Στην πράξη τώρα, διαβάζοντας τα γεγονότα, φαίνεται πως την ώρα που ο κ. Μητσοτάκης, εκφράζοντας τη σχολή του πατέρα του που ήθελε συμβιβασμό στο Αιγαίο, απαντά μεν στις προκλήσεις, αλλά έχει και εφεκτική στάση. Π.χ. βγάζει τον Στόλο (2020) και ταυτόχρονα αφήνει (μέχρι 6 μίλια) να χαρτογραφούν την υφαλοκρηπίδα (για να ξέρουμε γιατί θα μαλώσουμε). Ή συζητά με την Τουρκία και μετά ανατρέπει τον διάλογο. Προφανώς δεν τον αφήνουν οι Σύμμαχοι, αφού η Τουρκία δεν ξεκαθαρίζει τη στάση της με τη Ρωσία. Περιττό να αναφερθεί ότι το ίδιο κάνουν με την Τουρκία και οι ΗΠΑ (Κογκρέσο-Κυβέρνηση): συζητούν, αλλά και κάνουν πίσω. Περιμένουν έργα...
Πέραν αυτού επίσημα μπορεί οι Νατοϊκοί να φέρονται τυπικά, αλλά την ηρεμία να τη φοβάται κανείς, εφόσον πολλά λέγονται ανεπίσημα εις βάρος της Τουρκίας. Συστήνουν μεν συνεννόηση για τις διαφορές μας, αλλά δεν κρύβουν δυσφορία για τον διπλωματικό πολιτισμό των Τούρκων. Δεν κατανοούν λ.χ. τις τεχνητές αερομαχίες του Αιγαίου. Τελευταία ο γνωστός Μ. Πομπέο που πάει για πρόεδρος των ΗΠΑ μίλησε για την απαράδεκτη τακτική τους να φέρονται ποταπά σε σύμμαχο χώρα, να προκαλούν κάθε μέρα, να απειλούν. Οι Τούρκοι αλλού επικαλούνται τους κανόνες Δικαίου, αλλού θέλουν διμερή συμφωνία. Ως Ανατολίτες βάζουν στη ζυγαριά περισσότερο βάρος απαιτήσεων από όσο πρέπει, για να κερδίσουν στο εμπόρευμα. Διεκδικώντας συνεχώς μεταθέτουν τα όρια (π.χ. η Γαλάζια Πατρίδα, Τουρκο-λιβυκό μνημόνιο), τα οποία, αν πάρουν όσα θέλουν, θα αναιρέσουν. Ως στρατικοποιημένοι ξέρουν πού και πότε θα επιτεθούν, πού θα φτάσουν ή θα κάνουν πίσω όταν δεν τους βγαίνει, για να επανέλθουν δριμύτεροι.
Η Αμερική/Δύση δεν φαίνεται να δικαιώνει την Τουρκία στις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις της. Το δείχνει η ακαριαία συμφωνία της Ελλάδας (12 μίλια-ΑΟΖ) με την Ιταλία ή με την Αίγυπτο (ΑΟΖ 55/45 που καταργεί το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο) (Λέγεται ότι τα διέταξε η Αμερική μέσω του κ. Πομπέο). Οι Αμερικανοί έχουν διακηρύξει ότι τα νησιά έχουν ΑΟΖ, όπως μέχρι τώρα διεθνείς δικαστικές αποφάσεις δίνουν ΑΟΖ ακόμη και σε μικρά νησιά. Επομένως δεν προβλέπεται συμφωνία με τα όρια που θέτει η Τουρκία. Πόσο μάλλον όταν δεν συντονίζεται με τη Συμμαχία.
Κι αν κάποτε πραγματοποιηθεί αυτό που φιλοδοξεί η Τουρκία να γίνει παγκόσμια δύναμη, ελέγχοντας όλη την τουρκόφωνη Κεντρική Ασία [σύνολο π. 400 εκατ. κάτοικοι, περισσότεροι από τις ΗΠΑ!], τι θα ζητάει τότε; Και το χειρότερο, τι θα γίνει αν άλλοι (όπως η Κίνα, που επίσης διέπεται από συγγενή «διπλωματική ασάφεια») τη μιμηθούν (σε ανώτερη κλίμακα), βλέποντας ότι επιβραβεύεται; Δεν μπορεί να καταργηθεί η ισορροπία στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά ούτε και η Ιστορία, περιορίζοντας τον αρχαίο ναυτικό λαό μας. Η Ελλάδα διαφημίζεται ως ενοποιητικό στοιχείο του παγκοσμιοποιημένου πολιτισμού, δεν είναι κάτι που εκπίπτει εύκολα και δη σε εποχή που η Ευρασία είναι σε αναβρασμό, πληθυσμιακό, κοινωνικό, διεκδικητικό προς τη Δύση. Πέραν του ότι υπήρξε στήριγμα ανέκαθεν στις Ναυτικές Δυνάμεις. Δεν μπορεί να συρρικνωθούν οι Έλληνες, αρχαίοι κάτοικοι των νησιών (Αιγαίο-Κύπρος), κατάλοιπα πληθυσμών της ελληνορωμαϊκής αυτοκρατορίας. Εδώ το Βυζάντιο (Ρωμιοσύνη) μας είναι χρήσιμο στην επιχειρηματολογία μας (απόψεις γεωπολιτικού Γεωργίου Πρεβελάκη).
Η Τουρκία είναι σε υπαρξιακή κρίση, με υφέρποντα Εμφύλιο ουσιαστικά μεταξύ Ερντογανικών και Αντιπολίτευσης, αλλά και κρίση πολιτισμική. Το λιγότερο οφείλει να εκσυγχρονισθεί στη διπλωματία της και επείγει να αποφασίσει ποιον θεωρεί σύμμαχο. Πιθανόν γι’ αυτό άφησαν λίγο ήρεμα τα νερά (Σύνοδος ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη κ.λπ.), για να το σκεφτούν οι γείτονες καλά. Φαίνεται να περιμένουν τη φιλοδυτική Αντιπολίτευση, αν εξοβελίσει τον Ερντογάν. Να είναι η τελευταία ευκαιρία της Τουρκίας να αλλάξει ρότα; Θα φανεί, μάλλον του χρόνου, στις Εκλογές, και η πρόκληση είναι τα 100 χρόνια της συνθήκης της Λωζάνης (Ιούλιος 2023). Αν η νέα τουρκική κυβέρνηση την απορρίψει και λέει ότι τα αδήλωτα νησιά είναι δικά τους, σημαίνει ότι δεν συμφωνούν με τους καθιερωμένους κανόνες διπλωματικής λογικής. Θα αποφασίσει, λοιπόν, η Τουρκία το μέλλον της, αφήνοντας τη Ρωσία, συνεργαζόμενη με την Ελλάδα πολιτισμένα;
Η Δύση ενδιαφέρεται τι θα καταγράψουν τα αρχεία, μην αποδεικνύεται ενοχή της. Ό,τι κι αν συμβεί, θα φταίει ο Άλλος και αυτό θα μαθαίνουν οι επόμενες γενιές.
Από τον Σταύρο Γουλούλη
