Μια τέτοια απόφαση θα αποτελούσε και μια αποτελεσματική πολιτική πράξη απομόνωσης των λίγων ανεύθυνων που προτείνουν την κατεδάφιση του ολοκληρωμένου ενεργειακού συγκροτήματος, ενώ, παράλληλα, θα έθετε τέλος στην καλλιέργεια συγχύσεων και μίσους εναντίον του. Οι υγιείς δυνάμεις της περιοχής πρέπει επιτέλους να περάσουν από την «αφωνία» στη συστηματική και υπεύθυνη ενημέρωση της κοινής γνώμης», και με αυτά τα κριτήρια «οι νοήμονες Μεσοχωρίτες θα πρέπει, κατά την άποψή μας, να κρίνουν όλα τα κόμματα και όλους τους αυτοδιοικητικούς τους εκπροσώπους κατά την επικείμενη κρίσιμη προεκλογική περίοδο». Αυτό υποστηρίζει η ΕΔΥΘΕ, με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψη του Τρικαλινού υπουργού Ενέργειας Κ. Σκρέκα στην περιοχή και τις δηλώσεις του για την πορεία ολοκλήρωσης και λειτουργίας του έργου, εν μέσω της ραγδαίας επιδείνωσης του ενεργειακού προβλήματος της χώρας. Πιο συγκεκριμένα:
ΕΡΩΤΗΣΗ «ΕτΔ»:
Πώς σχολιάζετε την πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Ενέργειας, κ. Κ. Σκρέκα, στη Μεσοχώρα Τρικάλων και τις σχετικές δηλώσεις του για την πορεία του έργου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ Ε.Δ.Υ.ΘΕ.:
Πριν αρκετά χρόνια (Οκτώβριος 2014), το Τεχνικό Επιμελητήριο είχε οργανώσει μια ενημερωτική επίσκεψη στο φράγμα της Μεσοχώρας και στον αντίστοιχο υδροηλεκτρικό σταθμό (ΥΗΣ), λίγο νοτιότερα, στη θέση «Γλύστρα».
Πλησιάζοντας στο χωριό, μια ομάδα κατοίκων, μέλη της τότε συλλογικότητας «Αχελώου Ρους» (μετέπειτα «Μεσοχώρα - Αχελώος SOS») και του Συνδέσμου Κατακλυζόμενων Μεσοχώρας (ΣΚΜ), πληροφορημένοι για την επίσκεψη του ΤΕΕ και με επικεφαλής ένα μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ που κατάγεται από τη Μεσοχώρα [Σημ.: Την περίοδο εκείνη ο ΣΥΡΙΖΑ επέμενε στην εξωφρενική θέση για κατεδάφιση του ήδη ολοκληρωμένου έργου, όπως και σήμερα δηλώνει αντίστοιχα ότι θα πραγματοποιήσει στο ημιτελές φράγμα Συκιάς (!)], υποχρέωσαν τον οδηγό να σταματήσει, απαιτώντας από τους περίπου 40 μηχανικούς, αυτοδιοικητικούς κ.λπ. επιβάτες του να κατέβουν από το λεωφορείο, χωρίς καν να τους υποβάλλουν έστω μια ευγενική παράκληση, εάν οι ίδιοι το επιθυμούν, να τους ενημερώσουν για τις απόψεις τους.
Μάλιστα, ο επικεφαλής, έμπλεος «δημοκρατικής ευαισθησίας», δήλωσε πως δεν πρόκειται να επιτραπεί η συνέχιση του ταξιδιού εάν δεν παρακολουθήσουν την ενημερωτική «διάλεξη» που εκείνος είχε ετοιμάσει (δείτε στο {1} σχετική ανακοίνωση και ρεπορτάζ).
