Η Γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας

ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ

Από τον Αποστόλο Ποντίκα, δάσκαλο, θεολόγο, φιλόλογο, Πολιτικών Επιστημών

H Πεντηκοστή είναι για τους χριστιανούς η μεγάλη Γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας, αφού την ημέρα αυτή κατήλθε το άγιο Πνεύμα στους Αποστόλους, οι οποίοι στη συνέχεια με το κήρυγμά τους, ίδρυσαν την πρώτη χριστιανική εκκλησία. Οι Απόστολοι, «προσκαρτερούντες» τη δωρεά του Α. Πνεύματος, είχαν ενότητα και αγάπη μεταξύ τους «ομαθυμαδόν». Σύμφωνα, με τον Ε. Λουκά, κέντρο γύρω από το οποίο συμβαίνουν τα γεγονότα της Πεντηκοστής είναι το Υπερώο. Η χριστιανική εορτή της Πεντηκοστής αντιστοιχεί με την ομώνυμη μεγάλη εορτή των Ιουδαίων, με διαφορετικό χαρακτήρα και περιεχόμενο. Η Εβραϊκή Πεντηκοστή εορτάζεται 50 ημέρες μετά το Πάσχα και ονομάζεται εορτή της Εβδομάδας. Η Πεντηκοστή αρχικά στους Εβραίους, ήταν γεωργική εορτή και εορτή της αρχής του θερισμού των σπαρτών. Οι Εβραίοι πρόσφεραν στον Θεό τα «Πρωτογεννήματα», της νέας σοδειάς.
Για τους χριστιανούς, όμως, η εορτή αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία, γιατί την ημέρα αυτή το άγιο Πνεύμα, κατέβηκε στους Αποστόλους και ανέδειξε τους απλοϊκούς ψαράδες πανσόφους κήρυκες του Ευαγγελίου του Χριστού. Η εορτή της Πεντηκοστής ανάγεται στους αποστολικούς χρόνους, όπου εορταζόταν στον ναό των Ιεροσολύμων, μαζί με τους Ιουδαίους, όπως μας πληροφορούν οι Πράξεις των Αποστόλων. Κατά την εορτή της Πεντηκοστής, γινόταν η βάπτιση των κατηχουμένων και για τον λόγο αυτόν ψάλλεται και σήμερα ως τρισάγιος ύμνος το «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε».
Η εορτή της Πεντηκοστής, εορτάζεται όλη την εβδομάδα και αποδίδεται στο Σάββατο, ενώ από τις μεθεόρτιες ημέρες, διακρίνεται η Δευτέρα, η οποία είναι αφιερωμένη στο Ζωοποιόν Άγιο Πνεύμα.
Η Αγία Τριάδα, το κυριότερο δόγμα της χριστιανικής πίστης, αποτελεί το σημαντικότερο κεφάλαιο της χριστιανικής πίστης, αλλά και το θεμέλιο της διδασκαλίας για την απολύτρωση και σωτηρία των ανθρώπων. Εκφράζει το Τριαδικό δόγμα την πίστη σε έναν Θεό με τρία πρόσωπα. Τα πρόσωπα αυτά είναι: ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιον Πνεύμα, τα οποία είναι όμοια, αδιαίρετα και ομοούσια κατά τη θεότητα. Έχουν την ίδια δύναμη, δόξα και ενέργεια, αλλά, όμως, διακρίνονται μεταξύ τους ως ξεχωριστή το καθένα υπόσταση. Τα τρία πρόσωπα, έχουν κοινές ιδιότητες, εκτός μόνο από την αγεννησία, γιατί μόνο ο Θεός δε γεννήθηκε από άλλο πρόσωπο, τη γέννηση, γιατί μόνο ο Υιός γεννήθηκε από τον πατέρα και την εκπόρευση, γιατί μόνο