Γιατί δεν μιλούν, όσοι ξέρουν III

Οι μικρές ιστορίες που σας μεταφέρω δεν είναι τυχαία συμβάντα ανάξια μεταφοράς σε στήλη αρθρογραφίας.

Είναι ενδεικτικές ενός γενικότερου φαινομένου, που παρατηρείται στην Ελλάδα. Πρόκειται για την αποφυγή καταγγελίας παράνομων δράσεων τρίτων, που συμβαίνει κάποιος να τις γνωρίζει, αλλ’ αποφεύγει να τις καταγγείλει στις αρχές. Θα σκεφθείτε, πως υπάρχει παχυλή αδιαφορία, αλλά μάλλον θα βγάλετε τον εαυτό σας από το κάδρο. Εσείς ο ίδιος λόγου χάρη τι θα κάνατε; Εδώ έρχεται η δεύτερη παράμετρος, που ακουμπά στην εγχώρια κοινωνική πραγματικότητα. Ο Ελληνας και η Ελληνίδα γνωρίζουν καλά δυο πράγματα. Το πρώτο είναι, πως συμβαίνει όχι σπάνια η αστυνομία να μην κάνει κάτι, ακόμα κι όταν πρόκειται για κακούργημα. Το σημαντικότερο όμως είναι, πως εμφαντικά οι Ελληνες δεν θέλουν να μπλέξουν, καθώς το εγχώριο σύστημα δίωξης των εγκλημάτων νοσεί. Τις συνέπειες της αρρώστιας πληρώνουν οι δύστυχοι μάρτυρες. Πρώτος και καλύτερος αυτός που κατήγγειλε την παρανομία, ή μήνυσε επί πλέον και τον δράστη. Θα αναφέρω δυο πρόσφατα περιστατικά της αδιαφορίας των υπεύθυνων για τις καταγγελίες πολιτών, που ζητούν προστασία. Θυμάστε μάλλον το τραγικό τέλος της νεαρής Κυριακής Γρίβα, που δολοφονήθηκε το βράδυ της 1. 4. 24 έξω από αστυνομικό τμήμα Αγίων Αναργύρων, όπου πήγε να ζητήσει προστασία. Αρχικά η υποδιοικήτρια από άγνοια νόμου(ν. 3500/2006) την έδιωξε, επειδή παράνομα της ζήτησε να υποβάλλει μήνυση, ενώ αρκούσε στην περίπτωσή της απλή καταγγελία, και αμέσως μετά από κυνισμό [« τα περιπολικά δεν είναι ταξί»] της αρνήθηκαν περιπολικό να τη συνοδέψει σπίτι της, επειδή ο πρώην σύντροφός της απειλούσε να τη δολοφονήσει. Μόλις λοιπόν βγήκε από το τμήμα η Κυριακή, μαχαιρώθηκε πισώπλατα μέχρι θανάτου από τον παρανοϊκό δράστη μπροστά στη σκοπιά του τμήματος υπό το ηλίθιο βλέμμα του αστυνομικού φρουρού.
Το επόμενο περιστατικό αφορά την αστυνομικό και σύζυγο του διεφθαρμένου βλακόμουτρου επίσης αστυνομικού, η μήνυση της οποίας αντί να οδηγήσει στην άμεση σύλληψη του δράστη, ετάφη επιτηδείως για ένα εξάμηνο. Στη διάρκεια του εξαμήνου (αν συγκρατώ το χρονικό διάστημα) ο κακοποιητής δράστης εκβίασε τη μηνύτρια και την εξανάγκασε ν’ αποσύρει τη μήνυση. Της υπαγόρευσε μάλιστα έτσι το έγγραφο ανάκλησης, ώστε ν’ αποτελεί ύμνο για τον δράστη.
