Λύσεις οικονομίας, χωρίς να γίνει η αλλαγή του καυσίμου, είναι, για παράδειγμα, η τοποθέτηση θερμοστατικών κεφαλών στα θερμαντικά σώματα. Οι θερμοστατικές κεφαλές ρυθμίζουν προοδευτικά τη ροή του ζεστού νερού βάσει της θερμοκρασίας του συγκεκριμένου χώρου, πετυχαίνοντας, έτσι, οικονομία. Μια άλλη λύση είναι η τοποθέτηση εξωτερικού αισθητήρα θερμοκρασίας περιβάλλοντος, σε συνδυασμό με τη βάνα ανάμειξης.
Στους επίτοιχους λέβητες αερίου αρκεί μόνο η τοποθέτηση του εξωτερικού αισθητήρα. Ο αισθητήρας δίδει πληροφορίες για την εξωτερική θερμοκρασία του περιβάλλοντος, με αποτέλεσμα, εάν η εξωτερική θερμοκρασία είναι υψηλή, π.χ. 15 oC, τότε ο λέβητας θα δαπανήσει λιγότερο καύσιμο για τη θέρμανση της οικίας. Αυτό συμβαίνει, διότι όσο χαμηλότερη είναι η εξωτερική θερμοκρασία περιβάλλοντος, τόσο αυξάνονται οι ανάγκες για θερμίδες μέσα στην οικία και το αντίθετο. Τέλος, μια ακόμα λύση είναι να κλείσουμε κάποια θερμαντικά σώματα εντός της οικίας και ταυτόχρονα, να μειώσουμε και τη μέγιστη αποδιδόμενη ισχύ του καυστήρα. Για παράδειγμα, εάν στην οικία μας έχουμε δέκα θερμαντικά σώματα και οι συνολικές ανάγκες για θέρμανση είναι 17.200 Kcal/h ή 20 KW, τότε μπορούμε να κλείσουμε τα μισά και αυτομάτως οι συνολικές ανάγκες για θέρμανση θα πέσουν και περίπου στα μισά, δηλαδή 8.600 Kcal/h ή 10 KW. Κάνοντας, όμως, αυτήν την ενέργεια θα πρέπει ο αδειούχος τεχνικός να ρυθμίσει τον λέβητα στη μισή του ισχύ, ώστε να εξοικονομήσουμε καύσιμο.
Πολύ σημαντικό για τη λήψη της απόφασης της αλλαγής καυσίμου σε μια οικία είναι το συνολικό ετήσιο εκτιμώμενο κόστος του καυσίμου.
Για να βγει το συνολικό εκτιμώμενο κόστος θα πρέπει κάποιος να γνωρίζει τις συνολικές απαιτούμενες θερμίδες για τη θέρμανση της οικίας του και να υπολογίσει με βάση αυτές τις συνολικές ετήσιες ώρες της θέρμανσής του. Ένα μικρό παράδειγμα υπολογισμού είναι το ακόλουθο: εάν ένα σπίτι χρειάζεται 20.000 Κcal/h (θερμίδες την ώρα) για να ζεσταθεί και οι συνολικές ετήσιες υπολογιζόμενες ώρες για τη θέρμανσή του, από τον μήνα Οκτώβριο έως τον Μάρτιο, είναι 5 ώρες την ημέρα, επί 30 υπολογιζόμενες ημέρες τον μήνα, επί 6 μήνες, έχουμε 5x30x6=900 ώρες θέρμανσης.
Έτσι η οικία για ένα έτος θα χρειασθεί 900 ώρες επί 20.000 Κcal/h, σύνολο 18.000.000 Κcal/h ή 20.930,23 KW. Αφού έχουμε βρει τις συνολικές απαιτούμενες ετήσιες θερμίδες της οικίας μας, το μόνο που μένει είναι να δούμε το κόστος που θα προκύψει ανάλογα με το καύσιμο που θα επιλέξουμε. Για να γίνει ο υπολογισμός ανά καύσιμο θα πρέπει να γνωρίζουμε τη θερμογόνο δύναμη. Για τον υπολογισμό θα πρέπει επίσης να ξέρουμε και τον βαθμό απόδοσης της συσκευής παραγωγής θερμότητας, καθώς αυτό παίζει σημαντικό ρόλο.
