Το νομοθέτημα αυτό είναι ένα κατασκεύασμα βγαλμένο από τα πιο μαύρα υπόγεια του φιλελευθερισμού. Είναι μια σκόπιμη και στοχευμένη επιλογή.
Η προτεινόμενη διαδικασία αξιολόγησης και ο τρόπος που επέλεξε το ΥΠΑΙΘ να την επιβάλλει δείχνουν πως ο στόχος τους δεν είναι η αναβάθμιση του Δημόσιου Σχολείου. Πουθενά σε κανένα σημείο του νόμου τους, δεν αναφέρεται η ευθύνη του κράτους απέναντι στην εκπαίδευση. Οι υποχρεώσεις του για τα Δημόσια Σχολεία. Αυτό δεν ενοχλεί κανέναν; Αλλά λύσεις στην εκπαίδευση δεν έδωσε ποτέ το «αποφασίζομεν και διατάσσομεν».
Άλλωστε το συγκρουσιακό πολιτικό κλίμα του ΥΠΑΙΘ με τους εκπαιδευτικούς δεν εμπνέει καμία εμπιστοσύνη, ώστε να μιλάμε για αυτοαξιολόγηση.
«Πρόκειται για μια υποχρεωτική ρηχή υπηρεσιακή, γραφειοκρατική έκθεση, μέσα σ’ ένα κλίμα επιβολής, ελέγχου και απαξίωσης των εκπαιδευτικών.
Για μια πρακτική που «υποτιμά τις επιστήμες της εκπαίδευσης». Έτσι «η αναπαραγωγή μιας τεράστιας γραφειοκρατίας, χωρίς καμιά αξιοπιστία και εγκυρότητα είναι ορατή» με τον νόμο αυτόν για την αξιολόγηση (Σημ. 1).
Άχαροι και εμμονικοί, καλοπληρωμένοι γραφειοκράτες, αποφασίζουν για τον πιο καίριο και σημαντικό θεσμό: την Παιδεία μας! Ας μην έχει κανείς αυταπάτες. Αυτό το νομοθέτημα θα νεκρώσει το Δημόσιο Σχολείο. Ο κύριος στόχος του είναι η μόνη, πια, ζωογόνα πνοή του: Ο Δάσκαλος. Ο Δάσκαλος με τη θέρμη του, την αφοσίωση και την αγάπη για το έργο του. Ο Δάσκαλος που προστατεύει τον Δημόσιο χαρακτήρα του Σχολείου. Που βλέπει στον ρόλο του την κοινωνική αποστολή του!
Προφητικά τα λόγια του τραγουδιού:
«Τον Δάσκαλο, τον Δάσκαλο
................................................
να σταματήσει πια να δασκαλεύει
με λόγια σαν και τούτα της φωτιάς
πως όποιος για το Δίκιο δεν παλεύει
θα ζει και θα πεθαίνει σαν Ραγιάς» (Σημ. 2).
Αυτό επιδιώκουν. Αυτό θέλουν να πετύχουν με τις ρυθμίσεις του νόμου τους.
Με την πρωτόγνωρη επιχείρηση βίαιης επιβολής μιας «αξιολόγησης» αναχρονιστικής και ανιστόρητης. Και γι’ αυτό καταστροφικής.
Είναι φανερό, πια, πως ο στόχος τους είμαστε εμείς: οι Δάσκαλοι, οι Λειτουργοί της Εκπαίδευσης. Θέλουν τον Δάσκαλο φοβισμένο υπάλληλο. Υποταγμένο. Και βεβαίως, όλα αυτά, νόμιμα! Με νόμο που θα έχουμε αποδεχτεί και εμείς οι ίδιοι...(!)
Έδωσαν μάλιστα στο νομοθέτημά τους τον παραπλανητικό τίτλο: «Περί αναβάθμισης του Δημόσιου Σχολείου, και την ενδυνάμωση του εκπαιδευτικού».
Ίσως τα «Χάρβαρντ» που έχουν στις αποσκευές τους, τους δίνουν τέτοιες εμπνεύσεις. Αλλά ξεχνούν -ή δεν γνωρίζουν- πως ο τόπος μας έχει τους ποιητές του! Εμείς έχουμε Υποθήκες, που ξεγυμνώνουν την υποκρισία τους:
Όταν οι άνθρωποι θέλουν το κακό
του δίνουν όψη ν’ αρέσει
Όταν άνθρωποι διαφιλονικούν
τη σάρκα και το αίμα
του δίνουν λόγια χρυσά, που νικούν
με την πειθώ, με το ψέμα» (Σημ. 3).Κάποιοι, την ώρα ετούτη του αγώνα μας, λένε: «Είναι πια νόμος. Δεν μπορούμε να μην υπακούσουμε στον νόμο...». Τόσο εύκολα διαγράφουν την ιστορία του τόπου μας. Τόσο γρήγορα ξεχνούν τον πολιτισμό του λαού μας! Εμείς, στις αίθουσες των σχολείων μας, δεν υμνούμε την Αντιγόνη για την ανυπακοή της στον νόμο του Κρέοντα; Δεν εξαίρουμε το θάρρος των Δικαστών που δεν υπέκυψαν και αρνήθηκαν να υπογράψουν την καταδίκη του Κολοκοτρώνη;
Για ποιους νιώθουμε περήφανοι, όταν ομιλούμε για την Αντίσταση; Ποιους τιμούμε κάθε Νοέμβρη στην Επέτειο του Πολυτεχνείου; Η ανυπακοή κάποτε στη ζωή, στη ροή της Ιστορίας, γίνεται Αρετή. Μία πράξη δικαίωσης. Ο αγώνας που κάνουν οι εκπαιδευτικοί είναι έντιμος. Την Ανυπακοή τους καταυγάζει της Δικαιοσύνης ο Ήλιος.
(Η αξιολόγηση μπορεί να αποβεί μία χρήσιμη διαδικασία, όταν τηρεί συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Όταν γίνεται μέσα σ’ ένα πλαίσιο με ξεκάθαρους και συμφωνημένους όρους και στόχους. Με έντιμη συνεννόηση. Όταν διασφαλίζεται πως δεν θα επαναφέρει τη γάγγραινα των επιθεωρητών.
Όταν κατοχυρωθεί πως δεν θα αποτελέσει το μέσο για την επιβολή, τον αυταρχισμό, τις διώξεις. Όταν δεν θα νομιμοποιεί την υποταγή στις αντικοινωνικές επιλογές τής κάθε κρατικής εξουσίας. (...)
Τελικά, απ’ ό,τι φαίνεται κουλτούρα αξιολόγησης θα πρέπει να αποκτήσουν οι επίδοξοι αξιολογητές, αν επιθυμούν πραγματικά την αναβάθμιση του Δημόσιου Σχολείου).Σημειώσεις
1. Μπαγάκης Γιώργος (Ομότιμος Καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου) «Αυτο-αξιολόγηση Σχολείου. Μη βαφτίζουμε το κρέας ψάρι».
2. Λόγια που έγραψε ο Κώστας Βίρβος το 1974 κι έγιναν τραγούδι.
3. Κώστας Καρυωτάκης: «Υποθήκαι».
φιλόλογο στο Γενικό Λύκειο Πλατυκάμπου