Ερειπωμένες οικογενειακές εστίες. Τα θύματα είναι τόσα πολλά που δεν μετριούνται στα εκσυχγρονισμένα μηχανήματα της στατιστικής καταμέτρησης και τα ονόματά τους δεν χωρούν στα συμπληρωματικά παραρτήματα της ιστορίας μας. Οι άνθρωποι αυτοί ζουν μέσα στο χάος, χωρίς στέγη, τροφή, νερό, θέρμανση, κουβέρτες κ.λπ. Όσοι από αυτούς έχουν αυτοκίνητο, περνούν τη νύχτα τους μέσα σε αυτό. Όλοι οι άλλοι γυρίζουν από εδώ και από εκεί, όπου ο καθένας τους μπορεί να βολευτεί. Σκόρπια τα συντρίμμια παντού στους δρόμους, στις πλατείες και όπου υπάρχει χώρος ταφής τους. Διάχυτη η απόγνωση. Αυτή η τάση, αυτή η κατάσταση δημιουργεί μέσα σ’ αυτούς τους ανθρώπους την απόγνωση, την απελπισία, την κατάρρευση με γοργό ρυθμό, με συνέπεια να γεννιούνται αντιδράσεις ακραίες σε βάρος του ατόμου που επηρεάζουν την υπόλοιπη ζωή του. Ποιες απώλειες να μετρήσει κανείς και ποιες πληγές να επουλώσει; Πρόκειται για βία σπασμωδική ενέργεια εσχάτης απελπισίας μπροστά στο χάος του σεισμού. Γκρεμίζονται όλα εκείνα που κερδήθηκαν ύστερα από θυσίες και σκληρούς αγώνες, ώστε να ταφούν στα ερείπια που ο βιβλικός σεισμός δημιούργησε.
Μέσα σ’ αυτήν την καταιγίδα, στο αποτρόπαιο αυτό θέαμα που ξάφνιασε ολόκληρο τον κόσμο, η διεθνής κοινότητα, με πρωτοπόρο τη χώρα μας, αναστατωμένη και προβληματισμένη, αυτοστρατεύθηκε σε αγώνα συμπαράστασης και έβαλε αμέσως σε κίνηση τους θεσπισμένους και οργανωμένους μηχανισμούς αλληλοβοήθειας. Η πατρίδα μας από την πρώτη στιγμή βρέθηκε στο πεδίο των καταστροφών, με πρώτη την ΕΜΑΚ. Μια εξαιρετική ομάδα αντιμετώπισης μεγάλων καταστροφών. Ήταν όλοι τους εκεί. Είκοσι πέντε άτομα, με τον γιατρό και τον πολιτικό μηχανικό κοντά τους, τους εκπαιδευμένους σκύλους και όλα τα απαραίτητα σύγχρονα υλικά που απαιτούνται στις περιπτώσεις αυτές. Και πάνω απ’ όλα την τεχνογνωσία και την εμπειρία της. Μέσα στην ασταμάτητη ιστορική ροή του χρόνου, οι σειρήνες της διαφήμισης διάσωσης αγνοούμενων προσώπων άρχισαν να σαλπίζουν τον παιάνα της τιμής και της δόξας για τα δικά μας παιδιά, για τα παλικάρια της Α. ΕΜΑΚ, που έβγαζαν με κίνδυνο της ζωής τους, ύστερα από μεγάλη προσπάθεια και ευθύνη, τον ένα μετά τον άλλο, μέσα από τα συντρίμμια των πολυκατοικιών, ανθρώπους καταπλακωμένους κάτω από αυτά. Ανθρώπους που νίκησαν τον θάνατο και επανήλθαν στη ζωή. Ο άνθρωπος που σκέφτεται, που δουλεύει μέσα του τις γνώσεις και τις εμπειρίες, που ελέγχει τις απαντήσεις της επιστήμης και της ιστορίας και μεταποιεί τις αποκρίσεις, θα φθάσει στον σκοπό του και θα λαχταρήσει τη συνάντηση με τα επιτεύγματά του. Οι άνθρωποι της ΕΜΑΚ, αξιοποιώντας συνειδητά τη συναγμένη σοφία τους και την πολύπλευρη τεχνολογική εμπειρία τους, ήλθαν από την Ελλάδα στην Τουρκία για να σώσουν ζωές και το πέτυχαν. Αυτήν τη στιγμή, που ομιλούν όλοι για αυτούς, είναι άξιοι θαυμασμού και δίκαια τα χειροκροτήματα των Τούρκων και οι έπαινοι προς τα πρόσωπά τους. Δίκαιη και η αγάπη μας και ο θαυμασμός μας και η εκτίμηση προς αυτούς. Προσέφεραν έργο θεάρεστο και η ιστορία θα τους κατατάξει εκεί όπου πρέπει. Η συνάντηση των ανθρώπων της ΕΜΑΚ με τους