Γράφει ο Ηλίας Κανέλλης
Το πιο ωραίο νέο από την προεκλογική κίνηση, δυο μόλις βδομάδες πριν από την τρίτη προσφυγή των Ελλήνων πολιτών στις κάλπες, ήταν η δημόσια συγγνώμη που ζήτησε ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης στον Αλέξη Τσίπρα, επειδή τον είχε αποκαλέσει απαξιωτικά «ψευτράκο».
Μα δεν είχαν ειπωθεί τεράστια ψέματα πριν από τις εκλογές του περασμένου Ιανουαρίου, και δεν ειπώθηκαν κι άλλα στη διάρκεια της επτάμηνης διακυβέρνησης από το σχήμα ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ; Ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε υποσχεθεί ότι θα καταργήσει τον ΕΝΦΙΑ, που τον θεωρούσε άδικο φόρο; Εκείνος δεν ήταν που έλεγε ότι θα σκίσει τα μνημόνια; Που απειλούσε τις αγορές να χορέψουν πεντοζάλη; Που θα άλλαζε όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη; Δεν ήταν ψέματα όλα αυτά;
Κατά βάσιν ήταν μέρος μιας συνθηματολογίας που τη γέννησε η ηθικολογική εκδοχή της πολιτικής. Η ηθικολογία αυτή δεν αποσύρθηκε από το προσκήνιο. Παρότι στον πρώην ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ σοβεί μια εκρηκτική αντιπαράθεση, συχνά με χτυπήματα κάτω από τη ζώνη (δεν είναι άμοιρη αυτής της αντιπαράθεσης η αναφορά, χθες, του εταίρου του Αλέξη Τσίπρα, Πάνου Καμμένου, ο οποίος κατηγόρησε τη Ζωή Κωνσταντοπούλου ότι, στην ουσία, συγκάλυψε «τη δικογραφία για τα εξοπλιστικά»), ο κύριος στόχος είναι τα ξεκάθαρα ευρωπαϊστικά κόμματα. Και ήδη, τις προηγούμενες ημέρες, έγινε προσπάθεια να αποδοθούν στον Βαγγέλη Μεϊμαράκη, βασικό αντίπαλο του κ. Τσίπρα, οι ιδιότητες μιας λούμπεν προσωπικότητας για να τον απαξιώσουν. Οπότε, ορθώς, ο πρόεδρος της ΝΔ αφαίρεσε αυτό το όπλο από τους κομματικούς αντιπάλους του. Το παιχνίδι μπορεί να είναι καθαρό, να είναι πολιτικό, να αναφέρεται σε πολιτικές θέσεις και σε πολιτικά ατοπήματα, εντέλει να αφαιρεί επιχειρήματα από την ηθικολογία και να τα μεταθέτει στον χώρο της καθαρόαιμης πολιτικής. Που εμπνέεται από τις ιδέες της παράταξης και από την κατάφαση στον ρεαλισμό.
Είναι η πρώτη φορά, από τα χρόνια του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που συμβαίνει αυτό στη Νέα Δημοκρατία.
***
Ο Μητσοτάκης είναι ο μόνος φιλελεύθερος πολιτικός που κατέλαβε την πρωθυπουργία. Κι είναι ο μόνος που μετέφρασε τις ιδέες του σε πράξη, ο μόνος δηλαδή που επιχείρησε να χτυπήσει το διαρθρωτικό πρόβλημα που ευθύνεται για πολλές στρεβλώσεις στην πολιτική ζωή και την κοινωνική οργάνωση της χώρας: τον κρατισμό.