Τα πιο πάνω ήταν ειδήσεις πανελλήνιου ενδιαφέροντος, όπως και άλλα που κατά καιρούς μαθαίνουμε από τα μέσα ενημέρωσης. Η συνέχεια θα δείξει τα δεινά, που επιφυλάσσει στους αυτόπτες και άλλους μάρτυρες αλήθειας το ελληνικό σύστημα απονομής δικαιοσύνης. Δεν υπάρχει σχεδόν Ελληνας/ ίδα μάρτυς, που να μην καταράστηκε τη μέρα, ώρα και στιγμή, που βρέθηκε μπροστά σε διάπραξη παρανομίας και του/της πήραν τα στοιχεία οι αστυνομικοί που ήρθαν εκεί. Οταν φτάσει η ώρα της δίκης, αρχίζει γι’ αυτούς το μαρτύριο. Ο μέσος όρος συνολικών αναβολών μιας ποινικής δίκης δύο βαθμών στην Ελλάδα είναι τέσσερις. Υπάρχουν δίκες με πέντε [ συν]αναβολές σε κάθε βαθμό. Ο μάρτυς σε ελληνικό δικαστήριο δεινοπαθεί ψυχολογικά, ηθικά και οικονομικά, επειδή έτσι θέλει το «αλλά ελληνικά» σύστημα δικαιοσύνης. Εξηγώ το τρίαθλο. Λοιπόν. Οι δικαστές μας δεν τρέφουν κανέναν απολύτως σεβασμό απέναντι σε ανθρώπους, που μπορεί να ήρθαν και να ξαναήρθαν μια, δυο, μπορεί τρείς και περισσότερες φορές να καταθέσουν, αλλά η δίκη αναβλήθηκε. Τους ταλαίπωρους μάρτυρες οι δικαστές, αλλά και οι δικηγόροι που πρωταγωνιστούν στα αιτήματα αναβολών, δεν τους υπολογίζουν. Μήπως είπε ποτέ κάποιος κάτι για την ηθική και μόνον βλάβη[ εκτός άλλων] ενός μάρτυρα αλήθειας, που υφίσταται το μαρτύριο των αναβολών ακόμα και για ψύλλου πήδημα;* Αλλά και κανένας (δεν)υπολογίζει τη θετική[έξοδα] και αρνητική[ανελέητη σπατάλη χρόνου] οικονομική θυσία τους.
Δεν χρειάζονται πολλά για να εξηγηθεί η δυσφορία μέχρι και άρνηση συνανθρώπων μας να πλησιάσουν τις δικαστικές αίθουσες. Καλό θα ήταν να τις αποφεύγουν και ως διάδικοι, αλλ’ αυτό είναι ανθρωπίνως αδύνατο.
Τα δυο προηγούμενα άρθρα αφιερώθηκαν σε εμπειρίες από το παρελθόν. Εκεί αναδείχτηκαν περιστατικά που δικαιολογούν τη στάση πολλών ν’  αποφεύγουν τις καταγγελίες, επειδή εκτός της ταλαιπωρίας που τους επιφυλάσσει η θεσμική δυσλειτουργία, ελλοχεύει ο κίνδυνος εμπλοκής σε προσωπικές διενέξεις με δυσάρεστα αποτελέσματα. Ο Ελληνας, ξέρετε, έχει πάντα δίκιο. Αν του πεις, πως δεν έχει, σε κάνει εχθρό του. Αυτή η εγωπάθεια είναι σαν εθνική κατάρα. Τη συναντάμε σε κάθε βήμα, κάθε φορά. Ας δούμε ένα στιγμιότυπο πριν χρόνια στο δικαστικό μέγαρο Λάρισας. Στην αίθουσα δικάζεται κατηγορία παράβασης καθήκοντος δημοσίου υπαλλήλου με μηνυτή εκλιπόντα συμπολίτη. Αρκετοί μάρτυρες περιμένουν τη σειρά τους να καταθέσουν υπέρ του συναδέλφου τους, που απαλλάχτηκε τελικά με απαλλακτική εισαγγελική πρόταση ομόφωνα από το δικαστήριο. Στη διάρκεια της δίκης ο μηνυτής εμφανίζεται στην ομήγυρη των μαρτύρων και απευθυνόμενος στον μάρτυρα διευθυντή της υπηρεσίας του κατηγορουμένου του λέει επί λέξει: « Ακουσε να σου πω εσένα. Αν δεν καταθέσεις ό, τι πρέπει, θα σε συκοφαντήσω[!]».