Τούρκους αγνοούμενους κάτω από τα μπάζα των πολυκατοικιών είναι ένα μυστήριο. Άνοιγμα δύο κοινωνιών και ειλικρινούς διαλόγου μεταξύ τους. Πέρα και πάνω από τα σχήματα που δουλεύει η καθημερινότητα. Γέφυρα οικειότητας, συμφιλίωσης, σεβασμού της προσωπικότητας του ατόμου. Απόθεση της ύπαρξης στην αγκαλιά της άπειρης αγάπης. Συνομιλία απλή, καθαρή, άδολη, εγκάρδια, ευχαριστιακή, γαλήνια χαράς και ευτυχίας. Απόκτημα σπάνιο και ακριβό. Γεύση ψυχής που μπορεί να μας προσφερθεί σε κλάσμα χρόνου. «ΣΕ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ». Κάθε φορά που οι Έλληνες διασώστες ανέσυραν από τα συντρίμμια κάποιον ζωντανό Τούρκο, οι συγγενείς του και ο κόσμος που ήταν συγκεντρωμένος φώναζαν τις πιο πάνω λέξεις. Τρεις λέξεις που έβγαιναν από τα βάθη της ψυχής των ανθρώπων, που περιέκλειαν μέσα τους το ψυχικό μεγαλείο του τούρκικου λαού. Σαν να μας έλεγαν ακόμα: Την ειρήνη θέλουμε μαζί σας. Και τη διψάμε. Τη ζητάει η κουρασμένη υπόστασή μας. Αποτελεί κυρίαρχη λαχτάρα της ψυχής μας, τη νιώθουμε ως ελλειμματική και ως ποθητή ατμόσφαιρα, μέσα στην οποία μπορεί να ανθίσει η αγάπη ανάμεσά μας, χωρίς διακοπές και δίχως αναστολές. Ο αγαπητός διάλογος.
Θα ήταν λάθος μου να παραλείψω τα ευμενή σχόλια όλου του κόσμου για το θετικό έργο που οι διασώστες προσέφεραν στους Τούρκους και που ήταν το πρώτο και μοναδικό. Αισθανόμαστε υπερηφάνεια γι’ αυτό, συνάμα και μεγάλη αγάπη για τα παιδιά μας. Οι επιτυχίες των διασωστών με παρέσυραν να ασχοληθώ επί μακρόν μαζί τους και να παραμερίσω έστω και για λίγο τη συμβολή των άλλων. Είναι αλήθεια ότι από τα μακρινότερα διαμερίσματα του πλανήτη μας ξεκίνησαν ομάδες ειδικευμένες στην αντιμετώπιση των συμφορών και εφόδια που συγκεντρώθηκαν από κρατικούς μηχανισμούς και από την ιδιωτική πρωτοβουλία, ταξιδεύουν προς την Τουρκία για να απαλύνουν τον οξύ πόνο και να διαλύσουν την καταχνιά της απόγνωσης. Δεν προσπερνώ ελαφρά τη καρδία και τη συνείδηση τον παγκόσμιο συναγερμό και τη στράτευση για άμεση βοήθεια και ανακούφιση των θυμάτων και όλων των πληγέντων της αλόγιστης φυσικής αναστάτωσης. Κανένας μας δεν παραχωρεί στον εαυτό του το δικαίωμα να υποτιμήσει ή πολύ περισσότερο να ψέξει τη διακρατική βοήθεια. Την κινητοποίηση του ενδιαφέροντος ολόκληρης της οικουμένης και τη φιλάδελφη προσφορά ιατρικής εξυπηρέτησης και υλικής βοήθειας. Όλα όσα έγιναν και γίνονται τα μετρούμε, τα εκτιμούμε και τα φωτίζουμε. Είναι εκδηλώσεις ανθρωπιάς και πολιτισμού. Μαρτυρούν πως στις δύσκολες στιγμές οι ηγέτες των λαών έχουν τη δύναμη, το κουράγιο και τη θέληση, να παρακάμπτουν τις διαφορές τους και να τρέχουν, αρωγοί στις εστίες της συμφοράς, όπως έπραξε η πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της χώρας μας και ολόκληρος ο ελληνικός λαός. Καρδιές φλεγόμενες που δεν εμπιστεύθηκαν το χρέος της αγάπης στην κρατική γραφειοκρατία, αλλά την έζησαν σαν πράξη αιμοδοσίας στους πονεμένους αδελφούς μας και την άσκησαν με την καταβολή συνέπειας και προσωπικού μόχθου πάνω στα συντρίμμια των πολυκατοικιών της Τουρκίας.
* Από τον Αθανάσιο Στ. Φώτο,
επί τιμή δικηγόρο