το άγιο Πνεύμα, εκπορεύεται από τον Πατέρα και είναι αυτό το διακριτικό του γνώρισμα... Το Τριαδικό δόγμα στηρίζεται ολοκληρωτικά στην Κ Διαθήκη, όπου μεταξύ των άλλων τριαδικών μαρτυριών, υπάρχει ρητή εντολή να γίνεται το βάπτισμα στο « Όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Την εντολή αυτή έδωσε στους μαθητές του ο Χριστός, λέγοντας: «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος Ματθ, κη’, 19». Βέβαια, για το θέμα της τριαδικότητας, έγιναν αιρετικές κινήσεις που ταλάνισαν την εκκλησία και δημιούργησαν αρκετά προβλήματα. Εναντίον των αιρετικών αυτών οι Πατέρες και Διδάσκαλοι της εκκλησίας, έγραψαν και δίδαξαν την ορθή έννοια για τα τρία πρόσωπα, ενώ η Α’ Οικουμενική Σύνοδος της Νίκαιας το 325, διατύπωσε την επίσημη δογματική διακήρυξη για τα τρία Πρόσωπα και την ολοκλήρωσε η Β’ Οικουμενική Σύνοδος της Κωνσταντινοπόλεως το 381. Από τότε και μετά το Σύμβολο της πίστεως, εκφράζει την ορθόδοξη διατύπωση του τριαδικού δόγματος περί Θεού Παντοκράτορα, δημιουργού όλης της ορατής δημιουργίας, του Ιησού Χριστού, Υιού που η ουσία του είναι ίδια με την ουσία του Πατρός, που γεννήθηκε, δε ποιήθηκε, και του Αγίου Πνεύματος, το οποίο εκπορεύεται, από τον Πατέρα και μόνο, τη μόνη αρχή και αιτία εκπόρευσης του Πνεύματος. Ο λαός μας τιμά με λαμπρότητα την Πεντηκοστή, ενώ υπάρχουν γύρω στα 30 ομώνυμα χωριά που φέρουν το όνομα της Αγάς Τριάδας. Εξάλλου, υπάρχουν αρκετοί ναοί και μοναστήρια με το όνομα της Αγίας Τριάδας. Στην περιοχή του Ολύμπου υπάρχει το βυζαντινό μοναστήρι της Αγίας Τριάδας Σπαρμού, το οποίο ιδρύθηκε τον ΙΣΤ’ αιώνα, που έπαθε αρκετές ζημιές από τους τούρκους και τους ληστές. Από το 1792, άρχισε μια οικονομική άνθηση και έγινε το καταφύγιο πολλών κλεφτών και αρματολών του επαναστατικού αγώνα. Η δραστηριότητα αυτή οφείλεται στον δυναμικό και φιλοπρόοδο ηγούμενου Ζαχαρία Χατζηγεωργάκη, ο οποίος καταγόταν από το κοντινό χωριό Κρυόβρυση - Πουλιάνα Ελασσόνας, Συχνά το επισκεπτόταν και ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος.
Πιο πάνω από το μοναστήρι της Αγ. Τριάδας και απέναντι από την Πουλιάνα στο κοίλωμα της αρχαίας Τετνάτας, η οποία ορθώνεται στο χωριό Καρυά, υπήρχε η Παλιά Σκαμνιά, όπου ήταν η Εκκλησία της Αγίας Τριάδας. Από το χωριό αυτό καταγόταν, μακαριστός Μητροπολίτης Σιδηροκάστρου, Ιωάννης.
Ο ναός της Αγίας Τριάδας Σκαμνιάς ,σώζεται και σήμερα, χάρη στην αγάπη των κατοίκων και στον πολιτιστικό τους σύλλογο. Είναι βυζαντινό κτίσμα και χρονολογείται το έτος 1520, Χαρακτηριστική είναι μια αγιογράφηση του Κυνοκέφαλου αγίου Χριστόφορου. Δυστυχώς, ο χρόνος επέφερε και τη φθορά της εκκλησίας.