Ας πάρουμε μία πρώτη περίπτωση, επιλέγοντας το ρεύμα ως μέσο θέρμανσης και, συγκεκριμένα, μια αντλία θερμότητας. Η αντλία θερμότητας για κάθε 1 KW που καταναλώνει μπορεί και παράγει 3 KW θερμικής ισχύος. Δηλαδή, μια αντλία θερμότητας για την οικία του προηγούμενου παραδείγματος θα καταναλώσει συνολικά σε ρεύμα περίπου 20.930,23 KW/3=6.976,74 KWh.
Αυτές τις κιλοβατώρες θα πρέπει να τις πολλαπλασιάσουμε με την τιμή της κιλοβατώρας, για να δούμε το συνολικό κόστος. Δυστυχώς όμως η τιμή της δεν είναι σταθερή και δεν μπορεί να γίνει σωστά ο υπολογισμός. Η δεύτερη περίπτωση υπολογισμού κόστους μπορεί να γίνει για το φυσικό αέριο. Η θερμογόνος δύναμη του φυσικού αερίου είναι περίπου 11,725 KWh/Nm3. Αυτό σημαίνει ότι η οικία του παραδείγματός μας θα καταναλώσει 20.930,23 KW/11,725 KWh/Nm3=249,91 Nm3. Στη συνέχεια, θα πρέπει να πολλαπλασιάσουμε με την τιμή του κυβικού μέτρου, αλλά και εδώ δεν είναι δυνατός ο υπολογισμός αυτός, λόγω του ότι η τιμή δεν είναι σταθερή. Αυτοί οι υπολογισμοί, πολλές φορές, είναι δύσκολοι και καλό θα ήταν κάποιος να απευθυνθεί σε έναν αρμόδιο μηχανικό.
Σε αρκετές όμως περιπτώσεις, το κόστος αντικατάστασης του συστήματος θέρμανσης είναι μεγάλο και ασύμφορο.
Όσον αφορά τους καταναλωτές που έχουν επίτοιχο λέβητα αερίου, το κόστος της αντικατάστασης καυσίμου είναι μικρό. Αυτό συμβαίνει, διότι ο επίτοιχος λέβητας αερίου μετατρέπεται εύκολα από υγραέριο σε φυσικό αέριο ή και ανάποδα, χωρίς να αλλάξουμε κάτι άλλο στην εγκατάσταση. Έτσι, για παράδειγμα, αν κάποιος έχει υγραέριο και θέλει να αλλάξει το καύσιμό του σε φυσικό αέριο, το μόνο που έχει να κάνει είναι να συνδέσει τον λέβητα με τον μετρητή του φυσικού αερίου. Οι εργασίες αυτές θα πρέπει να εκτελεσθούν από αρμόδιο και αδειούχο προσωπικό. Στην περίπτωση που κάποιος τώρα θέλει να κάνει το αντίθετο, να μετατρέψει, δηλαδή, τον επίτοιχο λέβητα από φυσικό αέριο σε υγραέριο, θα πρέπει να απευθυνθεί πρώτα σε κάποιον αρμόδιο μηχανικό ή αδειούχο τεχνικό, με γνώση και εμπειρία, ώστε να γίνει σωστά η εγκατάσταση της δεξαμενής ή των φιαλών υγραερίου. Σε περίπτωση που, για παράδειγμα, η οικία είναι διαμέρισμα πολυκατοικίας, δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση δεξαμενής υγραερίου, αλλά μόνο η τοποθέτηση ορισμένων φιαλών υγραερίου.
Η ιδανική και η σωστή λύση για την εξοικονόμηση ενέργειας για τη θέρμανση θα δοθεί κατόπιν σωστής μελέτης, σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα στην οικία μας. Σε κάθε περίπτωση, για να γίνει σωστά και σύμφωνα με τη νομοθεσία η αλλαγή του καυσίμου, θα πρέπει να απευθυνόμαστε σε αρμόδιο μηχανικό ή αδειούχο τεχνικό, έτσι ώστε να μην υπάρξουν προβλήματα ασφάλειας στην εγκατάσταση και να γίνουν όλα σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία.
Από τον Μπετούνη Ιωάννη
μηχανολόγο μηχανικό, υποψήφιο διδάκτορα στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