Θέλω εδώ να εξηγηθώ. Υπάρχουν δυο κατηγορίες μαρτύρων. Οι μάρτυρες αλήθειας και οι στρατευμένοι ψευδομάρτυρες, οι οποίοι για κάθε διάδικο είναι οι καλύτεροι, καθώς είναι αδίστακτοι ψευδολόγοι, θρασείς και καρφωμένοι στο ψέμα, το οποίο με αντάλλαγμα ή για άλλους λόγους πηγαίνουν να καταθέσουν. Δεν αναφέρομαι σ ‘ αυτή την κατηγορία, η οποία δυστυχώς αντιμετωπίζεται με ανεξήγητη επιείκεια από τα δικαστήρια. Στις ΗΠΑ η ψευδορκία είναι κακούργημα. Εδώ το ανώτατο όριο μέχρι πριν λίγο καιρό ήταν τα πέντε χρόνια και ποτέ- όπως σε όλα τα πλημμελήματα- ο δράστης δεν πήγαινε φυλακή [νόμος Παρασκευόπουλου]. Γι’ αυτό και το φαινόμενο έλαβε επικίνδυνες διαστάσεις. Υπάρχει περίπτωση στην Αθήνα, όπου 125 πρώην εργαζόμενοι χημικής βιομηχανίας που τέθηκε σε εκκαθάριση ψευδόρκησαν-κατά σύσταση του πληρεξουσίου τους-πως δήθεν δικαιούνταν τριπλάσια ημερομίσθια από τα οφειλόμενα. Και όμως δεν τιμωρήθηκε κανείς τους, επειδή ο μοναδικός γνώστης της απάτης πραγματογνώμονας δέχτηκε απειλές για τη σωματική του ακεραιότητα, αρνήθηκε την καταγγελία και παραιτήθηκε από τη θέση του. Μου ζητήθηκε τότε η γνώμη από κείνον τον άνθρωπο. Του είπα, πως «άνθρωποι που ομαδικά ψεύδονται, εξαπατούν, ψευδορκούν, απειλούν και λειτουργούν σαν συμμορία με αρχηγό, είναι ικανοί για πολλά. Αν δεν τους φοβάσαι, ας τους καταγγείλεις. Αν ανησυχείς παραιτήσου. Δεν είναι νομική θέση, αλλά φιλική γνώμη».
Δεν συνιστώ την απόδραση, από αυτό που θεωρείται κοινωνικό καθήκον. Είναι όμως αδερφέ μου» βαριά η καλογερική», όπως λέει και η παροιμία. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
* Αποτελεί κοινοτοπία η... επιστήμη των αναβολών στα ποινικά δικαστήρια. Εδώ και πάρα πολλά χρόνια, ο πρόεδρος του δικαστηρίου πριν αρχίσει η εκφώνηση της πρώτης στη σειρά ποινικής υπόθεσης ακούγεται να λέει. «Ποιες δίκες είναι για αναβολή;» Θεσμός πλέον το δίκαιο των αναβολών. Απουσιάζει π. χ. ο δικηγόρος επειδή... ασθενεί ή έχει άλλη δίκη από αναβολή. Είναι άρρωστος... του πεθαμού ο κατηγορούμενος [είναι παραδίπλα στην καφετέρια]. Υπάρχει απεργία των δικηγόρων, των δικαστικών υπαλλήλων, των δημοσίων υπαλλήλων, ή απουσιάζουν ουσιώδεις μάρτυρες κ. λ. Ουκ έστιν αριθμός αιτίων για αναβολές. Τελευταία έχουν ληφθεί κάποια μέτρα. Αδυνατώ να πιστέψω, πως θα αποδώσουν. Ετσι ή αλλιώς παραμένει αδιανόητο να εγγράφονται 30 και 40 υποθέσεις κακουργημάτων σε μία δικάσιμο. Από αυτόν τον λόγο συνάδελφος της Λάρισας υπέστη ως δικηγόρος τα έτη 2009 -2014 το μαρτύριο 4 αναβολών στο 3μελές εφετείο κακουργημάτων και 5 στο 5μελές της έφεσης των τεσσάρων κατηγορουμένων στη Θεσσαλονίκη. Ενδιαμέσως πέθαναν οι δύο κατηγορούμενοι και στην τελευταία δικάσιμο τον Δεκέμβριο του 14 είχε ήδη παραιτηθεί από την ενεργό δράση. Οι εντολείς του και πολιτικώς ενάγοντες είχαν μετακινηθεί από την Ελλάδα και το γραφείο του κατέγραψε ζημία 14. 000 ευρώ λόγω των πολλαπλών εκτός έδρας παραμονών και αρκετών διανυκτερεύσεων. Από τους μάρτυρες μετά την 5η φορά δεν προσήλθε κανείς, και οι δύο έστειλαν υπόμνημα, όπου εμμέσως αλλά με σαφήνεια έγραψαν, πως είναι απάνθρωπο να υπομένουν τέτοια δεινά. Εγραψαν πως καμιά φορά και κανένα δικαστήριο δεν προδίκαζε πόσες υποθέσεις[έστω και κατά προσέγγιση] θα δικάσει, και ότι εκείνοι στο μεταξύ περίμεναν στο κρύο, ή τον καύσωνα μάταια να έρθει η σειρά της υπόθεσης, που δεν ερχόταν ποτέ.