Για την ιστορία, παρότι υπήρξαν αντιδράσεις από τους μηχανικούς - επισκέπτες για την ανοίκεια και αυταρχική αυτή συμπεριφορά που θύμιζε άλλες εποχές, το στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε τελικά τη σχετική παράσταση που επιδίωκε προς τους απρόθυμους ακροατές του, οι οποίοι, βεβαίως, δεν είχαν άλλη επιλογή παρά να πληροφορηθούν από τον «επαναστάτη» θιγόμενο κάτοικο τους λόγους για τους οποίους το κόμμα του και ο ΣΚΜ «απαιτούν» την κατεδάφιση του έργου...
Θυμηθήκαμε το περιστατικό με την ευκαιρία της επίσκεψης του υπουργού κ. Σκρέκα στην περιοχή, καθώς και της σχετικής ανακοίνωσης του ΣΚΜ (δείτε στο {2} τον σύνδεσμο), στην οποία επαίρονται πως «...σταματώντας την αυτοκινητιστική πομπή ...απηύθυνε πρόσκληση (!!) στον κ. Υπουργό να συζητήσουν...».
Προφανώς δεν έχει νόημα να ασχοληθούμε με τις πρακτικές και κατά μείζονα λόγο με τις θέσεις του ΣΚΜ, οι οποίοι εξάλλου εκπροσωπούν μια ελάχιστη μαχητική μειοψηφία και έχουν εδώ και χρόνια απομονωθεί από τους λίγους κατοίκους του χωριού και τη μεγάλη πλειοψηφία των υπόλοιπων ενδιαφερομένων που κατάγονται από εκεί.
Η μεγάλη αυτή πλειοψηφία το μόνο που προσδοκά είναι πότε επιτέλους θα εκλείψει αυτή η εκκρεμότητα, πότε θα προσδιοριστεί το ύψος και πότε θα εισπράξουν τις αποζημιώσεις που δικαιούνται, όπως ήδη συνέβη σε διπλανά χωριά (Αρματολικό) και άλλους ιδιοκτήτες γης και εγκαταστάσεων στην ευρύτερη κατακλυζόμενη περιοχή, οι οποίοι φυσικά ουδέποτε είχαν συμμεριστεί τις προτάσεις για κατεδάφιση του έργου.
[Σημ.: Εάν υπάρχουν κάποιοι σκεπτόμενοι ανάμεσα στα λίγα μέλη του ΣΚΜ, αφήνοντας στην πάντα τις συναισθηματικού τύπου γενικότητες για «πατρίδα», «περιβάλλον», «ιστορία», «φαραωνικά έργα» και όλα τα σχετικά, θα έπρεπε υπεύθυνα, αν μη τι άλλο, να ενημερώσουν την κοινή γνώμη από πού αντλούν το δημοκρατικό δικαίωμα να προβάλλουν την εξωφρενική τους αξίωση να κατεδαφιστεί ένα ήδη κατασκευασμένο έργο αξίας 600 εκατ. ευρώ, που πλέον το στηρίζει το σύνολο των κομμάτων της Βουλής και του λαού, το οποίο εξάλλου κατασκευάστηκε με «δικά» μας χρήματα.
Οφείλουν, επίσης, να ενημερώσουν την κοινή γνώμη και όλους όσοι παρακολουθούν το θέμα αυτό, από ποια πηγή προτείνουν να εξευρεθούν τα δεκάδες (ίσως εκατοντάδες;) εκατ. ευρώ που θα απαιτηθούν για την κατεδάφιση του φράγματος και των εγκαταστάσεων του ΥΗΣ στη Γλύστρα (η ιδιωτική εταιρεία ΔΕΗ Α.Ε. προφανώς δεν προτίθεται να τα διαθέσει...) και ποιους τελικά θα ήταν δίκαιο να επιβαρύνουν οι δαπάνες αυτές (μήπως τον ελληνικό λαό;).
Όσο δεν το πράττουν, η αξιοπιστία των θέσεών τους βρίσκεται «υπό του μηδενός» και δεν αξίζει η όποια συζήτηση μαζί τους, κάτι βεβαίως που δεν ισχύει για τους φορείς που πραγματικά εκπροσωπούν τους κατοίκους, που είναι αφενός ο Δήμος Πύλης και αφετέρου ο Φιλοπροοδευτικός Σύλλογος Μεσοχώρας κ.λπ.].
