδίδουν τα όπλα και δεν παύουν ποτέ να πολεμάν για την ελευθερία. Φυσικά η δική μας γενιά δεν αντιπροσωπεύει τους Έλληνες, διότι έχει φθαρεί απ' την υλική ευμάρεια.
* Ρενέ Ζιράρ, Κεκρυμμένα από καταβολής, σελ.540, Εκδ. Γ.Α. Κουρή ΑΕ, Αθήνα 1994.
