Αλλά τι ακριβώς είναι τα προσωπικά δεδομένα ή αλλιώς δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα;
Είναι διαφορετικές πληροφορίες, οι οποίες εάν συγκεντρωθούν όλες μαζί, μπορούν να οδηγήσουν στην ταυτοποίηση ενός συγκεκριμένου ατόμου, πληροφορίες όπως το ονοματεπώνυμο, το email μας, τα δεδομένα τοποθεσίας μας (π.χ. η λειτουργία GPS στο κινητό), τα ιατρικά μας δεδομένα κ.ά. Ας μη γελιόμαστε, εδώ υπάρχει μία συναλλαγή.
Οι τεχνολογικοί κολοσσοί χρειάζονται απεγνωσμένα τα ιδιωτικά μας δεδομένα και εμείς τα παραχωρούμε, εν γνώσει μας ή και όχι, με αντάλλαγμα να απολαμβάνουμε τις υπηρεσίες τους, πολλές εκ των οποίων είναι δωρεάν. Και τι κάνουν τα δεδομένα μας; Τα συγκεντρώνουν τα επεξεργάζονται ελαφρώς και τα πουλάνε σε άλλους ψηφιακούς κολοσσούς, οι οποίοι με τη βοήθεια υπερεξελιγμένων αλγορίθμων (τεχνητή νοημοσύνη) βγάζουν στατιστικά στοιχεία και συμπεράσματα για εμάς και τον τρόπο ζωής μας.
Τι μας αρέσει να τρώμε ή να φοράμε, ποια διασκέδαση προτιμούμε και πότε, τι φοβόμαστε, τις πολιτικές μας προτιμήσεις, την αγαπημένη μας ομάδα, πού και πόσο δουλεύουμε, πόσο, πώς και πού ασκούμαστε, πού πηγαίνουμε στον ελεύθερο χρόνο μας και πολλά πολλά ακόμα.
Τα δεδομένα αυτά είναι πολύτιμα.
Αυτοί που τα έχουν στα χέρια τους έχουν μία άνευ προηγουμένου εξουσία.
* Ένας πολιτικός μπορεί να παραπλανήσει τον κόσμο λέγοντας σε κάθε γκρουπ ψηφοφόρων αυτό που θέλει να ακούσει.
* Ένας επίδοξος δικτάτορας έχει τη δυνατότητα να χειραγωγήσει και να ξεσηκώσει κόσμο για να πετύχει τους σκοπούς του.
* Μια εμπορική επιχείρηση μπορεί να προωθεί τα προϊόντα της πιο αποτελεσματικά.
* Ένα ιατρός ερευνητής θα μπορούσε να προβλέψει την εμφάνιση μιας ασθένειας ή να δημιουργήσει μια πιο εξατομικευμένη θεραπεία.
* Ένα λογισμικό διαχείρισης ψηφιακών χαρτών μπορεί να μας καθοδηγήσει στον προορισμό μας αποφεύγοντας την κίνηση στους δρόμους ή να μας προειδοποιήσει για κάποιο ατύχημα που έχει συμβεί στη διαδρομή μας ή ακόμη και να μας ενημερώσει για το πού έχουμε παρκάρει το αυτοκίνητό μας!
Σημασία, επομένως, έχει ποιος έχει τα στοιχεία αυτά και πώς τα χρησιμοποιεί.
Πάντα οι άνθρωποι μοιραζόμασταν προσωπικά μας δεδομένα, πολύ πριν την εμφάνιση των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών και των έξυπνων κινητών.
Παραχωρούσαμε στον γιατρό το ιστορικό μας, δίναμε στην τράπεζα τα χρήματά μας και αυτά τα κάναμε βασιζόμενοι στην εμπιστοσύνη και φυσικά στους νόμους που μας προστάτευαν από την απάτη.
Το ίδιο ισχύει και σήμερα. Χρειαζόμαστε ισχυρούς νόμους, αλλά και εμπιστοσύνη.
Νόμους που ενώ επιτρέπουν την πρόοδο και εξέλιξη, προστατεύουν από τη χειραγώγηση και την εξαπάτηση.
Και εμπιστοσύνη, στο ότι δεν θέλουν πάντα και όλες οι μεγάλες, «κακές» εταιρείες να μας βλάψουν.
Την επόμενη φορά που θα τα «βάλουμε» με μία επιχείρηση που αλιεύει χωρίς αντάλλαγμα τα δεδομένα μας, ας έχουμε υπόψη μας και το εξής:
Έρευνα του M.I.T. ρώτησε δείγμα χρηστών πόσα χρήματα θα έπρεπε να τους δώσουν για να σταματήσουν να χρησιμοποιούν τη μηχανή αναζήτησης Google για έναν χρόνο. Ο μέσος όρος ήταν περίπου 17.000 δολάρια!
Εμείς πόσο αξιολογούμε τη χρήση μίας μηχανής αναζήτησης;
Πόσο αξιολογούμε τη χρήση του email μας, των ψηφιακών χαρτών ή του Youtube; Πόσο αξιολογούμε τα προσωπικά μας δεδομένα; Ας είμαστε δίκαιοι, είναι μία συναλλαγή!
Από τον Θωμά Κλειτσάκη,
καθηγητή Πληροφορικής