Επανερχόμενοι στην ουσία του θέματος και την επίσκεψη του υπουργού κ. Σκρέκα στην περιοχή, ας μας επιτραπούν κάποια σχόλια και παρατηρήσεις.
Παρότι απομένουν ακόμη κάποιες συμπληρωματικές εργασίες (π.χ. παρεμβάσεις στις μονώσεις στην επιφάνεια του επί χρόνια εγκαταλελειμμένου φράγματος, εργολαβία για τη γεωλογική υποστήριξη σε ένα τμήμα του χωριού -τομέας Δ- που δεν θα κατακλυστεί, όπως επιβλήθηκε το 2017 με την δανειοδότηση του ΣΥΡΙΖΑ, άλλες εργασίες κ.ο.κ.), η ανησυχία προκύπτει από το γεγονός ότι ακόμη δεν έχει εκπονηθεί η πολεοδομική μελέτη και το σχέδιο μετεγκατάστασης όσων από τους ιδιοκτήτες ακίνητων ενδιαφέρονται για ένα οίκημα στη νέα θέση του οικισμού, ούτε βεβαίως προχωρούν οι σχετικές υποδομές (δρόμοι, δίκτυα, κοινόχρηστοι χώροι κ.λπ.) στην υπό μελέτη περιοχή.
Η βασική δυσκολία είναι πως κανείς δεν γνωρίζει ποιος είναι ο αριθμός των ενδιαφερομένων να λάβουν αποζημιώσεις και να εγκαταλείψουν το χωριό και πόσοι ενδιαφέρονται για «μετέγκατασταση», ώστε να υπάρξουν κάποια πραγματικά δεδομένα για τις σχετικές μελέτες και για τις επόμενες κινήσεις.
Όλα αυτά συμβαίνουν γιατί οι κυβερνήσεις αγνοούν την υποχρέωσή τους να οριστεί εκ των προτέρων και χωρίς εκβιαστικά τετελεσμένα το ακριβές ύψος των αποζημιώσεων, με νομοθετική ρύθμιση, όπως είχε γίνει και παλαιοτέρα από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ (Ν. 3066/2002 και Ν. 3734/2009).
Ας σημειωθεί πως μετά τη «στροφή» της Κυβέρνησης Τσίπρα που εγκατέλειψε την πολιτική της «κατεδάφισης» και προχώρησε (θέλοντας και μη) στην αδειοδότηση της Μεσοχώρας (2017), υπήρξε γραπτή, αλλά και «διά ζώσης» παρέμβαση του δημάρχου Πύλης προς τον τότε υπουργό Ενέργειας, κ. Σταθάκη, με την οποία ζητούσε να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση για τις αποζημιώσεις, ώστε να διευκολυνθούν οι θιγόμενοι κάτοικοι στις οριστικές τους επιλογές και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες.
Δυστυχώς ο τότε Υπουργός απλά αγνόησε το σχετικό αίτημα, η τύχη του εγγράφου δεν έγινε γνωστή, το θέμα δεν πήγε στη Βουλή και ουσιαστική πρόοδος δεν υπήρξε, ενώ λίγο αργότερα η υπουργική απόφαση αδειοδότησης «ακυρώθηκε» από το ΣτΕ!
Ως προς τις αποζημιώσεις, παρόμοια υπήρξε έως σήμερα και η αντιμετώπιση από την Κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Παρότι εκδόθηκε νέα απόφαση αδειοδότησης του έργου, ουδεμία πρωτοβουλία αναλήφθηκε για συζήτηση στη Βουλή.
Όμως ο κ. Σκρέκας κατά την πρόσφατη επίσκεψή του έδωσε για πρώτη φορά ένα συγκεκριμένο δείγμα των προθέσεών τους.
Αν και ήταν κάπως αντιφατικό, δηλαδή παρόντος του αναπληρωτή διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΗ να υπόσχεται ο Υπουργός (αντί της επιχείρησης) πως θα υπολογισθούν οι αποζημιώσεις (δείτε «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ», 27/9/2022), μένουμε στην ουσία και σημειώνουμε πως αυτή η κίνηση είναι κατ’ αρχήν θετική!