Ο διάδοχός του, Μιλτιάδης Έβερτ, που τελικά δεν κατάφερε να κυβερνήσει, στην ουσία ανασύστησε την ιδεολογία του κρατισμού στο κόμμα, μεταφέροντας ακόμα μια φορά σε έναν ελληνικό μικρόκοσμο την αντιπαράθεση για το γκοβέρνο. Είχε απέναντί του, όμως, τον Κώστα Σημίτη και ένα επιτελείο ευρωκεντρικών εμπειρογνωμόνων που εργάστηκαν για την είσοδο της χώρας στην ΟΝΕ – και η ευρωπαϊκή επιτυχία της χώρας ακύρωσε τις προθέσεις του μακαρίτη Έβερτ, ο οποίος έμεινε στην ιστορία για τις παρανοήσεις και την αδυναμία του να καταλάβει τη συγκυρία. Ο διάδοχός του, Κώστας Καραμανλής, όμως, που εκμεταλλεύτηκε τη φυσιολογική φθορά των αντιπάλων του, εκμεταλλεύτηκε την ευρωπαϊκή ισχύ της χώρας για να αναβιώσει την ιδεολογία του κρατισμού. Το Δημόσιο ξαναέγινε το μεγάλο όπλο της πολιτικής. Κι όταν, ο Καραμανλής παρέδωσε στον Αντώνη Σαμαρά, ήξερε ότι στην ουσία παραδίδει το κόμμα σε έναν εξίσου κρατιστή με εκείνον.
Ο Σαμαράς, βεβαίως, δεν ήταν μόνο κρατιστής. Με βαρύ εθνικιστικό παρελθόν, πίστεψε ότι αν πολιτευτεί ως διαμαρτυρόμενος, οικειοποιούμενος μέρος των «αγανακτισμένων της πλατείας», το καλοκαίρι του 2011, το μέλλον θα του ανήκει. Κέρδισε βραχυπρόθεσμα, χάρη στην παρέλκυση των Ζαππείων και στην παροιμιώδη ανικανότητα του Γιώργου Παπανδρέου να παράγει πολιτική, να γίνει πρωθυπουργός – για να κατανοήσει με δέος την ισχύ της παροιμίας: ανεμομαζώματα-διαβολοσκορπίσματα.
Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, αντίθετα, δεν κρύφτηκε από την πραγματικότητα. Δεν παριστάνει τον αντιμνημονιακό. Και αρνείται την καραμέλα, ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι είναι, περίπου, βασανιστές μας. Κι αυτό, επιτέλους, οι πολίτες το εκτιμούν. Διότι οι πολίτες κουράστηκαν να ζουν με ψέματα.
***
Είναι όμως πολύ λαϊκός. Λέει ανέκδοτα. Αποπνέει πολλή αντρίλα. Δεν εμπνέει κύρος. Το στυλ ντε λα μαγκέ είναι πεπερασμένο – και δεν έχει δείξει, ο κ. Μεϊμαράκης, ότι μπορεί να το υπερβεί: αυτά λένε στον ΣΥΡΙΖΑ, προσπαθώντας να κοντύνουν την απήχηση του αρχηγού της ΝΔ, που τη μετρούν με σαφήνεια οι δημοσκοπήσεις.
Γι’ αυτό, πολύ σωστά από την πλευρά του, ο αρχηγός της ΝΔ ζήτησε συγγνώμη για την έκφραση «ψευτράκος». Και συνεχίζει, λαϊκός μεν, δηλαδή Βαγγέλας, αλλά και λόγιος ταυτόχρονα: Ευάγγελος, σαφώς, πολιτικά ευρωπαϊστής. Με θέσεις και με ρητορική που δεν κρύβουν τις μετεκλογικές δυσκολίες. Και για αυτές προτείνει πανστρατιά, συσπείρωση όλων, ενιαία στάση των ευρωπαϊστικών κομμάτων (του ΠΑΣΟΚ, του Ποταμιού, αλλά προφανώς συγκαταλέγει στους ευρωπαϊστές και τον ΣΥΡΙΖΑ) και σοβαρότητα, χάρη στην οποία οι επισφάλειες του παρελθόντος για το μέλλον της Ελλάδας δεν θα επανέλθουν στο προσκήνιο.
Ο κύριος όγκος των ψηφοφόρων επιθυμεί να εμπιστευτεί τις τύχες της χώρας σε έναν σοβαρό άνθρωπο, ο οποίος μπορεί να εμπνέει τον σεβασμό – αλλά επιπλέον θα ήθελε ο εκπρόσωπός του να είναι ένας από μας. Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, έως σήμερα, φαίνεται ότι βρίσκει τη δοσολογία.
