Η Υπαπαντή του Κυρίου

Από τον Αχ. Πιτσίλκα, Δ.Θ.

Μία από τις Θεομητορικές και ταυτόχρονα Δεσποτικές εορτές είναι και η χαρακτηριζόμενη ως Υπαπαντή του Κυρίου, δηλαδή ως απάντηση του Χριστού από τους ευσεβείς εκπροσώπους του λείμματος του Ιουδαϊκού λαού κατά τη μετάβαση της Παναγίας στο Ναό των Ιεροσολύμων ύστερα από τη Γέννηση του Χριστού.

Για την Υπάντηση δηλαδή αυτή σημειώνονται από τους ιερούς Ευαγγελιστές τα εξής:α) Η μετάβαση της Παναγίας στο Ναό των Ιεροσολύμων για τον καθαρισμό της και για την αφιέρωση του Ιησού.
Σαράντα ημέρες μετά τη Γέννηση του Χριστού στη Βηθλεέμ η Παναγία και ο προστάτης Ιωσήφ πήραν τον δρόμο για τα Ιεροσόλυμα, παίρνοντας μαζί τους και το μικρό Ιησού, γιατί, σύμφωνα με τον Νόμο το Μωσαϊκό, είχαν τελειώσει οι ημέρες του καθαρισμού της, ενώ ταυτόχρονα έπρεπε να προσφέρουν στον Θεό τον μικρό Ιησού, ως πρωτότοκο.
Η Παναγία βέβαια, όπως σημειώνει ο ερμηνευτής Ζιγαβηνός, «ουχ υπέκειτο τω νόμω τούτω», γιατί είχε συλλάβει «τον σαρκωθέντα Λόγον υπερφυώς», δηλ. «εκ Πνεύματος Αγίου». Παρόλα όμως αυτά πειθάρχησε στο νόμο των Εβραίων εκείνο, γιατί δεν ήθελε να παρακούει, αλλά να πειθαρχεί πάντοτε σ’ αυτόν (Βλ. Π. Τρεμπέλα, Υπόμνημα εις το κατά Λουκάν Ευαγγέλιον, Αθήναι 1972, τ. 100).
Κατά τη μετάβασή τους δε αυτή στον Ναό η Παναγία και ο προστάτης Ιωσήφ είχαν πάρει μαζί τους και ένα ζευγάρι τρυγόνια ή περιστέρια, για να τα προσφέρουν στο Θεό για την εξαγορά του Ιησού, τον οποίο, σαν πρωτότοκο, ώφειλαν κατά το Νόμο να προσφέρουν στο Θεό. Όλοι οι ευσεβείς Ισραηλίτες δηλ. ύστερα από τη θανάτωση όλων των πρωτότοκων παιδιών των Αιγύπτιων, όφειλαν, κατά το νόμο, να προσφέρουν τα πρωτότοκα παιδιά τους στο Θεό.
Ύστερα από την καθιέρωση όμως της φυλής των Λευϊτών στην υπηρεσία του Θεού, ορίσθηκε η εξαγορά κάθε πρωτότοκου παιδιού αντί 5 σίκλων και η προσφορά ενός ενιαύσιου αρνιού ή ενός ζεύγους τρυγόνων ή περιστεριών στην περίπτωση των πτωχών για τη θυσία του ολοκαυτώματος. Και αυτόν δε ακριβώς το νόμο θέλησαν τότε να εφαρμόσουν η Παναγία και ο Ιωσήφ, μένοντας υπόδειγμα εφαρμογής του Νόμου και της διδασκαλίας των Προφητών για όλους.
Η αφιέρωση του Χριστού όμως διδάσκει σε όλους
την αφιέρωση και των δικών μας καρδιών, την οποία ζητεί από όλους μας ο Θεός, λέγοντας «Την καρδιά σου, δωσ’ μου».
«Όποιος κι αν είσαι κι’ όπου  παιδί του κόσμου, την καρδιά σου δωσ’ μου».β) Η «υπάντηση» του Κυρίου από το Συμεών
Μόλις η αγία Οικογένεια έφθασε στις αυλές του Ναού, συναντήθηκε παρευθύς με το γέροντα Συμεών, που χαρακτηρίζεται από τον ευαγγελιστή Λουκά ως άνθρωπος «δίκαιος και ευλαβής, προσδεχόμενος παράκλησιν του Ισραήλ» (Λουκ. 2,25).
Εξαιτίας της πίστης του μάλιστα και ταυτόχρονα της ενάρετης ζωής, ο Συμεών είχε προσελκύσει τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος, που «ην επ’ αυτόν» και που τον ενίσχυε σε κάθε της ζωής του βήμα. Φανέρωσε δε ταυτόχρονα σ’ αυτόν ότι δεν θα πεθάνει, «πριν η ίδη τον Χριστόν Κυρίου» (Λουκ. 2,26), δηλ. το Μεσσία. Κατά την ώρα δε, που η Παναγία ανέβαινε τα σκαλιά του Ναού, που θα την οδηγούσαν στην αυλή των Ιουδαίων, ο Συμεών «ήλθεν εν Πνεύματι εις το ιερόν» (Λουκ. 2,27) και βλέποντας το «σωτήριον φως», δέχτηκε στην αγκαλιά του το μικρό Ιησού, ενώ ταυτόχρονα ευλόγησε το Θεό γι’ αυτό που τον αξίωσε να ιδεί με τα μάτια του, λέγοντας: «Νυν απολύεις τον δούλον Σου, Δέσποτα, ότι είδον οι οφθαλμοί μου το σωτήριόν Σου, ο ητοίμασας κατά πρόσωπον πάντων των λαών, φως εις αποκάλυψιν εθνών και δόξαν λαού Σου Ισραήλ» (Λουκ. 2,29-32). Τώρα δηλ., Θεέ μου, μπορείς να με πάρεις κοντά Σου, εφόσον είδα με τα μάτια μου το Σωτήρα, που έστειλες για τη λύτρωση όλων των λαών και που αποτελεί την πιο μεγάλη δόξα για το Ισραήλ. Αυτά δε τα είπε, κατά τον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, γιατί «Δεν έμεινεν ο νούς του εις μόνον το έξω και βλεπόμενον σχήμα της ανθρωπότητος, αλλά δια μέσου των θείων μελών του παναγίου Βρέφους... παρέκυπτεν εις το έσω και κεκρυμμένον φως της Θεότητος», (Εορτοδρόμιον, σ. 193). Αυτό δε ακριβώς το φως της Θεότητος βλέπουν στο Χριστό από τότε και όλοι οι πιστοί. Για το λόγο δε αυτόν σημειώθηκε από τον Π. Τρεμπέλα ότι «Η ωδή αυτή (του Συμεών) εξισούται προς τους ωραιοτέρους ψαλμούς. Από του Ε’ (δε) αιώνος χρησιμοποιείται εις τους εσπερινούς της Εκκλησίας (Αποστ. Διατ. VII, 48) και συχνάκις υπήρξεν ο ύμνος των αποθνησκόντων αγίων» (όπ.π. 105).
Ένα τέτοιο βλέμμα αγάπης, προς το Χριστό
σαν του Συμεών, πρέπει να έχομε όλοι οι πιστοί,
γιατί, κατά ένα σύγχρονο ποιητή, όταν δηλ. έχουμε
«Το βλέμμα στραμμένο
στου Χριστού τη μορφή,
(θα) πλημμυρίζ’ η καρδιά μας
απ’ αγάπη θερμή».γ) Η προφητεία του Συμεών για το Χριστό
Ύστερα δε από τα πιο πάνω λόγια, που είπε ο Συμεών με τον ιδιαίτερο φωτισμό και την έμπνευση του από το Θεό, στράφηκε, προς τον Ιωσήφ και τη Μαριάμ, που τον άκουγαν εκστατικοί, και τους ευλόγησε, ενώ στη συνέχεια απευθύνθηκε ιδιαίτερα προς τη Μαριάμ και είπε: -«Ιδού ούτος κείται εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών εν τω Ισραήλ και εις σημείον αντιλεγόμενον». Και σου δε αυτής την ψυχήν διελεύσεται ρομφαία, όπως αν αποκαλυφθώσιν εκ πολλών καρδιών διαλογισμοί» (Λουκ. 2,33-35). Ο Μεσσίας δηλ. θα γίνει αιτία της πτώσης για όσους απιστήσουν, ενώ το όνομά Του θα αντιλέγεται δια μέσου των αιώνων μεταξύ πιστών και απίστων. Αλλά και τη δική σου καρδιά, είπε στην Παναγία, θα διαπεράσει το οδυνηρό μαχαίρι της θλίψης και της οδύνης, όταν θα ιδείς το γιό Σου το μονογενή να σταυρώνεται. Με τον τρόπο δε αυτό θα ξεσκεπασθούν τελικά οι διαλογισμοί όλων των ανθρώπων, δηλ. με την παραδοχή ή μη της μεσιανικότητας του Χριστού (Βλ. Π. Τρεμπέλα Υπ. εις το κατά Λουκάν Ευαγγέλιον, Αθήναι 1972, σ. 109-11).
Εξαιτίας της παραδοχής ή απόρριψης της μεσσιαντικότητας του Χριστού, οι Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης και οι άγιοι Απόστολοι χαρακτήρισαν το Χριστό ως λίθο ακρογωνιαίο, στον οποίο θα στηρίξουν τις ελπίδες τους όλοι οι πιστοί, ενώ σ’ Αυτόν θα σκοντάψουν και θα συντριβούν όλοι οι άπιστοι. (Βλ. Η σ. 8, 13-14. Ματ. 21,42, Μαρ. 2,10, Λουκ. 20,17-18. Πρ. 4,11. Ρωμ. 9,32. 1 Κορ. 3, 12.1 Πέτρ. 2,48 ).
Μαζί με το Χριστό πρέπει και κατά ένα σύγχρονο ποιητή, να λαχταρά να ζη κάθε Χριστιανός
«Συντροφιά με το Χριστό,
λέγει,
λαχτάρησα να ζήσω,
ώσπου νάρθη η στιγμή
η στιγμή να ξεψυχήσω.