Ο θάνατος του Κωνσταντίνου, όπως ήταν φυσικό, έδωσε αφορμή για να έρθουν ξανά στο προσκήνιο οι συζητήσεις για την κατάργηση του πολιτεύματος της Βασιλευομένας Δημοκρατίας στην πατρίδα μας. Παρακάτω επιχειρείται μια πολύ σύντομη ιστορική αναδρομή για την πορεία της βασιλείας στην Ελλάδα και αφήνω στον αναγνώστη τα όποια συμπεράσματα.
Ο πρώτος βασιλιάς, στο πρώτο ελεύθερο ελληνικό κράτος, το οποίο για να δημιουργηθεί χύθηκαν ποταμοί αίματος από πληθώρα αγνών αγωνιστών, ήταν ο Βαυαρός Όθων Φρειδερίκος Λουδοβίκος. Λόγω της καχυποψίας απέναντι στον πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας, Ιωάννη Καποδίστρια, (θεωρείτο ρωσόφιλος), το 1830, η Αγγλία, κατά την υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Ανεξαρτησίας του ελληνικού κράτους, πέτυχε συμφωνία με τις μεγάλες («Προστάτιδες Δυνάμεις») για τη μεταβολή του πολιτειακού σχήματος της χώρας, την επιβολή μοναρχίας και τη μετατροπή του ελληνικού κράτους σε βασίλειο. Οι ίδιες όρισαν, με τη Συνθήκη του Λονδίνου (1832), τον 17χρονο, τότε, Όθωνα από τη Βαυαρία ως βασιλιά της Ελλάδας. Το πρωτόκολλο εκλογής (25 Απριλίου 1832) του Όθωνα ως βασιλιά υπογράφηκε από τον υποκόμη Πάλμερστον (Αγγλία) και τους πρίγκιπες Σαρλ Μωρίς ντε Ταλλεϋραν-Περιγκόρ (Γαλλία και Κρίστοπ φον Λίβεν (Ρωσία). Με αυτόν τον τρόπο οι ξένες δυνάμεις επέβαλαν τη βασιλεία για να ελέγχουν την Ελλάδα. Αυτή είναι, δυστυχώς, η πραγματική αλήθεια.
Επειδή ο Όθωνας ήταν ανήλικος, σχηματίστηκε επιτροπή Αντιβασιλείας, αποτελούμενη από πέντε αντιβασιλείς για να κυβερνήσουν τον τόπο μέχρι να ενηλικιωθεί ο βασιλιάς! Είναι αυτοί που αργότερα θα παίξουν καταλυτικό ρόλο στο να φυλακιστεί ο αρχιστράτηγος της Επανάστασης Θοδωρής Κολοκοτρώνης και να δολοφονηθούν πολλοί Ήρωες του «‘21». Προηγήθηκε η δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια (με καταγωγή και από την Κύπρο), ενός Άγιου της πολιτικής που δημιούργησε κράτος μέσα από τα ερείπια. Με ηθικούς αυτουργούς τους Άγγλους και τους Γάλλους, αυτούς δηλαδή που έφεραν τη βασιλεία στον τόπο μας. Ο Ιωάννης Καποδίστριας ανέλαβε καθήκοντα κυβερνήτη μετά την άρνηση του Λεοπολδου Α’ του Βελγίου να αναλάβει Μονάρχης στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος.
Το 1862 ο Όθωνας εκπίπτει του αξιώματος και από το 1863 οι Μεγάλες Δυνάμεις παραχωρούν τον θρόνο στον Δανέζικο οίκο των Γλύξμπουργκ. Η βασιλεία είναι συνδεδεμένη με πολλές κρίσιμες περιόδους της σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας, όπως ο ατυχής Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897 και οι επιτυχείς Βαλκανικοί Πόλεμοι. Υπήρξαν και βασιλείς που πρόσφεραν στον τόπο μας. Ωστόσο, από τον εθνικό διχασμό του 1915 και μετά η βασιλεία έγινε θέμα σύγκρουσης και όχι ενότητας. Το παλάτι έχει μεγάλη ευθύνη (ασφαλώς και άλλοι πολλοί) για τη Μικρασιατική Καταστροφή. Όπως ασφαλώς και στα ταραγμένα χρόνια πριν επιβληθεί η δικτατορία με το στρατιωτικό πραξικόπημα στις 21 Απριλίου1967, τη γνωστή «επταετία» για την οποία ούτε ο βασιλιάς ούτε και η τότε πολιτική ηγεσία είναι άμοιροι ευθυνών.
Η Βασιλευόμενη Δημοκρατία καταργήθηκε οριστικά τον Δεκέμβριο του ‘74, με το πολιτειακό δημοψήφισμα (είχαν προηγηθεί άλλα πέντε παρόμοια δημοψηφίσματα), όταν ο λαός σε ποσοστό 69,2% ψήφισε υπέρ της αβασίλευτης Δημοκρατίας. Έκτοτε το πολίτευμα είναι η Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Με έναν πρόεδρο που δεν εκλέγεται απευθείας από τον λαό, από τον οποίο μάλιστα λίγα χρόνια μετά αφαιρέθηκαν όλες οι εξουσίες, μετατρέποντας ουσιαστικά σε ένα απλό «διακοσμητικό στοιχείο». Για την εκλογή του, μάλιστα, πολλές φορές παίχτηκαν διάφορα πολιτικά παιχνίδια. Είχαμε ροζ και μπλε ψηφοδέλτια ή τεχνηέντως προκλήθηκαν πρόωρες βουλευτικές εκλογές! Έχει και η δημοκρατία τα προβλήματά της. Έχει, όμως, και το μεγάλο πλεονέκτημα ότι δίνεται το δικαίωμα στον λαό, όχι δυστυχώς πάντα κάτω από τις καλύτερες συνθήκες και προϋποθέσεις, να κάνει τις επιλογές του.
Υστερόγραφο: Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ο Γ’ και ο Γεώργιος Γρίβας Διγενής, οι οποίοι διαδραμάτισαν καταλυτικό ρόλο για το μέλλον του Κυπριακού Ελληνισμού, ήταν και οι δύο δεδηλωμένοι βασιλόφρονες. Κάποια πράγματα είναι η αλήθεια δεν εξηγούνται πάντα με τους κανόνες της κοινής λογικής…. Λέγεται, μάλιστα, ότι ο Μακάριος, κατά τη διάρκεια της επταετίας, σκέφτηκε να καλέσει στην Κύπρο τον τέως βασιλιά. Πάρα πολλά και σημαντικά, που αφορούσαν τον Μακάριο, τον Γρίβα και την Κύπρο, δυστυχώς, τα πήρε στον τάφο μαζί του ο Κωνσταντίνος. Ένα, λοιπόν, είναι βέβαιο: Ο τέως βασιλιάς (που αγαπούσε, όπως πολλοί υποστηρίζουν την Ελλάδα, αλλά αυτό από μόνο του δεν φτάνει) και η βασιλεία, αποτελούν σημαντικά κεφάλαια της σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας που χρειάζονται επισταμένη και αντικειμενική διερεύνηση.
Από τον δρ. Αυγουστίνο Αυγουστή,
καθηγητή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