Δεν ξεκαθαρίστηκε, βέβαια, από τον κ. Υπουργό εάν και πότε θα προωθήσει σχετική νομοθετική ρύθμιση.
Και, μιας και βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο, όσο αυτό δεν συμβαίνει, οι υποσχέσεις της Κυβέρνησης (και της ΔΕΗ) βρίσκονται στον αέρα, χωρίς ουσιαστική κατοχύρωση των ενδιαφερομένων, που δυστυχώς «το έργο αυτό το έχουν ξαναδεί».
Επιμένουμε, για πολλοστή φορά, ότι μια καθαρή πολιτική ΑΠΟΦΑΣΗ στο καθοριστικό ζήτημα των αποζημιώσεων θα ήταν μια πράξη δικαιοσύνης προς τους ενδιαφερομένους που ζούνε με τον εφιάλτη της εμπλοκής τους σε ατέρμονες δικαστικές διαδικασίες.
Εκτός αυτού, όμως, μια τέτοια απόφαση θα αποτελούσε και μια αποτελεσματική πολιτική πράξη απομόνωσης των λίγων ανεύθυνων που προτείνουν την κατεδάφιση του ολοκληρωμένου ενεργειακού συγκροτήματος, ενώ, παράλληλα, θα έθετε τέλος στην καλλιέργεια συγχύσεων και μίσους κατά του έργου, που βρίσκουν σαν συνοδοιπόρους κάποιους αμετανόητους ψευτοοικολόγους και αντιεξουσιαστές (χαρακτηριστικό το «αποτύπωμά» τους με συνθήματα μίσους πάνω στο σώμα του φράγματος).
Συμπερασματικά, έχουν να γίνουν ακόμα σοβαρά βήματα έως τη λειτουργία του ΥΗΕ Μεσοχώρας.
Οι υγιείς δυνάμεις της περιοχής πρέπει επιτέλους να περάσουν από την «αφωνία» στη συστηματική και υπεύθυνη ενημέρωση της κοινής γνώμης.
Δεν πρέπει να αφήσουν (προφανώς δεν το επιδιώκουν) άλλον χώρο στους ανεύθυνους και τους δογματικούς, που με τα συνήθη συναισθηματικού και φιλοπεριβαλλοντικού τύπου επιχειρήματά τους, εκμεταλλευόμενοι έντεχνα την αργή πορεία του θέματος από τις κυβερνήσεις και το περιορισμένο ενδιαφέρον των πολιτικών για την ταχεία υπέρβαση των εκκρεμοτήτων.
Και όπως επανειλημμένα έχουμε γράψει, καταλύτης των εξελίξεων θα είναι ο άμεσος προσδιορισμός των δίκαιων αποζημιώσεων και με αυτό το κριτήριο οι νοήμονες Μεσοχωρίτες θα πρέπει, κατά την άποψή μας, να κρίνουν όλα τα κόμματα και όλους τους αυτοδιοικητικούς τους εκπροσώπους κατά την κρίσιμη προεκλογική περίοδο.
* Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ.
* Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος Δ.Σ. ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔΘ, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ.
{1} (21/10/2014) «Aχελώου Ρους» για την επίσκεψη ΤΕΕ και φορέων στη Μεσοχώρα:
https://trikalain.gr/acheloou-rous-gia-tin-episkepsi-tee-ke-foreon-stin-mesochora/.
Να λειτουργήσει άμεσα ως ενεργειακό έργο το Φράγμα στη Μεσοχώρα:
https://e-thessalia.gr/na-litourgisi-amesa-os-energiako-ergo-fragma-sti-mesochora/.
{2} Απάντηση του Συνδέσμου Κατακλυζομένων Μεσοχώρας στον Αγοραστό για τις δηλώσεις του:
https://www.trikalaola.gr/apantisi-tou-syndesmou-kataklyzomenon-mesochoras-ston-agorasto-gia-tis-diloseis-tou/
