Αγιος Δημήτριος

Από τον Απόστολο Ποντίκα, δάσκαλο, θεολόγο, φιλόλογο, Πολιτικών Επιστημών

O Άγιος Δημήτριος στις καρδιές των ορθοδόξων χριστιανών, είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη Θεσσαλονίκη, την πόλη όπου γεννήθηκε και πέθανε με μαρτυρικό θάνατο, και είναι προστάτης της. Ο Δημήτριος καταγόταν από εύπορη οικογένεια και οι γονείς του τον ώθησαν να μάχεται για το δίκαιο των ανθρώπων. Ο Δημήτριος, κατείχε ανώτατο στρατιωτικό αξίωμα, γνωρίζοντας και τις πολεμικές τέχνες. Του δόθηκε ο τίτλος του στρατηγού της Θεσσαλονίκης, καθώς το θάρρος του, η γενναιότητα και η αλληλεγγύη ήταν προσόντα. Ο Γαλέριος τον ενέταξε στη Σύγκλητο και τον όρισε δούκα. Ο Δημήτριος θέλοντας να διδάξει τη χριστιανοσύνη, δημιούργησε ομάδες μελέτης της Αγίας Γραφής και χρησιμοποιούσε ως χώρο διδασκαλίας τη «χαλκευτική στοά». Οι ειδωλολάτρες τον κατηγόρησαν ότι είναι χριστιανός και ότι έχει επαναστατικό πνεύμα κατά της θρησκείας τους.
Ο Μαξιμιανός διέταξε τη σύλληψή και τη φυλάκισή του σε κάποιο παλιό λουτρό, όπου υπήρχε ένας σκορπιός και ήθελε να τον τσιμπήσει. Ο Δημήτριος τον σκότωσε και εκείνη τη στιγμή εμφανίστηκε ο Άγγελος που τον συμβούλεψε να έχει θάρρος για να μπορεί να συνεχίζει να νικά τον εχθρό και τον έβαλε στο κεφάλι ένα στεφάνι. Την ίδια στιγμή στο στάδιο γίνονταν μονομαχίες και αγώνας ανάμεσα στον Λυαίο και τον Νέστορα. Ο Δημήτριος ευλόγησε τον Νέστορα, ο οποίος νίκησε τον Λυαίο, που έβριζε τον Θεό του Δημητρίου. Μετά από αυτό ο Γαλέριος διέταξε τον θάνατο του Δημητρίου. Οι στρατιώτες πήγαν στον χώρο φυλάκισης του Δημητρίου, για να τον θανατώσουν. Όταν ο ’Αγιος είδε τους στρατιώτες, ύψωσε το δεξί του χέρι για να τον λογχεύσουν, αλλά, εκείνοι θέλησαν να τον λογχεύσουν σε όλο το σώμα και να πεθάνει μαρτυρικά. Μετά τον θάνατό του, ένας μαθητής του, ο Λούπος πήρε τα προσωπικά αντικείμενα, το δαχτυλίδι, το μαντήλι και το πανωφόρι, το οποίο είχε γεμίσει με αίμα του μεγαλομάρτυρα. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Λούπος, με τα προσωπικά αντικείμενα του Αγίου έκανε θαύματα. Μπορούσε να απαλλάξει ανθρώπους από ανίατες ασθένειες, από δαιμονικές σκέψεις, αλλά και αυτόν τον αποκεφάλισε η εξουσία. Οι χριστιανοί εκείνης της εποχής, όταν θανατώθηκε ο Άγιος, εισήλθαν στο αρχαίο λουτρό για να θάψουν το σώμα. Ο ‘Αγιος Δημήτριος με τον οικίσκο που χτίστηκε στην τοποθεσία ταφής του, συσχετίστηκε με θαύματα που συνέβαιναν υπέρ της ίασης διαφόρων ασθενειών από ανθρώπους που ανήκαν σε οποιαδήποτε κοινωνική τάξη. Το 412 τελικά το σώμα του ενταφιάστηκε στο σημείο, όπου η ζωή του Αγίου έλαβε τέλος. Ακριβώς πάνω από τον τάφο του Αγίου χτίστηκε ο ναός του από τον Λεόντιο. Χαρακτηρίζεται προστάτης και πολιούχος της Θεσσαλονίκης, καθώς σύμφωνα με την παράδοση γλίτωσε την πόλη από επιδρομές Αβάρων, Σλάβων και Βουλγάρων. Ο λόγος που ο Άγιος Δημήτριος αναπαρίσταται πάνω σε άλογο με ξίφος είναι γιατί ο Άγιος πολεμούσε τους εχθρούς μαζί με το άλογο και το ξίφος και οδηγούσε τους στρατιώτες στη νίκη.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο Άγιος ήταν ορατός και για τους εχθρούς, που τον έβλεπαν να κάθεται πάνω σε λευκό άλογο.
Η ελευθέρωση της πόλης από τους Οθωμανούς σημειώθηκε από τον ελληνικό στρατό την ημέρα που γιόρταζε ο Άγιος, 26 Οκτωβρίου του 1912. Ο Άγιος χαρακτηρίστηκε Μυροβλύτης, γιατί ο τάφος του ανέβλυζε μύρο. Σημαντικά είναι τα θαύματα του Αγίου. Ο Ιλλυρικός Λεόντιος έπασχε από ανίατη ασθένεια και βρήκε την ίαση στον τάφο του Δημητρίου. Μάλιστα στο Σίρμιο δημιούργησε ναό που τον αφιέρωσε στον Άγιο Δημήτριο. Ένα άλλο θαύμα έχει σχέση με τους Σαρακηνούς. Ήταν η γιορτή του Αγίου και οι Σαρακηνοί είχαν σχέδιο να επιτεθούν την ημέρα αυτή στη Θεσσαλονίκη, για να την καταλάβουν. Μετά το τέλος του Εσπερινού που έγινε για τον Άγιο Νέστορα, ξέσπασε φωτιά στον τάφο του. Έσπευσαν όλοι οι κάτοικοι στο σημείο της φωτιάς, ενώ ορισμένοι έκλεβαν τα ασημικά του τάφου. Τότε ο Άγιος παρενέβη, εμφανιζόμενος έφιππος σε άσπρο άλογο μπροστά στα τείχη και κατάφερε να απομακρύνει τους Σαρακηνούς. Ακόμη, το τρίτο θαύμα, σχετίζεται και αυτό με την επιδρομή των Αβάρων, οι οποίοι ήρθαν στην πόλη για να τη λεηλατήσουν. Ο φύλακας του τάφου του Αγίου είδε στον ύπνο του τον Δημήτριο, ο οποίος τον βεβαίωσε για τη σωτηρία της πόλης.
Το όραμα αυτό γνωστοποιήθηκε στους κατοίκους, όπου και αντιλήφθηκαν ότι η χάρη του Αγίου βρίσκεται μαζί τους και θα συνεχίζει να τους προστατεύει. Ο Άγιος απομάκρυνε τους εχθρούς από την πόλη, όταν έριξε στο στρατόπεδο των Αβάρων μεγάλο λίθο χαραγμένο με το όνομά του από ακόντιο. Όλος ο εξοπλισμός των εχθρών καταστράφηκε και τρομαγμένοι έφυγαν μακριά από τη Θεσσαλονίκη. Η Θεσσαλονίκη έγινε το μήλο της έριδος, όταν ήρθαν να την κυριαρχήσουν οι Βούλγαροι με αρχηγό τον Σκυλογιάννη και ο Δημήτριος έφιππος χτύπησε τους Βουλγάρους.